خزرتیترخبر: طلاق در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از معضلات اجتماعی در حال تسری یافتن در میان خانواده‌ها بوده و می‌توان مدعی شد که به‌ صورت میانگین در هر خانواده ایرانی یک‌ مورد طلاق به‌ ثبت رسیده است.

امروزه ازهم‌گسیختگی پیوندهای زناشویی بر اساس مسائل پوچ و گاهی بی‌اساس در جامعه شیوع پیدا کرده است که این امر علاوه بر صدمه‌های روحی و روانی جبران‌ناپذیر برای فرزندان، نتایج مخرب زیادی را در میان خانواده‌ها نیز برجای می‌گذارد.

با توجه به اینکه امروز آسیب طلاق همانند یک بیماری واگیر و مسری تقریباً تمام خانواده‌ها را با خود درگیر کرده است، بنابراین در هر سازمان و نهاد دولتی و غیر دولتی به‌دنبال راهکارهای کاهش و پیشگیری این مصیبت عظیم هستند.

بسیاری از آسیب‌شناسان اجتماعی و کارشناسان حوزه خانه و خانواده در پی تأمین عوامل اصلی طلاق در جامعه بوده و با دقت، تیزبینی و هم‌اندیشی‌های مختلف درصدد یافتن دلایل وقوع طلاق در جامعه تلاش می‌کنند.

عواملی مانند مسائل اقتصادی، فقر، بیکاری، اعتیاد، فساد اخلاقی، ماهواره و در سال‌های اخیر تلفن همراه از جمله اصلی‌ترین دلایلی‌است که سبب  می‌شود تا امروز قبح معضل طلاق در میان خانواده‌ها شکسته شده و بسیاری از زوجین با همراهی والدین خود آن‌هم با افتخار و سربلندی در راهروهای دادگاه‌ها به‌ دنبال به ‌اصطلاح احقاق حقوق خود هستند دریغ از اینکه با ثبت مهر طلاق در حقیقت چند گام به‌عقب برداشته و رویاهایی که در ذهن خود متصور بودند را در چشم برهم زدنی نقش برآب می‌کنند.

اینکه چرا سبک ذائقه جوانان امروزی تغییر پیدا کرد و قبح این عمل مکروه در جامعه شکسته شده است نیاز به واکاوی جدی و عزم والایی دارد، چرا که بدون شک تأثیرات منفی ناشی از این عمل ناپسند در کوتاه‌مدت خود را نشان داده و سبب لجام‌گسیختگی در جامعه و در میان خانواده‌ها می‌شود.

* دلسوزی بیجا و اعتماد به‌ فرد معتاد

فاطمه جوان ۲۸ ساله‌ای که این‌ روزها اَنگ مطلقه بودن را با خود یدک می‌کشد در مورد سرنوشت بد خود گفت: روزی یکی از اقوام به‌ من پیشنهاد ازدواج با حسین را داد و از اخلاق و رفتار وی تعریف کرد.

وی افزود: واسطه امر ازدواج ما از همان ابتدا در مورد اینکه فرد مورد نظر قبلاً اعتیاد داشت و مدت دو سالی‌ است که ترک کرده است با من سخن گفت اما با علم به این موارد خواستم که بدون اطلاع خانواده ابتدا با خود حسین صحبت کنم و شرایط را بسنجم.

این خانم جوان که با یادآوری آن‌ روزها بغض راه گلویش را بسته بود، اضافه کرد: ای‌کاش هرگز او را نمی‌دیدم زیرا در همان نخستین جلسه آشنایی گول زبان چرب و نرم او را خوردم و شیفته اخلاقش شدم دریغ از اینکه این خوش‌صحبتی وی به‌ دلیل استفاده بالا از مواد مخدر بود که چند سالی با آن دست و پنجه نرم می‌کرد.

وی ادامه داد: پس از چند جلسه صحبت با وی به‌ نوعی دلم برایش سوخت و چون به گفته خودش دیگر جایگاهی در میان خانواده و جامعه نداشت تصمیم گرفتم تا به او کمک کرده و ادامه زندگی را برایش سهل و هموار کنم غافل از اینکه با این‌کار خودم را از ادامه زندگی ساقط کرده و از چشم برادران و خواهرانم می‌افتم، زیرا پس از مطرح شدن موضوع در میان خانواده و آمدن حسین به خواستگاری بنده تمام اعضای خانواده و فامیل یک‌صدا معتقد بودند که ازدواج با وی به‌ ضرر من تمام می‌شود اما من انگار سحر و جادو شده بودم و در برابر مخالفت همه ایستادگی کردم.

