به گزارش خزرتیترخبر و به نقل از بلاغ، از نظر اسلام طلاق مطرودترین حلال و آخرین راه درمان ناسازگاری زن و شوهر یعنی زمانی که زندگی مشترک برای زوجین دشوار و عذاب‌آور بوده و راهی جزء جدایی زن و شوهر نباشد آخرین راه حل طلاق است؛ امیرمؤمنان علی (ع) هم در این زمینه می‌فرماید: ازدواج کنید ولی طلاق ندهید، زیرا عرش الهی از طلاق به لرزه در می‌آید.

احیای سنت قدیمی سازش عروس و داماد با این عبارت که زن با چادر سپید می‌آید و با کفن سپید می‌رود، شاید امروز بیش از گذشته لازمه رعایت از سوی فرهنگ دیار علویان باشد؛ مازندرانی که در حال حاضر با آمار بالاي طلاق خود، که بهیچ‌وجه این پدیده نامطلوب در شأن و جايگاه این استان نیست، دست و پنجه نرم می‌کند.

بختک ناخوانده مازندران

آمار تعداد روستاها در مازندران از سکونت مردم کشاورز و زحمتکش این استان در روستاها خبر می‌دهد، پدر و مادرهای روستایی که با هزاران امید از آغاز فصل کشاورزی در انتظار برداشت محصول می‌نشینند، تا درآمد حاصل از آن را هزینه ازدواج فرزندان‌شان کرده و با آرزوی خوشبختی آنها را به خانه بخت راهی کنند، ولی چند سالی است که سونامی دردناک طلاق بر پیکره این سرزمین سرسبز افتاده و در حال بلعیدن آرزوی مردمان این دیار است، واقعیتی که به واسطه نداشتن مهارت‌های اولیه زندگی مشترک زوجین، مهمان ناخوانده مازندرانی‌ها شده است.

قبح طلاق در حال شکستن است، در گذشته‌ای نه چندان دور طلاق امر قبیحی بود که اگر یک خانواده در هر روستایی یا محلی از مازندران دچارش شده بود، چه بسا از سر آبروی رفته خود از محل و روستای خود کوچ می‌کرد اما امروز، شاهد گسترش جمعیت جوانان مطلقه در خانواده مازندرانی‌ها هستیم، جوانانی که با فکر به این موضوع که ازدواج دوم، حلال مشکلات آنها خواهد بود و کام برنیامده و آبروی رفته را برمی‌گرداند، اقدام به طلاق می‌کنند و در ازدواج دوم نیز با چالش‌های بیشتری خود را مواجه می‌بینند.

توجه به این موضوع که پس از طلاق نباید طرفین را در جامعه رها کرد بلکه باید به آنها مشاوره داد امر بدیهی است، چرا که از جمله آثار بعد از طلاق بر فرد: فساد و فحشا، افسردگی، اعتیاد و بزهکاری است و این ناهنجاری‌ها هزینه‌های گزافی برای جامعه خواهد داشت.

مازندران، استانی برای خوشبختی

مازندران 3 میلیون و 200 هزار نفر جمعیت دارد که در 22 شهرستان و 3 هزار روستا سکونت دارند، با توجه به جمعیت شهری و با مرور آمارهای رسمی و غیر‌رسمی در می‌یابیم فریدونکنار و بابلسر به‌ عنوان دو شهرستان دارای بیشترین آمار طلاق، و گلوگاه در شرق مازندران کم‌ترین آمار طلاق را دارا است.

علیرضا یونسی معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار مازندران در جلسه بررسی ساز و کار‌های کاهش طلاق با اشاره به افزایش شوک‌آور میزان طلاق در برخی از شهرستان‌های مازندران گفت: در تیر‌ ماه امسال شاهد افزایش 40 درصدی طلاق در سوادکوه، 34 درصدی طلاق در جویبار و 10.5 درصدی طلاق در قائم‌شهر هستیم.

ضریب کشوری طلاق 2.5 و در مازندران 2.8 است آمار‌ طلاق در استان از ضریب کشوری بیشتر بوده و نشان دهنده این نکته است که توجه به بحث آموزش‌ها و مهارت‌های قبل از ازدواج برای جامعه به درستی تشریح نشده و لازم است مسئولان ذی‌ربط برای این امر چاره‌ای بیندیشند و اقدام و عمل کنند.

