خزرتیترخبر: شاید هیچ نهادی به اندازه شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در مسأله خدمات ‌دهی به‌ مردم نقش ایفا نکنند و اگر بگوییم از بدو تولد تا فوت انسان‌ها مردم شهر با شهرداری و مردم روستا با دهیاری سروکار دارند راه به بیراهه نبردیم.

شهرداران و دهیاران خادمان بی‌ادعایی هستند که برای رفاه حال شهروندان و روستاییان شب و روز در حال تکاپو بوده و در اجرای مسئولیت‌ها از ابتدایی ‌ترین موضوع تا پیچیده‌ترین خدمات از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنند.

*حیطه مسئولیتی مختلف شهرداران و دهیاران

شهرداران در شهرها و دهیاران در روستاها در مسائلی مانند  ایجاد خیابان، کوچه، میادین، موضوعات مربوط به خدماتی مانند آب، برق، گاز، راه، معبر، ایجاد پارک‌ها و باغ های عمومی، کنترل و مهار آب‌های سطحی، موارد بهداشتی، کنترل بازار، حفظ اموال منقول و غیرمنقول، ایجاد تأسیسات و حتی تهیه آمار مربوط به امور جمعیتی  و وقایعی مانند فوت و ولادت نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند.

پس با تشریح موارد مذکور که تنها گوشه‌ای از هزاران خدمات و وظایفی است که برای این دو نهاد تعریف شده است به‌ راحتی در می‌یابیم که هماهنگی و سازماندهی این همه فعالیت و تلاش کار سخت و طاقت ‌فرسا بوده و قطعا بدون همکاری سایر نهادها و دستگاه‌های اجرایی و اداری و به‌ ویژه اهالی روستاها و شهروندان محقق نمی‌شود.

*دهیاران و شهرداران خادمان مردم

با توجه به وظایفی که براساس قانون برای شهرداری‌ها و دهیاران در نظر گرفته شد می‌توان به جایگاه ویژه این دو نهاد در سطح مدیریت شهری و روستایی پی برد و با توجه به گستره فعالیت آنها در ارتباط مردم، نخبگان، صاحب‌ نظران و ... می توان با قاطعیت اعلام کرد که شهرداران و دهیاران به‌عنوان خادمان مردم در شهرها و روستاها هستند که با عزمی جهادی به خدمات‌رسانی مشغول بوده تا فضای مناسبی برای زندگی مردم فراهم شود.

با توجه به اهمیت نقش شهرداری با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 92 روز 14 تیر‌ماه  به‌ عنوان روز شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در تقویم رسمی کشور نام‌ گذاری شد تا شاید به این بهانه دیدگاه‌ بخش‌های عمومی و دولتی به این نهادهای تأثر گذار معطوف شود و تمام دستگاه‌ها با هماهنگی و برنامه‌ ریزی مدون بتوانند این دو نهاد خدمت‌گزار را یاری کنند تا به این ترتیب ارتقای شهرها و روستاها را در تمام حوزه‌ها رقم بزنند.

به‌ بهانه روز دهیاری‌ها و شهرداری‌ها ما نیز بر آن شدیم تا به‌ سراغ دهیاران به‌ عنوان شهرداران در روستاها که دستی  برآتش دارند و از روی اخلاص و صداقت زندگی خود را وقف رسیدگی به امورمربوط به‌ مردم روستا می‌کنند رفته تا گوشه‌ای از فعالیت و خدمات بی شا‌ئبه آنها را به‌ تصویر بکشیم و البته نکته قابل ذکر این است که هستند دهیارانی که شب و روز خود را برای انجام فعالیت‌های عمرانی، فرهنگی، تفریحی، ورزشی و ... روستاییان صرف می‌کنند اما با توجه به محدودیت در این باره تنها به سراغ چند تن از این خادمان بی‌مدعا رفتیم که توجه شما را به آن جلب می‌کنیم.

عیسی میردار رئیس هیأت‌ مدیره شرکت تعاونی دهیاری‌های استان مازندران در ابتدای سخن با توصیف بسیار زیبا از واژه دهیار در حقیقت گوشه‌ای از جمال و جلال این قشر را به ‌تصویر کشید که خواندن آن خالی از لطف نیست.

به‌ راستی" دهیار "کیست ؟

 از دهیاران بسیار گفته‌اند و خواهند گفت.

اما تاکنون هیچ نوشته و متنی مرا قانع نکرده است.

" مدیران توسعه روستایی"

"مدیران ارشد توسعه روستایی"

"مردان وارسته و پرتلاش"

پرچم‌ داران توسعه روستایی"

نه..نه.. هرگز این کلمات را قبول نداشته‌ام و ندارم که" دهیار" را فراتر از این‌ها می‌بینم و می‌دانم.

