خزرخبر:یکی از ملزومات غیرقابل انکار برای تحصیل دانش‌‌آموزان به ویژه در مقطع ابتدایی، اسباب و نوشت‌افزار است که نقش مهمی را برای یک تحصیل آرام و بی‌دغدغه ایفا می‌‌کند و بسیار مورد توجه دانش‌آموزان قرار دارد.

همین توجه و دقت دانش‌آموزان سبب شده است تا تولیدکنندگان برای فروش راحت‌تر و آسان‌تر محصولات نوشت‌افزاری خود به چاپ بِرَندها بر روی جلد آنها روی بیاورند تا با جذابیت بصری از طریق برنده‌های معروف کارتونی خارجی برای کودکان و نوجوانان، بازار را به انحصار خود در آورند و سود قابل توجهی عایدشان شود.

ترفند خارجی‌ها در بازار نوشت‌افزار

چاپ تصاویر و شخصیت‌های کارتونی معروف و خارجی به عنوان ترفندی در به دست گرفتن بازار نوشت‌افزار مورد استفاده سودجویان قرار می‌‌گیرد بی‌آنکه به عواقب منفی فرهنگی آن اندیشیده شود.

از آنجایی که ذهن یک کودک برای یادگیری همچون یک آهن‌ربای بسیار قوی عمل می‌کند و آموخته‌هایش بنیان شخصیتی و فرهنگی او را می‌سازد بنابراین می‌توان تصاویر و شخصیت‌های کارتونی خارجی منقش بر روی نوشت‌افزارها را زنگ خطری برای کمرنگ جلوه دادن هویت و فرهنگ ایرانی و اسلامی قلمداد کرد و برای جلوگیری از چنین رویه نادرست و البته سودجویانه در بازار نوشت‌افزار باید به فکر راه‌حلی اساسی برای عرضه اقلام و لوازم مورد نیاز تحصیلی دانش‌آموزان، متناسب با فرهنگی ایرانی و اسلامی بود.

برای آگاهی بیشتر از فضای خرید و فروش بازار نوشت‌افزار دانش‌آموزی و علت تمایل به خرید بِرَندهای ایرانی یا خارجی از سوی خانواده‌‌ها به سراغ تعدادی از فروشندگان و خریداران رفتیم و با آنها گفت‌‌وگو کردیم.

تاثیر کارتون‌های خارجی

یکی از خریداران نوشت‌افزار اظهار کرد:  تلاش من خرید نوشت‌افزار ایرانی هست تا از این طریق بتوانم به اقتصاد کشورم در حوزه تولیدات کمکی کرده باشم ولی کودک امروز آن‌قدر تحت تأثیر برنامه‌های کارتونی خارجی قرار دارد که نمی‌توان او را برای خرید جنس ایرانی قانع کرد.

سمیه رفیعی افزود:نوشت‌افزار ایرانی کیفیت بالایی دارند و کاملاً قابل اعتماد هستند ولی به نظر من چون در میان هیاهوی تبلیغات کالاهای خارجی با برندها و شخصیت‌ها و عروسک‌های کارتونی قرار گرفتند به خوبی دیده نمی‌شوند و اذهان را به سمت خرید نوشت‌افزار خارجی سوق می‌دهند و بنابراین باید تبلیغات کالای ایرانی در حوزه لوازم‌التحریر بسیار قوی‌تر از مدل خارجی آن باشد.

شهروند دیگری با تأکید بر کیفیت قابل توجه نوشت‌افزار ایرانی در برابر رقیب خارجی‌اش، اظهار کرد: هر سال نوشت‌افزار ایرانی برای فرزندانم خریداری ‌می‌کنم و اتفاقاً آنها نیز خیلی راضی هستند ولی گاهی ممکن است به دلایلی مجبور به خرید مدل خارجی آن شوم اما در هر صورت کالای ایرانی چه نوشت‌افزاری و یا کالاهای دیگر در اولویت خانواده ما قرار دارد.

رضا حسینی تصریح کرد: منافع چرخه اقتصاد داخلی به همه مردم بر می‌گردد و سبب افزایش رقابت بین تولیدکنندگان داخلی برای عرضه کالاهای با کیفیت‌تر به جامعه می‌شود که پیامد آن، نشاط و رونق بیشتر اقتصاد درونی می‌شود و حتی می‌تواند زمینه‌ساز صادرات به کشورهای خارجی نیز شود.

