خزرخبر: پدیده نوین گردشگری که برخاسته از وجود اوقات فراغت در ایام مختلف است، به ‌تدریج در کشور ما در حال افزایش است و از جنبه‌های گوناگونی همچون اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آثار بسیار مثبت یا منفی به بار آورده است.

گردشگری، اقتصاد جهانی را کاملا تحت تاثیر قرار داده و منبعی مهم برای شکوفایی اقتصاد کشورهای در حال توسعه و برقرارکننده توازن مالی در اقتصاد بین‌الملل کشورهای فقیر و غنی است.

گردشگری مازندران صنعتی بدون دستگاه و ابزار

این صنعت، زندگی اجتماعی مردم را با ایجاد مشاغل گوناگون و ارتقای سطح درآمد تغییر می‌دهد، و باید این‌ چنین نیز گفت که برای گردشگر سیاست، فرهنگ، آداب و رسوم و خلاصه همه جنبه‌ها و مظاهر فرهنگی و معنوی مردم مناطق مورد بازدید بسیار قابل‌‌توجه است.

استان مازندران که در بهترین نقطه از کشور پهناور ایران قرار گرفته، با وجود دارا بودن ظرفیت‌هایی همچون جنگل، دریا، فرهنگ، آداب و رسوم غنی، یکی از اولویت‌دارترین مقصدهای مسافران و گردشگران در ایام مختلف سال به‌حساب می‌آید.

حضور میلیونی گردشگران در مازندران و شهرهای این استان از بهترین فرصت‌هایی است که باید با تدبیر درست و برنامه‌ریزی‌های مدون در جهت توسعه پایدار، این فرصت‌ها تبدیل به اشتغال‌زایی، درآمد مناسب و احیای صنایع‌دستی در جهت رونق تولیدات بومی و منطقه‌ای شود.

در کنار این فرصت بسیار ارزشمند یکی از مهم‌ترین بخش‌های افزایش علایق یک گردشگر و مسافر به استانی همچون مازندران، خدمات سفر و نوع میزبانی آن می‌تواند باشد.

میزبانی مسافران و گردشگران می‌تواند به رفتارهای متقابل و نحوه خدمات‌دهی در زمینه‌های مختلف برگردد که به طور کلی در ذهن جستجوگر یک گردشگر نقش می‌بندد و می‌تواند زمینه‌ساز تصمیمات بعدی او در اوقات دیگر برای مسافرت و یا عدم مسافرت وی به استان مورد نظر باشد.

مازندران، خاستگاه گردشگری دینی ایران

حجت‌الاسلام علیزاده مدیر کل اوقاف استان مازندران گفت: بیش از ۲میلیون گردشگر مذهبی از آغاز اجرای طرح آرامش بهاری تاکنون از اماکن و بقاع متبرکه تاریخی مازندران دیدن کردند.

وی افزود: ۳ هزار مسافر نوروزی در ۸۷۰ زائرسرا و ۱۱۰ سوئیت اماکن متبرکه استان مازندران در این مدت اقامت موقت داشتند.

مدیرکل گردشگری مازندران میزبانی مازندران در ایام نوروز ۹۶ را متفاوت و بسیار بهتر از سال‌های گذشته دانست و اظهار کرد: در سال ۹۶ با افزایش ظرفیت‌های اقامتی برای گردشگران نوروزی ۸۰۰ هزار تخت مهیا شده است.

دلاور بزرگ‌نیا افزود: با تلاش‌های انجام شده و تعامل شهرداری‌ها شاهد کاهش محسوس چادرخوابی در مازندران هستیم و تمامی تلاش ما این است تا میزبان مناسبی از مسافران نوروزی ۹۶ در مازندران باشیم.

اما در این بین به سراغ آمارهای حضور کل گردشگران در استان نرفتیم، زیرا متاسفانه کارکرد ستاد خدمات سفر در شهرستان‌ها و استان مازندران به اعلام و تاکید افزایش حضور مسافران در استان مازندران ختم می‌شود و نگاهی به ارزیابی خدمات ارائه شده برای مسافران نمی‌شود.

غیبت منافع گردشگری در مازندران

وضعیت میزبانی استان مازندران از مسافران و این خیل عظیم حضور گردشگر با توجه به زیرساخت‌های موجود در بخش‌های مختلفی همچون مکان‌های اقامتی، خیابان‌های بین شهری، ظرفیت تحمل زباله‌ها و دیگر موارد به طور نسبی مناسب تلقی می‌شود اما وقتی به طور دقیق‌تر بررسی می‌شود ضعف‌ها و آسیب‌های فراوانی را نیز دارا می‌باشد.

