خزرخبر:با انقلاب صنعتی ماشین بر زندگی انسان غلبه کرد، در آغاز انسان شیفته نظم، اتوماسیون و کارآیی ماشین شد، سپس سعی کرد این نظم ماشین وار را بر زندگی خود منطبق کند و محیطی کاملاً منظم، پاکیزه و پیش بینی شده بسازد، بدین ترتیب شهرسازی مدرن پا به عرصه گذاشت.

شهرسازی مدرن عکس العملی است نسبت به پراکندگی نامنظم،همزمان با جنبش های رو به صعود میان معماران، طراحان و برنامه ریزان شهرسازی مدرن بنیاد شده که در یک همکاری و حرکت مشترک در جهت خلق جوامعی با مقیاس انسانی و الویت حرکت پیاده سازمان دهی گشته است.

تاریخ پیدایش معماری معاصر و مدرن در ایران را می توان اواخر دوره قاجار دانست؛ گرایش به معماری مدرن از سال های میانی حکومت رضا شاه ، از سوی معمارانی چون گابریل گورکیان، وارطان هوانسیان، پل آبکار و رولان مارسل ذوبرول حمایت می شد، معماری این افراد تحت تأثیر معماری مدرن مکتب وین ، معماری اکسپرسیونیست آلمان قبل از دهه 1930 میلادی و آرت نووی فرانسه شکل گرفت.

گرایش اصلی معماران ایرانی در دو دهه بعد از انقلاب، معماری در راستای میراث فرهنگی و معماری سنتی ایرانی بوده است،این معماران تحت تاثیر جنبش پست مدرنیسم کلاسیسیم در صدد برآمدند که به معماری معاصر ایران، چهره‌ای ایرانی ببخشند.

رابطه گردشگری و شهرسازی مدرن

معماری ایرانِ بعد از انقلاب اسلامی ،از گذشته ی خود وام می گرفت،اما اکنون ویژگی بارز معماری معاصر ایران ، تکثرگرایی، تنوع گرایی و التقاط است ،فعالیت های فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی خارج از فضا، مکان و معماری انجام نمی شود و با تغییرات این فعالیت ها، معماری نیز تغییر می یابد و در واقع معماری مؤثر از آنها می باشد؛ نتیجه اینکه اکنون جدایی فضا از مکان رقم خورده است،فضا کلیه ی  نیازهای انسانی را برآورد می کند و انسان در فضای معماری زندگی می کند.

امروزه شهرسازی مدرن در کشورهای اسلامی متاثر از فرهنگ و اقتصاد این کشورها هست که پارامترهای دیگری را نیز در این رابطه می‌توان برشمرد، ولی دو پارامتراقتصاد و فرهنگ سهم بیشتری را در رابطه با مدرنیته شدن شهرها دراین کشورها به خود اختصاص داده و خواهند داد و به طور کلی باید گفت با وجود دو پارامتر اقتصاد و فرهنگ، شهرسازی مدرن نمی‌تواند از معماری اسلامی و سنتی غافل شود.

وجود فرهنگ بومی و سنتی در شهرها وجه غالب نمادها و المان های شهرسازی را به چشم هر ببیننده ای کشیده است و نمود آن را می توان در برخی از ساختاری های فیزیکی موجود در این شهرها از جمله مساجد، بازار و برخی از محله های مسکونی به عینه مشاهده کرد.

از طرف دیگر نقش و حضور گردشگران خارجی در این را نمی توان نادیده گرفت چه بسا که این حضور خود تاثیر اندک و گاهی اثرگذار به مجموعه های فیزیکی شهری داشته اما به اندازه ای نیست که نمود آن را بتوان در کوتاه مدت و در انگاره ای از تغییر و تحول جستجو کرد.

با حضور گردشگران گاهی فرهنگ گردشگران خارجی به خصوص گردشگران و توریست های اروپایی با فرهنگ اسلامی سنتی آمیخته شده و نمونه ای از یک فرهنگ جدید را که آبستن چهره ای جدید از معماری در برخی از المانهای شهری و محله ای است می توان بر سیما و چشم انداز شهرها نظاره گر بود.

حضور گردشگران اروپایی همیشه به صورت قطعی بر المانها تاثیر گذار نبوده بلکه می توان اگرهایی از این تغییرات را در خرده فرهنگهای ناشی از حضور آنان مشاهده کرد.

هر چند گاهی این خرده فرهنگ ها که در کالبد زنده ی شهرهای اسلامی تاثیر نسبی داشته و دارند، نمی توانند به صورت یک انگاره خود را کاملا با ساختارهای فیزیکی و کالبدی عجین و دستخوش تغییر و تحولات اندکی شوند.

گردشگری آثار آن بر سیمای شهر و فضاهای شهری

گردشگری شامل همه خدمات و ویژگیهایی است که در کنار هم قرار می گیرند تا آنچه مسافر می خواهد، فراهم آورند و صاحبنظران گردشگری در دنیا، 4 فضای کلی را برای آن مشخص کرده اند:

1- فضای روستایی یا جهانگردی سبز

2- فضای کوهستانی برای ورزشهای کوهستانی

3- فضای ساحلی با ویژگیهای خاص خود

4- فضای شهری

سرآمد انواع این گردشگریها و پر مشتری ترین آنها گردشگری شهری است؛ بطوریکه با توجه به جایگاه ویژه شهر، در بسیاری از کشورهای موفق در این صنعت، شهر پایه و اساس توسعه گردشگری است،ایجاد و توسعه فضاهای شهری مناسب، بازسازی فضاهای ظاهراً متروک و مرده به قصد زنده کردن جنبه های کهن جامعه از جمله آثار توسعه گردشگری شهری است.

بدین منظور بسیاری از شهرها درصددند تا از ویژگیها و امکانات خاص شهر خود سود برده و از مزایای جلب توریست شهری بهره گیرند.

گردشگری و ایجاد و توسعه فضاهای شهری مدرن و جذاب

ایجاد فضاهای شهری قوی بر اساس فعالیت‌های جدید و تأكید بر توسعه فعالیت‌های گردشگری و ایجاد جاذبه های بیشتر‌ برای ماندگاری همراه با توسعه هسته‌های كار و فعالیت با هدف توسعه موزون شهر و پیوند كار و سكونت در تمام منطقه شهری و ایجاد یك نظام چند هسته‌ای، انعكاس تجربه‌ها و درس‌های نظری و عملی است كه از كلان‌شهرها و شهرهای جهان می‌توان آموخت و به كار گرفت.

ایجاد و توسعه انواع مراکز اقامتی مدرن، فضاهای تفریحی و سرگرمی، فضاهای خرید بزرگ شهری، موزه ها و مراکز فرهنگی و هنری بویژه فرهنگ و هنر بومی با هدف توسعه گردشگری موجب بهره مند شدن ساکنین شهر از این خدمات خواهد بود و رضایت عموم را به همراه خواهد داشت.

نتیجه گیری

به طور کلی می توان گفت، فرهنگ غنی کشورهای اسلامی علی الخصوص ایران می تواند همراه با صنعت مدرنیته شهرسازی علاوه بر آیتم اقتصاد، بر رونق حضور گردشگران در شهرها به خصوص در شهرهای باستانی و قدیمی به عنوان جاذبه های گردشگری محسوب شود.