خزرخبر: تنها یک برج از دشتی وسیع و قلعه‌ای مهم در قرن 5 هجری قمری و دوران سلطه  «آل‌زیار» در منطقه لا‌جیم سوادکوه باقی مانده است، که محققان تاریخی بر اهمیت تاریخی و مردم‌شناسی آن تاکید دارند.

*عمر 1025 سالگی برج لاجیم

در کمر‌بند زیر گنبد به خط پهلوی و کوفی متنی نوشته شده است که در آن متن از «کیا‌اسماعیل ابوالفوارس شهریار بن عباس آل باوند» صاحب بنا نام برده ‌شد و برای قرن 5 هجری بنا شد.

وجود متن پهلوی و کوفی بر اهمیت تاریخی این برج افزوده است و برج لاجیم با شماره ثبت 185 در سال 1311 به ثبت ملی رسید،با مبدا ساخته‌ شدن برج لاجیم در سال 413 هجری،‌ شاهد عمر هزار و 25 سالگی آن هستیم.

*تأخیر یک‌ماهه در اطلاع‌رسانی از «کَندن» کف برج لاجیم

فضای طبیعی، جنگلی و مناظر دیدنی جاده زیراب به دهستان «کسلیان» در بخش زیراب شهرستان سوادکوه و توانمندی‌های روستا، بیانگر ظرفیت گردشگری آن است.

وجود قبر‌های دوران قبل از اسلام در اطراف برج لاجیم و اهمیت تاریخی آن از چشم حفاران غیر‌مجاز دور نشد و بار‌ها شاهد حفاری‌های غیر‌مجاز در اطراف برج بودیم که حفاری یا «کَندن» کف این برج در اواخر سال 1395، زنگ خطری برای این برج است و آنچه نگرانی‌ها را بیشتر می‌کند، اطلاع دهیاری و مسئولان شهرستانی از این واقعه بعد از حدود یک ‌ماه است و نگرانی از این موضوع بیشتر به نظر می‌رسد که حفاران غیر‌مجاز از موضوع عدم نظارت لازم و مؤثر از این برج استفاده کنند و «کندن» یا حفاری غیر‌مجاز خود را در داخل این بنای کهن تکرار کنند.

دهیاری روستای لاجیم خواستار واگذاری مدیریت ساماندهی و بهره ‌برداری آن توسط دهیاری است ولی میراث فرهنگی در این زمینه هنوز پاسخ روشنی نداده است.

* حفاری غیرمجاز در برج لاجیم سوادکوه

رضا دانش‌زاده از حفاری غیرمجاز در برج لاجیم سوادکوه خبر داد و گفت: اطلاع‌رسانی لازم به مراجع انتظامی درباره حفاری در برج لاجیم انجام شد و آنان در حال پیگیری هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سوادکوه با اشاره به اینکه حبس برای حفاری در آثاری که ثبت ملی هستند حد‌اقل 3 سال است، افزود: امنیت برج لاجیم در آینده نزدیک با نصب دوربین مداربسته افزایش پیدا می‌کند.

*اولین تجاوز به داخل برج لاجیم

دهیار روستای لاجیم نیز با تایید کندن کف برج لاجیم و با بیان اینکه حفاری خاصی نبود، گفت: کندن کف برج لاجیم در اواخر سال گذشته انجام شد و اواخر فروردین ‌ماه به ما اطلاع‌ رسانی شد.

مجید پرهازه با اشاره به اینکه دو سال پیش پیشنهاد دادیم که حفاظت و ساماندهی برج لاجیم در اختیار دهیاری قرار گیرد، افزود: ما حفاظت، زیبا‌سازی برج و ساماندهی گردشگران و افزایش امکانات رفاهی را انجام میدهیم ولی هنوز این اجازه به ما داده نشد.

وی با بیان اینکه میراث فرهنگی و گردشگری اقدامی برای برج لاجیم انجام نداد و تابلوهای اطلاع‌رسانی هم توسط دهیاری انجام شد، افزود:زیر برج لاجیم به صورت دالان است که برای زهکشی آب شده بود و افراد به صورت غیرمجاز با کندن ۱۰ موزاییک اقدام به حضور در دالان کردند.

پر‌هازه با اشاره به اینکه تجاوز به داخل برج لاجیم برای اولین بار انجام شد اما در گذشته بارها شاهد حفاری‌های غیرمجاز در اطراف برج بودیم، گفت: موارد تجاوز به برج لاجیم را به میراث فرهنگی انتقال می‌دهیم و آنان می‌گویند که ما به صورت غیر محسوس مراقبت می‌کنیم ولی ما از این مراقبت‌ها بی‌اطلاع هستیم.

وی با بیان اینکه عید امسال حدود هزار و 500 گردشگر از برج لاجیم بازدید کردند به عدم وجود امکانات رفاهی در آن خبر داد و گفت: از میراث فرهنگی انتظار داریم تا این ساماندهی و فعالیت‌های توریستی این برج را به دهیاری بدهد و نظارت کند.

دهیار لاجیم از اختصاص بودجه در سال ۱۳۹۳ برای مرمت این برج خبر داد و گفت: متاسفانه به دلیل نظارت اندک برخی از حروف به صورت برعکس نصب شد که هنوز اصلاح نشد.

*لزوم افزایش مراقبت و نظارت بر برج لاجیم

تداوم حضور سازه‌های تاریخی یک اصل مهم است و با توجه به وجود جاذبه‌های مختلف گردشگری، تاریخی، مذهبی و طبیعی در شهرستان‌های سوادکوه و سوادکوه‌شمالی و تاکید مسئولان بر اهمیت توسعه گردشگری باید بیش از پیش بر مراقبت و بهره ‌برداری آینده‌ نگر انه از این توانمندی‌ها افزوده شود.

برج لاجیم از نماد‌های هویت فرهنگی شهرستان سوادکوه است و حفاری یا «کندن» کف این برج و اطلاع‌رسانی با تأخیر یک‌ماه و سابقه حفاری‌های متعدد غیر‌مجاز در اطراف آن باید با افزایش مراقبت‌ها و نظارت‌ها و برنامه‌ریزی برای بهره‌مندی از توانمندی گردشگری آن اجرایی شود و طرح‌هایی مانند راه‌اندازی کمپ‌تیم ملی فوتبال که پیگیری‌هایی در این رابطه انجام شد، استفاده از وجود شرکت خطوط انتقال نفت در این روستا، استفاده از سازه‌های موجود و تعمیر و تجهیز آن برای اسکان مسافران و معرفی بیشتر جاذبه‌های مختلف آن در دستور کار قرار گیرد.