بررسی علل طلاق‌ها

آمارهای ارائه ‌شده از سوی دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور نشان می‌دهد که 20 درصد طلاق‌ها به علت نداشتن شناخت صحیح زوجین از یکدیگر بوده، به‌ ویژه زوج‌های جوانی که تنها کمتر از پنج سال از زندگی مشترک‌شان را پشت سر گذاشته‌اند و در رده سنی 25 تا 29 سال قرار دارند.

این امر نشان‌دهنده این است که افراد بدون شناخت کافی و آموزش‌های مناسب اقدام به ازدواج کرده‌اند و همچنین هم‌رده بودن از لحاظ فرهنگی، از لحاظ خانوادگی، اقتصادی، مذهبی و اعتقادی، تحصیلی و شخصیتی از موارد مهمی است که خانواده‌ها باید به آن توجه ویژه داشته باشند و "هم‌کفو بودن" نسبی باید بین آنها برقرار باشد.

در ادامه این گزارش به مباحث "طلاق و اعتیاد"، "طلاق و خیانت"، "طلاق و بیکاری"، "طلاق و دخالت اطرافیان"، "طلاق و ناباروری" و "رابطه معکوس طلاق و معنویت" از عوامل مؤثر بر زندگی مشترک جوانان خواهیم پرداخت.

اعتیاد نخستین عامل طلاق در مازندران

اعتیاد، نخستین عامل طلاق در مازندران و يكي از مهم‌ترين موارد آسيب اجتماعي و طبق آمار بیشترین علت درخواست طلاق در استان، اعتیاد مردان اعلام شده است.

ربیع فلاح‌جلودار استاندار مازندران با اشاره به اینکه اولین عامل طلاق در مازندران اعتیاد است، ادامه داد: مواد مخدر و اعتیاد یکی از چالش‌های مهم و بحران‌های اجتماعی عصر حاضر است و اعتیاد مانع رشد و توسعه جامعه می‌شود و یک تهدید جدی برای بنیان خانواده است؛ همچنین استاندار مازندران در نشست خبري كه به مناسبت هفته مبارزه با مواد مخدر که در تیرماه سال گذشته برگزار شد، آمار معتادان به ثبت رسيده در مازندران را 38 هزار نفر عنوان كرد.

گفتنی است علی اصغر میرزایی دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر مازندران، 62 درصد بسیاری از مفاسد اجتماعی، شرارت، قتل را ناشی از اعتیاد دانسته است.

خیانت دومین عامل در طلاق رسمی زوجین در مازندران

یکی از ویژگی‌های زندگی مشترک تعهد و پایبندی هر یک از زوجین به یکدیگر و حقوق متقابل است، به گونه‌ای که این تعهد شالوده زندگی مشترک است؛ در غیر این صورت اعتماد متقابل بین همسران یا اعضای خانواده کمتر و کمتر خواهد شد.

امیر حسین بانکی فرد‌پور پژوهشگر و استاد دانشگاه معتقد است زن و شوهری که با هم بنای یک زندگی مشترک را می‌گذارند، در برخورد با یکدیگر به سه روش می‌توانند برخورد نمایند، روش اول ارتباط بر مبنای ترس یعنی به عنوان مثال: زن به خاطر ترس از شوهر به او احترام می‌گذارد و در روش دوم ارتباط زوج بر اساس طمع هست، یعنی اگر مرد رفتار خوبی داشت پس زن به وی محبت می‌نماید و برعکس و در انتها روش سوم، رابطه بر اساس محبت و حیاء است یعنی زوجین چه در رفتار و چه در گفتار وقار را رعایت کنند و هیچ وقت همدیگر را سبک صدا نمی‌زنند، و در برخورد با یکدیگر همواره حیا حاکم هست به عنوان مثال: در نحوه برخوردی که با حیا همراه است مثل این است که با کسی رودربایستی دارید و می‌خواهید به او تذکر بدهید، برخورد می‌کنید.

به نظر می‌رسد در تحلیل‌های جامعه‌شناسانه که بر اساس روش‌شناسی غربی انجام می‌گیرد، طبیعتاً به اصل حیاء توجه نمی‌شود، در واقع رفتار براساس حیاء، یکی از اساسی‌ترین پایه‌های سبک زندگی دینی و معنوی هست همانطوری که در کلام معصوم آمده: کسی که حیا ندارد، دین ندارد.