بسیاری تعریف‌ها زائیده نگاه ابزاری است و برخی تحسین‌ها آغشته به شائبه های سیاسی و برخی تمجیدها عمدتا دولتی و ساختاری است.

من دهیاری را می‌شناسم که با کارشناسی ارشد علوم دامی و پدر دو فرزند در خانه‌ای اجاره‌ای زندگی می‌کند و با ماهی 500 هزار تومان همچون مرغی سرکنده از مردمانش دفاع می‌کند که انگار با شمشیری آخته و کشیده از نیام به خون‌خواهی سهراب‌های زادبوم اش فریاد می‌زند.

من دهیاری را می‌شناسم که با همه صلابت و غرور جوانی‌اش برای جلسه با یک مدیر شکم سیر "باری به هر جهت"، فقط به‌خاطر دو کیسه سیمان و چند متر جدول که حق او و مال اوست متواضعانه گردن کج می‌کند و فروتنانه.

من یک آدم عقده‌ای شدم و گاه عقده‌هایم گلویم را

فشار می‌دهد وقتی که می‌بینم حسابدار یک سطح سیاسی! بی‌ادبانه به‌ نماینده هزارنفر انسان شریف و پاک ‌نهاد و کشاورز و تولید کننده بی‌ توجهی می‌کند، به ‌راستی شأن، منزلت و کرامت انسانی یک دهیار را کدام قانون می‌تواند درست ببیند.

دهیاران روح توسعه‌اند و فراتر از آن، ضربان قلب حیات مردمانی هستند که در پی سرسبزی درختان و رویش گیاهان و مزارع و جاری شدن چشمه‌های خشکیده و منابع آبی فقیر ، پرتنش و ملتهب،در کوچه پس کوچه‌های تنگ و ظلمانی ساختارها و سازه‌هایی همه لاک‌پشتی و کند و نارسا، می‌ تپد و گاه آواز دردناک این طپش را جز خانواده و تنی چند از همراهانش در شوراها نمی‌شنوند.

" یاریگری " در فرهنگ شهرنشینان اگر چه دیریست به گل نشسته است و مردمانش همه، در پی نشاط گم کرده خویش بنا به تشخیص عقلاء قوم به خندوانه..!! پناه آورده‌اند، اما در روستاهای ما همچنان دستان گرم دوستی و مودت ، انرژی ‌بخش زندگی است.

گیرم که چند نفری هم باران سمی شهر نامهربانشان کرده باشد؛ اما روح یاریگری در روستا و در مواجهه با ناملایمات همچنان زنده و فرهیخته و سرفراز است و "ده‌ یار" سمبل و نماد این "یاری ‌گری"است اگر بفهمند و ارج نهند و به پاسداشت این همه ایمان و تلاش و التهاب، او را با نشانگانی به ‌مثابه یک "سوارکار فاخر اقتصاد مقاومتی " احترام کنند قدر بدانند و دوست بدارند؛ اگر چه او بی نیاز‌تر از این حرف‌ها است.

تبریک به‌خاطر اینکه خداوند " مسؤولیت و سازندگی" را همچون مدالی پر افتخار و نه بر کتف و شانه و منظر و تماشا..نه..برقلب و اندیشه و احساس متعالی آنها نهاده است و تسلیت بخاطر سنگینی این مسئولیت که کسی جز خود آنها قادر به‌ فهم و درک آن نیست؛ و خدای ناکرده کوتاهی در آن، که در هر صنفی و قشری یکی دو درصد پیدا می‌شوند، حق‌الناسی است جبران‌ناپذیر.

- دهیاران نماد اندیشه و تفکر زنده و جاری ملت کوچک خویش‌اند.

- دهیاران گام‌های استوار و محکم آبادی‌های این مرز و بوم‌اند.

- دهیاران اشخاص و افراد نیستند!! شخصیت‌های بی بدیل و طلایه‌داران سرزندگی دهات این سرزمین‌اند.

*دهیار مدیر روستا در انجام مدیریت اجرایی

دهیار روستای خرمنه علیا چالوس با تبریک 14 تیرماه سالروز بزرگداشت دهیاری‌ها به تلاش‌گران عرصه مدیریت روستایی اظهار کرد: در سالی که با عنوان سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل توسط رهبر فرزانه انقلاب نام‌گذاری شد در سایه همدلی و اتحاد بین مردم و مسئولان و به‌ ویژه قشر تلاشگر دهیاران برنامه‌ ریزی‌های مدونی در سطح روستاهای بخش مرکزی چالوس و به تبع آن خرمنه علیا ایجاد شد.

