به گزارش خزرتیترخبر و به نقل از عبارت،  مدیر دفتر بهره برداری و نگهداری از تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای مازندران روز شنبه در استان اعلام کرد که سد شهید رجایی ساری بدترین وضعیت را از نظر پس‌انداز آبی در میان تمامی سدهای مازندران داراست.

نکته دردآور اینجاست که سد شهید رجایی همان سازه‌ای است که قرار است در بالادست‌اش سد فینسک ساخته شود و بخش بزرگی از آب رودخانه تاریخی تجن را در خلاف مسیر رودخانه به استان سمنان ببرد.

اگر وضعیت سد شهید رجایی بدون احداث فینسک آنقدر ناگوار است، چشم بسته پیداست که با پایان مراحل ساخت فینسک و آب‌گیری آن عملا روزگار سیاه کشاورزی و باغداری در ساری آغاز خواهد شد و بر اساس الگوی بولهر در یک دهه شاهد مهاجرت گسترده روستاییان مسیر این رودخانه به شهرهای بزرگ از جمله ساری خواهیم بود.

سد شهید رجایی یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین سدهای شمال کشور است که به منظور آبیاری صحیح زمین های کشاورزی و تامین آب شرب در مرکز استان مازندران، در دوران ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی افتتاح شد و در همان زمان نیز طرحی مطالعاتی برای رودخانه تجن تقریر گردید که هیچ نشانی از احداث سد دیگری بر این رودخانه در آن دیده نمی‌شود.

براساس این خبر، وقتی خبر مطالعه و آغاز عملیات اجرایی سد فینسك در بالا دست بر روی رودخانه سفید رود در استان سمنان كه از سرشاخه های اصلی منابع آبی سد شهید رجایی ساری نیز محسوب می شود، منتشر گردید به اعتراضات فراوانی در بین مردم و نخبگان ساروی دامن زد و موجب شوکی بزرگ در بدنه مدیریتی استان شد.

احمد حسین زادگان اولین استاندار ساروی مازندارن بعد از انقلاب عملا در مخمصه ای عجیب قرار گرفت، از سویی می دانست حق با ساروی‌هاست و البته انتظار همشهریانش این بود که استاندار ساروی اندکی به زادگاهش لطف کند، نه اینکه با دست خودش نامه‌ی مرگ مهمترین رودخانه این شهر را امضا کند، اما حسین زادگان خود را پاسخگوی دولت می دانست، نه مردم و مدام تلاش می کرد با انواع بهانه‌ها از جمله جبران کمبود آب از طریق احداث سد «زارم رود» یا این ادعا که مگر سد فینسک چقدر آب را می بلعد، مردم را آرام کند.

رفتاری که نتیجه عکس داد و به شدت از محبوبیت وی نزد مردم ساری کاست و اگر روزی حسین زادگان قصد حضور در انتخابات مجلس از حوزه انتخابیه ساری و میاندرود را داشته باشد، همین یک مسئله برای زمین خورد و رای نیاوردنش کافی خواهد بود.

به گزارش خزرتیترخبر، از سیاست و سیاسسون که بگذریم در بین متخصصان حوزه آب نیز اختلاف نظری جدی به‌چشم می خورد، متخصصان و اساتید دانشگاه هایی که وابستگی خاصی به دولت ندارند، احداث این سد را به معنای مرگ تجن و تخریب زیست‌بوم ساری می‌دانند ، اما کارشناسان دولتی، این کار را از روی ناچاری می‌دانند و معتقدند "آش کشک خاله" است.

از سویی دیگر عدم اطلاع‌رسانی کافی دولت در مورد احداث فینسک و شکست در اقناع افکارعمومی از جمله دلایلی است که موجب این شکاف عمیق بین مردم و حاکمیت در موضوع سد فینسک شده است، همین عدم شفافیت موجب شده که حتی اگر احداث این سد برای مازندرانی‌ها مفید فایده هم باشد، مردم از پذیرش آن سر باز بزنند.

موافقان احداث فینسک معتقدند که این مسئله دچار پروپاگاندای رسانه‌ای شده و ساخت این سد تاثیر فراوانی بر اقلیم مازندران نخواهد داشت و سد شهید رجایی نهایتا 12میلیون مترمکعب از ساخت فینسک متاثر خواهد شد.

اما مدیر عامل شركت آب منطقه ای مازندران دراین باره گفت:  در 10 سال اخیر دبی رودخانه های بالا دست سد شهید رجایی ساری تا 40 درصد كاهش یافته و اگرچه كاهش بارندگی عامل اصلی كم شدن دبی رودخانه ها و در نتیجه كاهش شدید ذخیره آب پشت سد شهید رجایی است اما اجرای طرح های توسعه ای كشاورزی و پمپاژ كردن آب رودخانه های بالا دست به ویژه از رودخانه سفید رود در استان سمنان، در واقع تجاوز به حق آبه مردم مازندران است.

با عنایت به ادعای یخکشی، روشن می‌شود که احداث این سد در بین متخصصان حوزه ی آب نیز توافقی ایجاد نکرده و شکافی جدی میان نظرات کارشناسی در دو سوی مرز سمنان و مازندران دیده می شود.