در ادامه به برخی دیگر از دلایل خیانت اشاره می‌شود:

- به عقیده روان‌شناس، مهم‌ترین انگیزه زن و مرد متاهل، که به سوی خیانت کشیده می‌شوند، تجربه مجدد صمیمیت است،چیزی که دیگر آن را در زندگی مشترک‌شان نمی‌یابند.

- عدم رضایت از ازدواج و برآورده نشدن نیازهای عاطفی و زناشویی.

- انگیزه‌ای برای پایان دادن ازدواجی که دیگر رضایت‌بخش نیست.

- انتقام.

- برگرداندن حس فردیت و استقلال.

- اطمینان خاطر از جذابیت برای جنس دیگر.

- کسب هیجان و تنوع؛ بعضی مواقع هم رابطه خارج از ازدواج، فقط به منظور کسب هیجان و تنوع اتفاق می‌افتد، یعنی هیچ شکایت یا نارضایتی خاصی در ازدواج وجود ندارد، فقط برخی افراد به دنبال هیجان رابطه خارج از ازدواج هستند البته در ریشه‌یابی این مورد می‌توان به ضعف‌های تربیتی و انحرافات جنسی اشاره کرد، زیرا این مورد در افرادی که دارای سلامت روانی هستند کمتر مشاهده شده است.

- ماهواره و شبکه‌های اجتماعی همچون شمشیر دولبه‌ای هستند که می‌توان از آن برای ترویج فرهنگ زندگی زناشویی متناسب بهره مثبت برد و هم بستری است که خیانت و بی‌مسئولیتی را می‌توان در آن ترویج کرد.

سيدعلي احمدي ابهري روانپزشك در مورد سواستفاده از شبکه‌های اجتماعی گفت: زن و شوهر ابتدا با هدف سرگرمی وارد این فضا می‌‌شوند، اما متاسفانه در بعضی موارد به سمت دوستی‌های مجازی با جنس مخالف سوق می‌یابند و در نهایت منجر به ویرانی زندگی زناشویی شان می‌شود.

همچنین ابهری به آخرین پژوهش صورت گرفته در بنیاد صیانت از نهاد خانواده قوه قضائیه که در بازه زمانی اردیبهشت سال 94 تا اردیبهشت امسال صورت گرفته است، اشاره می‌کند و می‌گوید: بر اساس داده‌های این پژوهش 17 درصد از طلاق‌ها به ویژه در سه سال اول زندگی مشترک ناشی از نفوذ و گسترش شبکه‌های اجتماعی بوده است.

مشاغل فصلی استان یکی از عوامل نارضایتی از زندگی مشترک

از جمله عوامل زمینه‌ساز طلاق می‌‏توان به مواردی چون شرایط اقتصادی نامناسب اشاره کرد،آمار بیکاران مازندران با توجه به مشاغل فصلی در این استان یکی از عوامل نارضایتی از زندگی مشترک است.

حجت‌الله حیدری معاون فرهنگی اداره‌کل ورزش و جوانان مازندران با اشاره به معضل بیکاری در مازندران گفت: با توجه به این‌که بیش از یک‌سوم جمعیت استان را جوانان تشکیل می‌دهد، از سال 90 تا 94 نرخ رشد بیکاری در مازندران از 10.2 به 12.1 رسید و در سال 94 هفت هزار و 874 مورد طلاق در مازندران انجام شد که آماری نگران‌کننده است.

بر اساس آمار‌های منتشر شده خانواده‌هایی که زیر خط فقر زندگی می‌کنند بیشتر در معرض ناهنجاری‌های اجتماعی قرار می‌گیرند، اما به نظر می‌رسد پازل کامل کننده طلاق در مازندران می‌تواند بیکاری در کنار ازدواج بر مبنای سبک زندگی غربی و تجمل‌گرایی باشد که سبب درخواست‌های کاذب و غیرواقعی از همسران می‌شود و در نهایت به بحث طلاق دامن می‌زند در صورتی که نگاه به سبک زندگی گذشتگان دیار علویان نشان می‌دهد عواملی مانند ساده‌زیستی همراه با صمیمیت، دوام زندگی زناشویی را سبب می‌گردد.

دخالت اطرافیان و نبود مهارت حل مسئله از مهم‌ترین عوامل طلاق در مازندران

دخالت اطرافیان یا عدم رضایت والدین و اطرافیان از ازدواج، رابطه تنگاتنگی با برهم خوردن زندگی زوج‌های جوان دارد. به عبارتی عدم رضایت والدین و اطرافیان از ازدواج منجر به دخالت، سوءظن و بدگمانی و گاه حس انتقام گردیده و باعث بروز بحران فردی و اجتماعی در زندگی زوجین می‌شود و نداشتن مهارت‌های اولیه زندگی و عدم بلوغ فکری و استقلال زوجین این موضوع را برجسته‌تر می‌کند.