حمیدرضا مؤمنی یکی از فروشندگان نوشت‌افزار در چالوس نیز گفت: آنچه که سبب رغبت افراد برای خرید لوازم‌التحریر خارجی می‌شود مانورهای تبلیغاتی گسترده همراه با بکارگیری شخصیت‌های کارتونی است و در این بین به کیفیت توجه لازم نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه در بسیاری از موارد کیفیت نوشت‌افزار ایرانی به مراتب مرغوب‌تر از مشابه خارجی آن است، خاطرنشان کرد:در گذشته مدتی بر روی شخصیت‌های عروسک ایرانی به نام «دارا و سارا» به خوبی مانور تبلیغاتی صورت داده شد و بازخورد ‌خیلی خوبی هم داشت به طوری که بازار فروش ایرانی رونق فراوانی گرفت ولی این حرکت چندان دوام نیاورد چون اصل موضوع پس از کیفیت، یعنی تبلیغات به فراموشی سپرده شد و در نتیجه مجدداً نشان‌های خارجی نوشت‌افزار گوی سبقت را ربودند.

یکی دیگر از خریداران نوشت‌افزار نیز به ساختمان روحی و روانی کودکان و نوجوانان در سن تحصیل اشاره کرد و افزود: کودکان و نوجوانان در این سن نیاز به هیجان بیشتری دارند زیرا انگیزه آنها را برای یادگیری افزایش می‌دهد.  

علی فقیه‌عبدالهی بیان کرد:شخصیت‌های کارتونی که از توانایی‌های ویژه‌ای برخوردار باشند به مراتب بسیار مورد توجه کودکان و نوجوانان قرار دارند و شاید این عامل یکی از علل گرایش آنها برای خرید نوشت‌افزار با مارک‌های و شخصیت‌های کارتونی معروف خارجی باشد که در به نمایشی‌های قابل توجهی دیده می‌شود.

وی تأکید کرد:در تبلیغات شخصیت‌های کارتونی ایرانی باید بیشتر کار شود و تا به عنوان یک قهرمان برای کودک و نوجوان پذیرفته شود و سپس این تصاویر و شخصیت کارتونی قهرمان بر روی نوشت‌افزارهای تولید داخلی چاپ و عرضه کرد که به نظر من با این روش می‌توان تبلیغات کذایی بِرَندهای خارجی را خنثی کرد.

تولید محصول با کیفیت

فروشنده دیگری از چالوس با اشاره به اینکه جنس خوب، زیبایی، نقش و نگار در جذب مخاطب بسیار مؤثر است، اظهار کرد: یکی از شرکت‌های ایرانی محصولات با کیفیتی را تولید می‌کند و فروش خوبی هم دارد.

حمید محققی با بیان اینکه برخی نوشت‌افزار خارجی دارای کیفیت بالایی است و جایگزینی برای آن وجود ندارد، افزود: در حال حاضر بیشتر نوشت‌افزار موجود در بازار خارجی هست و محصولات داخلی کم مشاهده می‌شود در حالی که اگر جنس ایرانی کیفیت مطلوب داشته باشد فروش خوبی دارد که اقلامی مثل «زونکن»، «کاور»، «انواع پوشه‌ها» جزء اجناس با کیفیت داخلی است.

یک کارشناس امور فرهنگی و مدرس دانشگاه با تأکید بر اینکه حمایت از تولید ملی یک وظیفه است، اظهار کرد: خیلی از محصولات داخلی و تولید ملی کیفیتی به مراتب بهتر از مورد مشابه خارجی خود دارند که نتوانستیم به درستی به مصرف‌کنندگان معرفی کنیم.

بابک شمس‌ناتری افزود: یکی از مشکلات این است که احساس می‌شود در طراحی کار برای دانش‌آموزان، اتاق فکر هدفمندی وجود ندارد یعنی برخی تولیدات بومی نیازها و ذائقه مخاطب یا مصرف کننده کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی بیان کرد: تأثیرات فرهنگی یک کالا به ویژه کالایی که دانش‌آموزان مرتب با آن سر و کار دارند غیرقابل انکار است و بنابراین باید برای تولید محصولات آموزشی فاخر و اثرگذار برنامه وجود داشته باشد.

