به گزارش خزرتیترخبر و به نقل از وارش، اولین بار صبح یک روز تعطیل و در دی‌ماه سال قبل بود که تیغه‌های بولدوزر به خانه خلیلیان بابل رسید و بخشی از آن را تخریب کرد و پروژه نابودی این اثر ملی و ثبت‌شده در سیزده‌بدر امسال تکمیل شد و نحسی سیزده دامن این بنای ارزشمند را گرفت.

هرچند در سه ماه قبل اوقاف متهم اصلی تخریب خانه خلیلیان معرفی‌شده بود اما این بار و در روز سیزده فروردین هم اوقاف و هم میراث فرهنگی عقیده دارند که پای شخص یا اشخاص دیگری در حذف این بنای میراث بازشده است.

دلاور بزرگ نیا مدیرکل میراث فرهنگی مازندران با اظهار تأسف از تخریب خانه تاریخی خلیلیان می‌گوید: پرونده این پروژه در محاکم قضایی تشکیل‌شده است و  با همراهی دستگاه قضایی عامل یا عاملان تخریب به سزای خود خواهند رسید.

وی با اشاره به اینکه خوشبختانه اوقاف همراهی خوبی با میراث فرهنگی درزمینهٔ خانه خلیلیان داشته است می‌گوید: درزمینهٔ تخریب این بنای تاریخی پای اوقاف و نهاد دیگری در کار نیست و شخص یا اشخاص دیگری دخیل هستند.

بزرگ نیا بیان کرد: خوشبختانه فهم مشترکی بین اوقاف و میراث فرهنگی برای حفظ آثار تاریخی و میراثی وجود دارد و این بار شخص یا اشخاص دیگری در تخریب این پروژه نقش داشتند که پرونده‌شان در محاکم قضایی در دست بررسی است.

درعین‌حال حجت‌الاسلام ستار علیزاده مدیرکل اوقاف و امور خیریه مازندران نیز با انتقاد از برخی بداخلاقی‌ها و بی‌مهری‌هایی که نسبت به این نهاد درزمینهٔ خانه خلیلیان و درگذشته صورت گرفته بود، می‌گوید: این درحالی‌که است که اوقاف خود را حامی میراث می‌داند و دفاع از میراث تاریخی ازجمله وظایف ماست.

وی با تعامل و همکاری اوقاف با میراث فرهنگی در بازسازی و مرمت برخی از بناهای تاریخی ازجمله بنای امامزاده صالحان کجور یا بقعه ناصر الحق آمل اشاره می‌کند و می‌گوید: در بنای صالحان کجور، اوقاف حدود شش ماه منتظر تأیید و ورود میراث فرهنگی است تا مرمت را زیر نظر این دستگاه انجام دهد.

حجت‌الاسلام علیزاده تأکید می‌کند: درزمینهٔ پروژه خانه خلیلیان اعلام می‌کنیم که اگر این پروژه قابل تعمیر و مرمت باشد اوقاف برای بهسازی و مرمتان و بازگشت به شکل قبلی طبق نظر میراث فرهنگی مشکلی ندارد.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه مازندران تصریح می‌کند: ما حاضریم تا میراث فرهنگی این بنا را بسازد و تحویل اوقاف دهد تا بتوانیم عمل به نیات داشته باشیم.

اگرچه میراث فرهنگی و اوقاف هر دو بر بازسازی و مرمت خانه خلیلیان به فهمی مشترک رسیده‌اند اما به نظر می‌رسد کمی دیر به این فکر افتاده‌اند چراکه نحسی سیزده دامن خانه خلیلیان را گرفت و آن را از گردونه روزگار حذف کرد.

پیشینه تخریب خانه خلیلیان

صبح یک روز تعطیل در دی‌ماه سال ۹۴، بخشی از خانه قاجاری «خلیلیان» بابل که میراثی ماندگار از عهد قاجار است و روزگاری محل برگزاری روضه و حضور علمای بزرگ ازجمله مرحوم آیت‌الله «بیکایی» و مرحوم آیت‌الله «هادی روحانی» بوده تخریب‌شده بود.

آن روزها، برخی مسئولان تخریبی بودن این بنا و احتمال آوار و ریزش را دلیل تخریب بیان می‌کردند و معتقد بودند هیچ سندی مبنی بر میراثی بودن و ثبت در فهرست آثار ملی آن ارائه نشده است، اما درعین‌حال مسئولان میراث فرهنگی مازندران نیز عقیده داشتند که این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی ایران در حال ثبت شدن است و نباید تخریب می‌شد.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران بابیان اینکه ثبت نشدن در فهرست آثار ملی را نباید عاملی برای تخریب اثر تاریخی باشد اظهار داشت: ما نباید منتظر بمانیم که کسی جایی یا بنایی را تخریب کند بعد به فکر آن باشیم بلکه باید فضا را به‌گونه‌ای سنگین کنیم که کسی به میراث تاریخی چشم طمع نداشته باشد.

دلاور بزرگ نیا با اشاره به اینکه یک اشتباهی وجود دارد و آن اینکه حتماً باید یک اثری ثبت شود تا نسبت حفاظت آن اقدام شود گفت: این در حالی است که دو هزار و ۵۰۰ اثر تاریخی در استان وجود دارد که تنها حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ اثر در فهرست آثار ملی ثبت‌شده است و اشتباه بسیاری از افراد این است که آثار تاریخی و عرصه‌های باارزش تاریخی باید ثبت ملی شود تا نسبت به حراست از آن اقدام شود.

درعین‌حال مهدی ایزدی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مازندران نیز در گفتگو با مهر اشاره به اینکه خانه تاریخی خلیلیان بابل از آثار دوره قاجاری با معماری خاص است بیان داشت: در سه ماه گذشته نسبت به ثبت اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ایران اقدام شده است و حتی شمار ثبت نیز دریافت شده است.

در حالی خانه میراثی خلیلیان در بابل تخریب‌شده است که طبق ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی «هرکس به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی ـ تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، یا تزیینات، ملحقات، تأسیسات، اشیا و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور، که مستقلاً نیز واجد حیثیت فرهنگی، تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از یک الی ۱۰ سال محکوم می‌شود.

تخریب بناهای تاریخی در بابل در روزهای تعطیل مسبوق باسابقه است و دی‌ماه سال ۱۳۹۰ نیز شهرداری این شهر در یک روز تعطیل به تخریب حمام قدیمی میرزا یوسف و تبدیل آن به پارکینگ اقدام کرد.