فاطمه با اشاره به اینکه تنها دو ماه پس از مراسم خواستگاری تصمیم به ازدواج و جشن عروسی گرفتیم، خاطر‌نشان کرد: من و مادر پیرم با هم در منزل‌مان زندگی می‌کردیم و مسأله خواستگاری و عقد من با حسین سبب شد تا دیگر برادران و خواهرهایم رابطه‌شان با ما کمرنگ‌تر شود و نکته جالب اینجا بود که حسین که خود از سمت خانواده‌اش کاملاً مطرود بود از همان دوران نامزدی سر ناسازگاری را بنا نهاد و گاهی با حرف‌های رکیک و کارهای ناشایست مرا از انتخابم می‌ترساند اما چون تصمیمی بود که خودم گرفته بودم غرورم اجازه نداد که در همان روزهای نخست شکست خود را اعلام کنم بلکه همیشه امیدوار بودم که در روزهای آینده اخلاقش بهتر می‌شود.

این بانوی شکست‌خورده با بیان اینکه پس از جشن ازدواج هر روز می‌دیدم که همسرم شب‌ها دیرتر به‌خانه می‌آید و در جواب سؤال من کلاس‌های آموزشی و حضور در کمپ‌های ترک اعتیاد را بهانه می‌کرد در حالی‌که در محفل دوستانش خود را می‌ساخت و با بداخلاقی تمام وارد خانه می‌شد به شکلی که در مقابل بهانه‌جویی‌هایم مرا به باد فحش و کتک می‌گرفت.

وی که به‌ صورت اجمالی تنها به‌گوشه‌ای از زندگی تلخ خود اشاره کرد، گفت: تنها با گذشت ۶ ماه از زندگی مشترک دیگر عرصه برایم تنگ شد و طاقت هتاکی‌ها و کتک‌های وی را نداشتم، برای همین تصمیم گرفتم که در خواست طلاق از حسین را مطرح کنم و به‌ دلیل شرایط جسمی و روحی وی پس از دوندگی‌های فراوان سرانجام حکم طلاق ما جاری شد، آن‌هم بدون آنکه حتی ریالی سهم از این زندگی نکبت‌بار برده باشم، زیرا در مدتی که در مرحله متارکه بودم جهیزیه‌های مرا برای تأمین مواد مخدر خود به‌فروش می‌رساند و برای دریافت مهریه نیز چون دیگر جانم به‌لبم رسیده بود حاضر شدم عطایش را به‌لقایش ببخشم و خود را از این جهنم نجات دهم.

فاطمه در پایان خطاب به جوانان تأکید کرد: برای تصمیم در امر ازدواج نخست اینکه بدون رضایت والدین هرگز از روی احساس تصمیم نگیرند زیرا مسأله یک‌ عمر زندگی‌ است، باید با عقل در این‌ راه قدم نهاد و دوم اینکه در انتخاب طرف مقابل دقت کنند و با شناخت کامل تصمیم به امر ازدواج بگیرند که این مسأله نیز با انجام تحقیقات مفصل و پرس و جو از خانواده و اقوام طرف مقابل صورت می‌گیرد.

* تلفن همراه و گشتی در تلگرام عامل سیاه‌بختی

رضا جوان ۳۳ ساله‌ای که در عنفوان جوانی مجبور به جدا شدن از همسرش شد و مسئولیت نگهداری از پسر ۶ ساله‌اش را عهده ‌دار شود در مورد چرایی طلاق از همسرش گفت: علت جدا شدن من و همسرم از یکدیگر تنها تلفن همراه بود.

وی با اشاره به اینکه این وسیله به‌ ظاهر کوچک آتش به‌ زندگی ما زد، افزود: من و همسرم مائده در مدت ۸ سالی که از زندگی‌مان گذشت تا سال گذشته زندگی بسیار خوب و دلچسبی داشتیم به ‌شکلی که زبانزد بسیاری از دوستان و آشنایان بودیم.

این پدر دل‌شکسته خاطر‌نشان کرد: زندگی بر وفق مراد ما بود تا زمانی‌ که استفاده از فضاهای مجازی و تلگرام به‌ صورت رسمی وارد زندگی ما شد چرا که با ورود همسرم به این فضاها دیگر مهر و محبت سابق از زندگی ما رخت بر بسته و به‌جای رسیدگی به امور زندگی بیشتر اوقات شبانه‌‌روز را در فضاهای مجازی سپری می‌کرد.