این نکته نیز حائز اهمیت است که بسیاری از مسافران و گردشگران که مازندران را مقصد نهایی سفر خود انتخاب می‌کنند، به دلیل وجود اقامتگاه‌ها و زیرساخت‌های موجودش نیست بلکه به دلیل وجود آب و هوای مناسب و طبیعت بکر آن این تصمیم را می‌گیرند که این امر نشان دهنده ضعف در زمینه خدمات سفر استان مازندران است.

محمد جعفری؛ دانشجوی رشته دکتری مدیریت گردشگری در دانشگاه علامه طباطبایی در این زمینه گفت: در گردشگری بحثی داریم به نام “ظرفیت تحمل” که اشاره دارد به این موضوع که هر مقصدی سطح خام اصلی از پذیرش و توسعه گردشگری را تحمل می‌کند که توسعه بیشتر از آن به زوال اجتماعی-فرهنگی یا کاهش کیفیت تجربه حاصل شده برای گردشگران منجر می‌شود و این طور می‌توان گفت که مازندران هنوز ظرفیت تحمل گردشگری در حد ملی و فرا ملی را دارا نیست.

وی با بیان اینکه برخی عوامل باعث می‌شود تا نارضایتی گردشگران را شاهد باشیم، اظهار کرد: در جامعه محلی هم تنها بخش کوچکی، که مستقیما با گردشگر در ارتباط هستند، منتفع می‌شوند و بقیه مردم و شهروندان با اثرات منفی گردشگری مواجه هستند و در پی این موضوع، نارضایتی جامعه محلی را هم شاهد هستیم.

گردشگری با ده‌ها ابهام در مازندران

وی با طرح سوالاتی گفت: آیا اصولاً جذب تعداد بالای گردشگر نکته مثبتی برای ما محسوب می‌شود، و آیا ما ظرفیت کافی برای میزبانی همه گردشگران ورودی را در شهر و یا استان خود داریم؟

جعفری بر همین اساس ادامه داد: گردشگری همانند سکه‌ای می‌ماند که روی دیگری نیز دارد و در صورت فقدان برنامه‌ریزی و زیرساخت مناسب، روی دیگر خودش را که آسیب است، نشان می‌دهد.

این دانشجو خاطرنشان کرد: آیا ما باید همه گردشگران را جذب کنیم یا بخشی از آنها را؟ و اینکه بخش‌بندی ما باید بر چه اساسی باشد، باید به لحاظ سنی یا مالی و یا دیگر موارد مورد بررسی قرار بگیرد.

وی افزود: اساساً باید ببینیم معیار و ملاک موفقیت یک مقصد چه چیزی است.

جعفری اظهار کرد: ما روز‌‌به‌روز جایگاه و برند ساخته شده شهرهای شمالی، که در گذشته به وجود آمده است، را از دست می‌دهیم و شهرهای دیگر، گردشگرهای هدف ما را جذب می‌کنند.

وی گفت: باید هر چه زودتر برای ایجاد زیرساخت‌های مهم و اساسی گردشگری در استان و شهرهای شمالی اندیشه‌ای شود و در این راستا نیز مسئولان باید از کارشناسان و متخصصین این حوزه مشورت و کمک بگیرند.

حال با توجه به این نظرات باید گفته شود ره ‌آورد حضور میلیونی مسافر در استان مازندران و شهرهایی همچون رامسر و ساری، که شهرهای برتر گردشگری از نظر خدمات سفر هستند، منفعت‌ها و آسیب‌هایی را دربر داشته که می‌بایست این منفعت‌ها و آسیب‌ها از نظر مسئولان دور نماند.

لطفاً اتمام حجت مازندران را هم بشنوید و آن را جدی بگیرید

اما آنچه که باید گفته شود این است، مازندران و شهرهایش هنوز به آن جایگاه مناسب و قابل‌تقدیر در بحث خدمات گردشگری نرسیده‌اند و همان‌طور که مشاهده می‌شود در ایام پیک حضور مسافران و گردشگران، شهرها برای ارائه برخی خدمات دچار مشکل می‌شوند.

قطعی آب، برق، کاهش سرعت اینترنت، ترافیک خیابان‌های اصلی شهر، گران شدن اجناس مصرفی در بازارها، ناهنجاری‌های فرهنگی و ضد ارزشی، تخریب محیط زیست و تولید زباله انبوه تنها بخشی از این آسیب‌هایی است که حضور میلیونی مسافران می‌تواند در آن نقش داشته باشد.

با این حال انتظار می‌رود مسئولان استانی و شهرستانی در جای‌جای مازندارن باتوجه به شعار سال، زیرساخت‌های مهم و بنیادی گردشگری را با توجه به سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی، تولید- اشتغال به اجرا درآورند تا روز‌به ‌روز شاهد توسعه و پیشرفت در حوزه خدمات به گردشگران و از سوی دیگر کمک به اقتصاد و رفاه مردم و شهروندان بومی استان باشیم.