عیسی میردار با اشاره به اینکه دهیاری روستای خرمنه علیا نیز با توجه به حمایت‌های همه جانبه اعضای شورا با بضاعت ناچیز مالی و امکانات خود سعی در اجرای هدف‌های زیربنایی و اساسی در مدیریت روستا دارد،  افزود: با همت و حمایت اهالی روستا در زمینه مشارکت عمومی برای رفع مشکلات عمومی روستا در زمینه‌هایی مانند مدیریت سیل، طغیان آب، لایروبی و احداث کانال‌های بتنی سطحی آب و انهار کشاورزی، اجرای پروژه آزادسازی حرائم و اجرای قسمت‌های دیگر طرح‌های هادی روستایی گام‌‌های خوبی برداشت.

*توجه به فرامین رهبری در پروژه‌های زیربنایی

وی ایجاد امکانات برای ساخت فضاهای ورزشی را از دیگر عملکردهای مثبت دهیاری‌ها و به‌ ویژه دهیاری خرمنه علیا خواند و افزود: احداث پارک، فراهم کردن زمینه برای فعالیت ماشین‌های حمل زباله جهت حفظ محیط زیست، مدیریت اصولی در جهت گسترش طرح‌های هادی روستایی، به‌کارگیری افراد بی‌بضاعت و کم‌ درآمد و حمایت آنها با زیر پوشش قرار دادن در صندوق بیمه کشاورزان و روستائیان با هزینه دهیاری و کمک‌های مالی به آنها همه در جهت اجرای فرامین مقام معظم رهبری بر اساس توجه بیشتر و بهتر به روستائیان انجام می‌شود.

*نگاه مسئولان برای تثبیت امنیت شغلی

دهیار روستای خرمنه علیا در پایان با تأکید بر اینکه هدف فراهم کردن شرایط مناسب و آرام برای کار و تلاش بیشتر در روستاها است، گفت: با توجه به اینکه دهیاران هر خدمتی را برای مهاجرت معکوس مردم از شهر به روستا، عدم تغییر کاربری نامناسب از طریق سودجویان نامشروع و همچنین حفظ پایداری ده و دهیاری انجام می‌دهند، بنابراین این زحمت‌کشان بی‌اجر و مزد خواستار نگاه مسئولان برای تثبیت امنیت شغلی خویش هستند تا بتوانند با آرامش خیال در راستای وظایف خویش گام‌های بلندی بردارند.

* حفظ زمین‌های کشاورزی و باغات در روستاها

دهیار شهید رجایی چالوس با اشاره به اینکه حفظ زمین‌های کشاورزی و باغات در روستاها از جمله مسائل مهم و درخور توجه روستائیان و مسئولان است گفت: اینکه حفظ کاربری در چه زمین‌هایی لازم  و یا  تغییر کاربری شامل چه زمین‌هایی خواهد شد، نیاز به انجام تحقیقات منطقه‌ای و قرار دادن معیار‌های ساختمانی و کشاورزی کنار یکدیگر دارد.

حامد کیهانی با بیان اینکه اگر به‌ واسطه وجود زمین‌های غیرقابل کشت و خارج شده از حالت کشاورزی بخواهیم قیمت اعظمی از یک روستا را خارج از بافت قرار دهیم اشتباه است، تصریح کرد: در سال‌های نه‌چندان دور زمین‌های کشاورزی خشک شده و جای خود را به ساختمان‌های نوساز داد و این ساختمان‌ها به‌ راحتی دارای امکاناتی چون راه، آب، برق، گاز و تلفن شده و حتی پایان کار نیز دریافت کردند.

*دریافت بهایی اندک برای فروش زمین‌ها

وی به‌ وجود قطعاتی در میان این ساخته‌ها که هنوز برای ساخت آنها اقدامی صورت نگرفته است، اشاره کرد و گفت: مسأله‌ای که در اینجا مطرح است این است که این قطعات تفکیک شده کوچک را با چه عناوینی نام‌گذاری کنیم؟ آیا نام‌هایی مانند زمین شالیزار، باغ و یا قطعه زمین آماده ساخت می‌توان برای آنها قرار داد یا خیر.

دهیار شهید رجایی با شاره به اینکه بلاتکلیفی در اینگونه زمین‌ها و عدم ارائه مجوز ساخت در این گونه موارد موجب شده دهیاران با مشکلات جدی در ساخت و سازغیر مجاز و تخریب آنها روبه‌ رو شوند و این خود ایجاد تنش و سلب دلخوشی در میان روستائیان را به‌ دنبال دارد، افزود: ندادن تسهیلات مناسب و در خور توجه به دامدار، کشاورز و باغدار موجب شده تا آنها زمین‌های خود را به ارزان ‌ترین قیمت به دلالان فروخته و به شهر عزیمت کنند.