رقیه متقی کارشناس حوزه ازدواج و جوانان معتقد است دخالت اطرافیان و نبود تسلط بر مهارت حل مسئله، از مهم‌ترین عوامل طلاق در استان است.

وی بیان داشت: وجود حساسیت و رقابت‌های کاذب بین خانواده به ویژه خانم‌ها، دور شدن از فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی و نداشتن مهارت‌های ارتباطی و زناشویی لازم به ویژه در شرایط بحرانی منجر به طلاق می‌شود.

علی سمیعی استاد دانشگاه نیز مهم‌ترین عامل طلاق در مازندران را بر اساس آمار موجود، دخالت اطرافیان می‌داند و در این مورد معتقد است: علل طلاق بستگی به فرهنگ جامعه و محیط دارد.

وی افزود: دخالت اطرافیان می‌تواند یکی از علل طلاق باشد، اما چون خود زوجین مهارت کافی برای حل مسائل و مشکلات خود ندارند، موجب دخالت اطرافیان در زندگی شخصی خود می‌شوند.

ناباروری‌ و هزینه بیماری یکی از علت‌های بسیار کمرنگ طلاق

حساسیت موضوع ناباروری بسته به شرایط فرهنگی جامعه متفاوت است،یکی از علت‌های بسیار کمرنگ طلاق، ناباروری‌ و هزینه بیماری است، اگر به کمک بیمه‌ها این هزینه‌ها را تامین کنند در کاهش این اتفاق شوم موثر است.

احمدنیا مدیر گروه جامعه شناسی پزشکی و سلامت انجمن جامعه شناسی ایران با اشاره به مشکلات پیش روی زوجین نابارور، از جمله این مشکلات به گرانی هزینه‌های دارو و درمان ناباروری، عدم حمایت بیمه‌های درمانی، لزوم تکرار درمان برای رسیدن به موفقیت، دشواری‌های جسمانی طی این مراحل و همچنین فشارهای روانی ناشی از احتمال شکست در درمان اشاره کرد.

ناباروری سومین عامل طلاق در کشور است.

مدیر گروه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت انجمن جامعه‌شناسی ایران گفت: حساسیت موضوع ناباروری بسته به شرایط فرهنگی جامعه متفاوت است، به طوری که در برخی از جوامع که ارزش و قابلیت زن به توانایی تولید مثل او بستگی دارد در صورت بروز مشکل ناباروری، این طرز تفکر منجر به وارد شدن فشارهای فوق العاده به زن، سست شدن بنیاد خانواده، انواع اشکال خشونت خانگی، تهمت زدن و حتی طرد و جدایی می‌شود.

سلامت معنوی و هوش معنوی، عامل جلوگیری از طلاق عاطفی

افراد مذهبی که رفتارهای‌شان را اعتقادات آن‌ها تنظیم می‌کند، کمتر طلاق می‌گیرند و میزان طلاق در آن‌ها کم است، افراد دارای ایمان مذهبی‌ بالا تحت شرایط خاصی، دست به طلاق می‌زنند.

دستورات دینی کامل‌ترین دستوراتی هستند که اگر در زندگی به کار روند موجبات سعادت و آرامش بشر را فراهم می‌کنند،با توجه به یافته‌های پژوهش‎‌های مختلف، کارشناسان و مشاوران خانواده توصیه می‌کنند که برای پیشگیری از طلاق عاطفی، زوجین مولفه‌های سلامت معنوی و هوش معنوی را در نظر بگیرند.

طلاق پایان دهنده بنیان خانواده و یکی از شوم‌ترین پدیده‌های اجتماعی است که باید به شکل ویژه آن را مورد توجه قرار داد.

در انتهاء اشاره به این نکته ضروری است که افزایش آمار طلاق، بی‌حجابی، اعتیاد، خیانت و بزهکاری ریشه در خانواده‌ها دارد و مهارت‌های مقابله با آسیب‌های اجتماعی باید در خانواده آموزش داده شود و نقش پدر و مادر در تحکیم بنیان خانواده، که هویت فرد در آن شکل می‌گیرد، بسیار تأثیرگذار است.