وی با ابراز تأسف از اینکه فضای مجازی علاوه بر گرمی و صمیمیت میان اعضای خانواده احساس مادری را نیز از همسرم سلب کرد، گفت: متأسفانه مائده با فعالیت در تلگرام به بهانه هم‌صحبتی با دوستان و اقوام سر از ناکجاآباد درآورده و از در دوستی با افراد نامحرم سر درآورد و در فضای مجازی برای خود دوستان پسری انتخاب کرد و کم‌کم باب آشنایی حضوری با آنها نیز فراهم شد.

رضا که حالا دیگر عرق شرم از چهره‌اش جاری می‌شود، ادامه داد: هر بار که می‌دیدم سر همسرم در گوشی تلفن همراه است و گله می‌کردم که چرا نسبت به زندگی سرد شده است قیافه حق‌به‌جانب گرفته و حرف‌ها و حدس‌های بنده را رد می‌کرد اما روزی این حدس‌های من به‌ یقین تبدیل شد که دیگر کار از کار گذشته بود و با بی‌شرمی تمام جلوی من و پسرم با دوست‌پسرش صحبت می‌کرد.

وی با بیان اینکه با مشاهده این تغییرات غیرت و تعصب سراسر وجودم را فرا گرفته بود، تصریح کرد: در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام به جدا شدن از وی کردم و مائده که گویی منتظر این اتفاق برای رسیدن به آن پسر بود به‌ راحتی به واقعه طلاق و جدایی تن در داد و حتی جدایی از فرزند ۶ ساله‌اش را برای خوشگذرانی‌های خود ترجیح داد.

رضا در پایان خطاب به زوجینی که امروز درگیر شبکه‌های مجازی، فضای تلگرام و اینستاگرام و ... هستند، متذکر شد: با نیم‌ساعت گشتن در راهروهای دادگاه‌‌ها متوجه می‌شویم که امروز تقریباً ۳۰ درصد از طلاق‌ها به‌دلیل مصرف بالای تلفن همراه و خارج شدن از مسیر درست توسط یکی از زوجین اتفاق می‌افتد و با اعتیاد طرفین به مصرف موبایل زنگ خطر در بیخ گوش جوانان و خانواده‌ها به‌ صدا در می‌آید،  بنابراین بهتر است تا دیر نشده با مسالمت و همدلی با یکدیگر این خطر اساسی را از بیخ و بن برکنند و با دستان خود تیشه به ریشه زندگی خود نزنند.

* افزایش ۷ درصدی آمار طلاق

امام جمعه چالوس نیز با ابراز نگرانی از کاهش آمار ازدواج و افزایش آمار طلاق در جامعه ، گفت: آماری که از عملکرد ثبت احوال در استان مازندران و شهرستان چالوس رسیده است نشان از دو نکته بسیار قابل تأمل دارد که موجب نگرانی است.

محمدمهدی راشدی‌نوری با انتقاد از اینکه آمار ازدواج در استان مازندران بیش از 12 درصد  نسبت به سال قبل کاهش داشت، اظهار کرد: متأسفانه در این مدت آمار طلاق بیش از 7 درصد افزایش داشته است و این یعنی خطر و زنگ هشدار و بیدار باشی برای خانواده‌ها، مسؤولان و نهادهای فرهنگی و تبلیغی محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اینکه وقتی در جامعه افرادی‌ که در سن ازدواج هستند اما تن به ازدواج نمی‌دهند و یا قبح طلاق شکسته شود این جامعه آسیب‌پذیر و بیمار است،  گفت: این مسأله درگیر عوامل متعددی مانند بیکاری و عدم اشتغال، اعتیاد، عدم توازن درآمدها و هزینه‌ها، ناامیدی، خیانت در خانواده‌ها و ... است که باید از سوی دستگاه‌های دست‌اندرکار و مسؤولان امور فرهنگی جدی گرفته شود.

* سن طلاق در سال‌های یک تا پنج‌ سال ازدواج

معاون فرماندار چالوس با اشاره به اینکه امروز بیشترین حوزه فعالیت دولت بر مبنای سه موضوع اشتغال، اعتیاد و طلاق است، گفت: با توجه به بررسی‌های انجام‌شده بیشترین سن طلاق مربوط به زوجینی است که در مدت یک تا پنج‌سال با یکدیگر ازدواج کرده‌اند.

حمید محمدی‌فیروز با بیان اینکه بیش از ۴۰ درصد از طلاق‌ها در طول این‌مدت از زندگی اتفاق می‌افتد، اظهار کرد: یکی از مسائلی که سبب شد تا امروز در مباحث مربوط به آسیب‌های اجتماعی دچار مشکل شویم فاصله خانواده‌ها با دین و اعتقادات مذهبی است.