این کارشناس امور فرهنگی با اشاره به اینکه دانش‌آموزان مقطع ابتدایی بسیار تأثیرپذیر هستند، اظهار کرد: اگر قرار است تأثیر فرهنگی درستی در جامعه بگذاریم باید به دنبال معرفی الگوهای باورپذیر و متناسب با فرهنگ ایرانی و اسلامی خودمان باشیم تا نوجوان یا دانش‌آموز آن را باور کند و برایش لذت‌بخش باشد و سپس از طریق همین الگوسازی پیام را انتقال دهیم. 

وی تصریح کرد: شخصیت‌هایی را در برنامه‌های کودک می‌سازیم و به جامعه معرفی می‌کنیم و کودک هم به آن علاقه‌مند می‌شود ولی آیا از تأثیرات آن در تولیدات داخلی با هدف تقویت بنیه فرهنگی استفاده کردیم.

شمس‌ناتری خاطرنشان کرد: باید یک واقعیت را بپذیریم که اگر ما تولیدات خودمان را هدفمند و برنامه محور پیش نبریم دیگران از این خلاء استفاده کرده و اقدام به تولید منطبق با فرهنگ خود، قهرمان‌سازی می‌کنند و بازار را در اختیار می‌گیرند.

وی اظهار کرد: برخی شخصیت‌های کارتونی غربی با فرهنگ ما هم‌خوانی ندارد و ما تلاش داریم فرزندی ایرانی اسلامی تربیت کنیم اما آنچه در اختیارش قرار دادیم و از آن بهره می‌برد منقش به تصاویر فرهنگ دیگری است و این تناقض کودک را دچار چندگانگی کرده و این درگیری ذهنی، بر فرهنگ و رفتار اجتماعی او تأثیر می‌گذارد که در این بین صدا و سیما باید نقش‌آفرینی کند که چرا تا وقتی شخصیتی عروسکی مورد علاقه کودک است به چه علت با تقویت و برنامه محور کردن آن به سمت اثرگذاری فرهنگی حاصل از محبوبیت آن شخصیت نداریم.

این کارشناس امور فرهنگی یادآور شد: مدرسه موش‌ها در دو مقطع و برای دو نسل پرفروش شد و همچنان شخصیت‌های مورد علاقه‌اش قابلیت تقویت دارند که با یک کار علمی و حرفه‌ای می‌توان تولید محتوا ایجاد کرد و مطمئناً این موضوع  می تواند بر روی محصولات فرهنگی تأثیرگذار شود.

وی افزود: قهرمانان داستان‌های ما واقعی هستند و از دل واقعیت بیرون آمد‌ه‌اند و بنابراین صداوسیما، مطبوعات، مهدهای کودک، آموزش و پرورش و... باید الگوهای دارای جاذبه را در قالب طرح داستان استفاده کنند و حتی این قهرمانان می‌توانند به تصویر درآیند و بر روی نرم افزار بیایند.

شمس‌ناتری با تأکید بر اینکه عزم جدی راه حل اساسی برای برون‌رفت از چالش نوشت‌افزارهای منقش به شخصیت‌های کارتونی غربی است، تصریح کرد: ما جهان پهلوان تختی، پوریای ولی و امثالهم را به درستی معرفی نکردیم و همین کار سبب شد تا «بَت مَن» و «سوپرمَن» و... جایگزین شوند.

این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه باید اسطوره‌های خودمان را درست معرفی کنیم و با آنها داستان بنویسیم، کارتون بسازیم، فیلم‌سازی کنیم و همان‌طور هم که بزرگ هستند جذاب نیز معرفی کنیم، گفت: تولیدات فرهنگی ما باید مناسب و بر اساس یک معیار مشخص انجام شود و مهم‌تر آن که همه ما فرهنگ‌سازی را جدی بگیریم و این وظیفه و رسالت سنگین را فقط به دوش یک نهاد یا ارگان نیندازیم.