* کم شدن زمین‌های داخل بافت

وی با اعلام اینکه جلوگیری از فروش این زمین‌ها می‌تواند کشاورزی را پابرجا و مانع ساخت و ساز در زمین‌های دارای کاربری کشاورزی شود، خاطر‌نشان کرد: از دیگر مسائل مهمی که دهیاران با آن روبه‌ رو هستند بحث درآمدی و شیوه درآمد‌زایی در روستا است.

کیهانی اضافه کرد: کم شدن زمین‌های داخل بافت و تقریباً عدم صدور مجوز ساخت در روستاها موجب شده تا سطح درآمد در دهیاری‌ها کاهش یافته و به نوعی عملیات عمرانی کند پیش رود.

*لزوم تشکیل کار گروه تغییر کاربری در شهرستان

کیهانی با اشاره به اینکه اقتصاد مقاومتی و تلاش در جهت ساماندهی کارها به شیوه‌ای جدید معنا پیدا کرده و عملیاتی شدن طرح‌ها با وجود فرماندار، بخشدار، مدیران اداری و خودیاری اهالی به‌سیر خود ادامه می‌دهد، تصریح کرد: این مسأله به‌نوعی بحث اشتغال و کمبود کار را به‌دنبال دارد، بنابراین اگر با برنامه‌ریزی و تشکیل کار گروه تغییر کاربری نه در سطح استان بلکه شهرستان و دعوت از متخصصان امر از استانداری به‌حضور در منطقه بپردازیم، حتما زمین‌های با قابلیت ساخت شناسایی و از همان روستا افراد زیاد شاغل به‌کار می‌شوند.

وی با انتقاد از مهاجرت روستائیان از محل زندگی‌شان به‌ سمت شهر بیان کرد: امروزه عزیمت از زمین‌های با مساحت‌های بالا و ساکن شدن در آپارتمان‌هایی کوچک، محقر و حتی بدون دید به کوه و آفتاب بسیار شایع و نگران کننده شده است.

*فقدان امکانات مربوط به اینترنت در روستاها

دهیار شهید رجایی فقدان امکانات مربوط به سطح بالای اینترنتی را از دیگر دغدغه‌های روستائیان بر شمرد و اظهار کرد: عدم امکان ساخت در زمین‌های شخصی و با مساحت بالا، کمبود امکانات رفاهی از جمله پارک بوستان‌های در خور توجه، نداشتن روحیه زندگی در روستا در مقایسه با امکانات قابل توجه شهری و تغییر سطح و شکل فرهنگی آن سبب مهاجرت از روستاها به شهر می‌شود.

وی در ادامه در مورد وضعیت درآمد دهیاری و دهیاران نیز خاطر‌نشان کرد: بیشتر درآمد دهیاری‌ها از صدور مجوز، عوارض ساختمانی و واریزی‌های استانی تأمین می‌شود اما شیوه واریز از استان به درآمد از صدور ساخت و ساز و عوارض ارتباط دارد، یعنی دهیاران هر چه بیشتر مجوز صادر کنند و عوارض دریافت دارند در بودجه ‌نویسی سال آنها درج و طبق آن و با توجه به جمعیت در روستا واریزی خواهند داشت.

*جدی گرفتن ساماندهی زباله و تفکیک از مبدأ

کیهانی با بیان اینکه پیشنهاد طرح‌های عمرانی و پیش‌بینی هزینه آن با وجود پیگیری‌ها از طریق دهیاران بار درآمدی به‌ دنبال دارد، یادآور شد: از دیگر نکاتی که دهیاری‌ها با آن در ارتباط هستند مسأله زباله است که جهت ساماندهی زباله و جدا سازی زباله تر و خشک از مبدأ نیاز به ایجاد شرکت‌های خصوصی با نام دهیاری‌ها و با مشارکت مردم است.

وی در پایان گفت: ارائه دو نوع کیسه زباله سبز و مشکی به ساکنان روستا و درخواست جداسازی زباله‌های پلاستیکی و قابل بازیافت از دیگر زباله‌های خانگی می‌تواند ضمن حفظ محیط زیست کمک شایانی به پرسنل حمل زباله کند.

*بهره ‌گیری از توانمندی‌های مدیریتی دهیاران در حوزه‌های خرد و کلان

امروز که بیش از 13 سال از ارائه خدمات ارزشمند دهیاران و تلاش آنها برای توسعه پرشتاب سکونت‌گاه‌های خویش در حال تحقق است و با هم‌افزایی و هم‌سویی اعضای شورای اسلامی سعی در اقدامات شجاعانه در حوزه عمرانی، فرهنگی، تفریحی، ورزشی، خدماتی و ... در سطح روستاها دارند پس چه خوب است که از توانمندی‌های مدیریتی این قشر در حوزه‌های خرد و کلان بهره گرفت و همه بدانند که وجود این نهادهای خدمت‌گزار یک‌ضرورت غیرقابل انکار است که باید برای تقویت آن گام برداشت.