وی با اشاره به اینکه فاصله گرفتن از دین و مسائل اعتقادی سبب شد تا خانواده‌ها آسیب‌پذیر شوند، افزود: در این برهه از زمان باید بخش‌های مختلف به‌میدان آمده و این اعتقادات را پررنگ‌تر کرده و فاصله‌ها را کم کنند.

معاون فرماندار چالوس با تأکید بر اینکه یکی از راه‌های کاهش این آسیب‌های اجتماعی آشنایی خانواده‌ها با مسأله نماز است، تصریح کرد: در این‌باره ستاد اقامه نماز استان و استانداری مازندران با همکاری مدیر‌کل امور بانوان و خانواده این استانداری در صدد شدند تا در حوزه نمار برای آشنایی خانواده‌ها با عنوان «سبک زندگی» اقدامات برجسته‌ای را به‌انجام برسانند.

وی از برگزاری کارگاه آموزشی سبک زندگی با موضوع تأثیر نماز در حفظ و تحکیم بنیان خانواده در شهرستان چالوس خبر داد و بیان کرد: با همکاری مهدهای کودک شهرستان، مدارس پیش‌دبستانی و دهیاری‌ها ۳۰۰ زوجی که مدت یک‌ تا پنج‌سال از زندگی خود را سپری می‌کنند در این همایش دعوت شدند.

محمدی‌فیروز برگزاری همایش نقش نماز در کاهش آسیب‌های اجتماعی را از دیگر اقداماتی دانست که می‌تواند در حوزه طلاق مؤثر باشد و بیان کرد: این همایش نیز با حضور فعالان عرصه نماز و افرادی‌که نقش مستقیمی در برپایی نماز دارند مانند مدیران مدارس، معاونان پرورشی، هیأت‌ امنای مساجد، مسئولان پایگاه‌های بسیج و مراکز قرآنی، کانون فرهنگی مساجد، روحانیون و ائمه جماعات و ... برگزار می‌شود.

معاون فرماندار چالوس در پایان گفت: باید بتوانیم نقش متولیان برگزاری نماز را در میان اقشار مختلف جامعه و در دستگاه‌ها و نهادهای موجود نهادینه کنیم تا در راستای کم کردن آسیب‌های اجتماعی و به ‌ویژه معضل طلاق گامی برداشته شده و کارهای بیشتری انجام شود.

* تجلی قباحت و زشتی طلاق در جامعه

براساس این گزارش، باید به‌ دنبال تدابیر اصولی برای برون‌رفت از معضل طلاق در جامعه بود و همچنین باید زمینه را به ‌شکلی فراهم آورد که قباحت و نکوهش این امر غیرخداپسند بار دیگر در میان جامعه ایرانی و اسلامی ما متجلی شود، همان‌طور که در گذشته‌ها اَنگ مطلقه بودن چهارستون بدن خانواده را می لرزاند امروز نیز باید به‌جای اینکه به نیکی از آن یاد کنند آن را موجب سرخوردگی و سرافکندگی برای خود تصور کنند.

شاید یکی از دلایل از هم‌پاشیدگی خانواده‌ها و سستی بنیان آن حتی در چند سال نخست زندگی عدم شناخت زوجین از یکدیگر باشد اما این مسأله به‌ صورت صد در صد مطلق نیست بنابراین مسئولان و دستگاه‌های دست‌اندرکار باید با همکاری خانواده‌ها با ایجاد شرایط مناسب کاری کنند تا زوجین قبل از ازدواج با همراهی خانواده‌ها و به‌ دور از افراط و تفریط یکدیگر را بشناسند و با آگاهی از وضعیت طرف مقابل و علایق و سلیقه‌های هم قدم در راهی بی‌بازگشت گذاشته و سعادت خود و فرندان خویش را رقم زده و اسباب آسایش و خاطر‌جمعی خانواده‌ها را فراهم کنند.

* برگزاری کلاس و همایش‌های آموزشی

و سخن آخر اینکه برگزاری همایش و کلاس‌های آموزشی راهکارهای پیشگیری از طلاق و عواقب بعد از طلاق به‌منزله مسکنی موضعی از نیازهای اساسی جامعه محسوب می‌شود چرا که اگر افراد عواقب نامطلوبی که در اثر طلاق حادث می‌شود را بدانند به‌جای تلاش برای خاموش کردن چراغ زندگی مشترک سعی می‌کنند تا این نور امید را همواره تابان نگاه‌ دارند.