نمایندگان سمنان معتقدند که انتقاد از فینسک احساسی است و چه مردم مازندران بخواهند یا نخواهند بالاخره این سد افتتاح خواهد شد، زیرا مصوبه دولت و مجلس را دارد و بودجه لازم هم برای آن تخصیص یافته است.

این اظهارات البته تابحال واکنشی را از سوی حسینی‌پور استاندار جدید برنینگیخته و مردم ساری نگران هستند که بی تفاوتی بدنه دولتی در استان موجب سرعت گرفتن ساخت این سد شود و نهایتا پیشرفت فیزیکی سازه را به حدی برساند که کار از کار بگذرد و هیچ راه برگشتی وجود نداشته باشد.

به گزارش خزرتیترخبر، نمایندگان ساری در مجلس نیز توانایی چندانی برای توقف این طرح ندارند،علی بابایی کارنامی بیشتر از منصورعلی زارعی بر این مسئله تمرکز کرده و سعی کرده است خط میانه را بگیرد ، اما زارعی که اصولا خبر خاصی از او به گوش مردم نمی رسد و نماینده‌ای منفعل در صحن مجلس به شمار می آید، بیشتر درگیر بحث‌های سیاسی و فرهنگی است تا مشکلات زیست محیطی و همین رویکرد به نگرانی بیشتر ساروی ها دامن زده است.

اسماعیل کهرُم، بوم شناس، استاد دانشگاه و فعال مشهور و محبوب محیط زیست در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به سد فینسک و منطقه جغرافیایی استان سمنان گفت: سمنان یکی از خشکترین استان های کشور بوده و دارای ۳۰ درصد از ذخیره گاه های حیاتی کشور است که به صورت پارک ملی، منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش مورد استفاده قرار گرفته و ظرفیت احداث سد بزرگ را ندارد.

این محقق، مؤلف و پژوهشگر در حوزه محیط زیست، شرایط اقلیمی و زمین شناسی منطقه را مسئله اصلی برای احداث سد در سمنان، مطرح و تاکید کرد: منطقه‌ای که تاکنون عاری از آب بوده و اکنون چند میلیون تن از حجم آب را باید کنترل کند بالطبع دچار آسیب، فرونشست و تحرک در لایه های زیرزمینی شده و امکان وقوع زلزله در این منطقه افزایش پیدا خواهد کرد.

کهرم از اشتباه فاحش در جانمایی سد بزرگ سفیدرود یاد کرد و افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد که سد در جایی ساخته شد که دارای بیشترین ظرفیت رسوب گذاری رود است حال آنکه اگر تنها یک کیلومتر پایین‌تر احداث می‌شد شاید این نقیصه بوجود نمی‌آمد.

استاد دانشگاه تهران درباره اشتباه سدسازی به نقل از بانک جهانی گفت: بانک جهانی در پنجاهمین سال افتتاح خود اذعان کرد که ۸۰ درصد از سدسازی‌های صورت گرفته نه تنها مفید نبوده بلکه آسیب محیط زیستی به همراه داشته است.

پروفسور پرویز کردوانی استاد برجسته دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تامین آب حوزه آبریز سد فینسک گفت: شهمیرزاد قبلا چشمه بزرگی داشت که اکنون خشک شده  و این بخش، آب به مقدار کافی ندارد و به ناچار قرار است از مازندران و سد فینسک آن را تامین کنند.

تفاوت نظرها در باره فینسک آنقدر زیاد است که هرکسی برای ادعای خود دلایلی را ردیف می کند، اما این احساس شوم که در بین مردم جریان گرفته بعید است واقعیت نداشته باشد، احساس مردم این است که با احداث فینسک سرنوشت اصفهان و خوزستان در انتظار ساری خواهد بود، سرنوشتی که نه تنها آینده و آرزوهای نسل بعد مازندران را خواهد بلعید، بلکه در آینده‌ای نه چندان دور سرنوشت سمنانی‌ها را هم تحت تاثیری جدی قرار خواهد داد.

شاید اگر معاون آبفای مازندران را نزد وزیر نیرو ببرند و او همین اظهارات انتقادی و علمی را آنجا مطرح کند، فرجی حاصل شود، اما وقتی سیاسیون مازندران و سمنان را در یک ترازو می گذاریم، کفه‌ی سمنانی‌ها سنگین تر است و تجربه نشان داده که در جمهوری اسلامی هرکسی زورش بیشتر باشد، کار را پیش خواهد برد، نه آنکسی که حقیقت را می‌گوید.

با این همه حقیقت عریان درباره مضرات احداث سد فینیسک آدمی متعجب می شود که نکند در شهر کورها زندگی می کند که کسی نمی تواند واقعیت پیش رو را ببیند، البته باید گفت صدرحمت به شهر کورها، در آنجا حداقل با شنیدن و لمس کردن، تن به حقیقت داده می شود اما اینجا اگر آسمان به زمین بیاید نیز، کسی که چشمش را به روی حقیقت بسته باشد بیدار نخواهد شد.

🆔@khazartitrekhabar
🌐Khazartitrekhabar.ir