خزرخبر: صنعت توریسم از صنایع پردرآمد بوده که هنوز کشورمان نتوانسته آن طور که باید این بخش اقتصادی را فعال و آن را به یک منبع ارزآور تبدیل کند.

بافت تاریخی شهرها به عنوان مکانی واجد ارزش‌های میراث فرهنگی، با در برگرفتن دوره‌های مختلف تاریخی، دارای ویژگی‌هایی متشکل از ساختاری فضایی و کالبدی است.

ارزش‌های منسوب به آن و تعیین میزان اهمیت و درجه ‌بندی آنها، می‌تواند نقش مهمی در جهت حفاظت و سرمایه‌گذاری در قالب گردشگری فرهنگی باشد.

گردشگری نیز به عنوان پدیده‌های فرهنگی به دنبال تغییرات در جهان معاصر، هم در ساخت و سازمان کالبدی و هم در توانمندی‌های اجتماعی و فرهنگی جوامع متناسب با فرهنگ حاکم مطرح است. 

ظرفیت‌های فرهنگی در گردشگری باید معرفی شود

در این میان پتانسیل‌های تاریخی، فرهنگی و گردشگری به ویژه در مناطق تاریخی و مرکزی شهرها به عنوان کانون‌های جـاذب، توانایی و امکان پویایی و سرزندگی بافت‌های شهری را دارا بوده و می‌تواند زمینه جذب گردشگر و توسعه الگوهای فضایی گردشگری، بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ساکنان و توسعه و ترویج فرهنگ و هویت بومی و منطق‌هایی را در قالب "گردشگری فرهنگی" فراهم آورد.

در کشور ایران با توجه به آثار تاریخی فراوان و نیز منابع طبیعی از جمله دریا، جنگل و کویر می‌تواند زمینه مساعی برای حضور گردشگران باشد. 

سارا مهربانی کارشناس گردشگری،درباره گردشگری گفت: صنعت توریسم یکی از صنایع پردرآمد بوده که هنوز کشورمان نتوانسته آن طور که باید این بخش اقتصادی را فعال و آن را به یک منبع ارزآور تبدیل کند.

گردشگری داخلی نیز باید تقویت و ترویج شود

مهربانی افزود: مسئله گردشگری فقط معطوف به گردشگران خارجی نیست، بلکه گردشگران داخلی نیز هم اکنون ترجیح می‌دهند مقصدهای جدیدتری را تجربه کنند، بنابراین مقصدشان کشورهای همسایه شده است.

وی تصریح کرد: سیاست‌های اشتباه سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در جذب گردشگران ایرانی به جاذبه‌های داخل کشور، موجب خروج حجم عظیمی از علاقه‌مندان به سفر از مرزهای کشور شد. 

این کارشناس با بیان مشکلات گردشگری در داخل ایران گفت: گرانی فراوان سوخت در داخل، قیمت بالای اقامت در هتل‌ها و اقامتگاه‌های داخلی به همراه کیفیت پایین خدمات مسافرتی ارائه شده به مردم، موجب خروج گردشگران از ایران شده است. 

وی یادآور شد: کشورهایی که به نوعی در لیست سنتی مقاصد خارجی گردشگری برای ایران مطرح نبوده نیز با تبلیغات مناسب، سعی در جذب مسافر از ایران دارند.

ظرفیت‌های داخلی گردشگری برای ایرانیان نیز معرفی نشده است

مهربانی با اشاره به اینکه مسافر ایرانی دیگر نمی‌خواهد به مقاصد تکراری مانند شهرهایی چون اصفهان، شیراز و تبریز و یا شمال برود و به دنبال تجربه‌های متفاوت‌تر است، افزود: اما مسئله این است که گردشگر داخلی جز این مقاصد جایی را نمی‌شناسد و در حال حاضر سازمان گردشگری و میراث فرهنگی نتوانسته مقاصد جدید و بکر را به این مسافران و گردشگران معرفی کند و این قطعاً ضعفی است که نیاز به تلاش و توجه بیشتر از سوی آن سازمان دارد. 

وی با بیان اینکه سازمان میراث فرهنگی تنها متولی حوزه گردشگری ایران است که باید بتواند حداقل سیاست‌گذاری کرده تا زیرساخت‌های حوزه گردشگری ایجاد شود، یادآور شد: در دنیای جدید اطلاع‌رسانی یکی از ابزارهای مهم توسعه است، وقتی کشوری یا استانی بتواند پتانسیل‌های موجود خود در زمینه‌های مختلف را به درستی معرفی کند، در این حالت می‌تواند جذب توریست و حتی سرمایه‌گذار بیشتری داشته باشد.

تقویت گردشگری در ایران نیازمند تبلیغات است

هادی عزیزی کارشناس باستان شناسی ، با بیان اینکه معرفی آثار تاریخی در جهان به عنوان یک فعالیت ارتباطی واجد اهمیت در جامعه، رابطه بین آثار با مردم یا بهره‌برداری کنندگان از آن را شکل می‌دهد، گفت: احیای ارزش‌هـای میراث معماری و شهری، از دیرباز مورد توجه بوده و کشورهای توسعه یافته جهان با اجرای برنامه‌ها، سیاست‌ها و دستورالعمل‌های متنوع به رونـق میراث فرهنگی خود همت گماشته و در تلاش برای احیای هویت تاریخی و فرهنگی گذشته خود هستند. 

عزیزی افزود: منابع با ارزش میراثی به عنوان یکی از اجزای پیکره فرهنگی جوامع، می‌توانند بازگوکننده ظرفیت‌ها و ویژگی‌های فرهنگی‌مان در قالب گردشگری فرهنگی باشند. 

فرصت‌های فراوان دفن‌شده در گردشگری ایران

وی تصریح کرد: توسعه گردشگری با توجه به قابلیت‌ها و جذابیت‌های موجود در این حوزه و با تکیه بر ارزش‌های میراث معماری و شهری در قالب تعریف منطقه و محور گردشگری فرهنگی ارزش محور است.

این کارشناس، گفت: برنامه‌ها، فعالیت‌ها وپـروژه‌هـای گردشگری فرهنگی، در حوزه میراث باید همواره موجب بروز فرصت‌ها شده و مجموعه اقداماتی که برای پاسخگویی به نیازهای مراجعه کنندگان انجام شود، کمترین تبعات منفی را بر پیکره زندگی جوامع میزبان و منابع میراث آنان، وارد کند، که این امر نیازمند آ گاهی کامل از قابلیت‌ها و ارزش‌های موجود در آثار تاریخی در حوزه میراث فرهنگی است.

توجه سیاستگذاران به میراث فرهنگی، علاوه بر مسائل اقتصادی، خدماتی و تبلیغاتی در مـوضـوع گـردشگری، لازم است بـه فعالیت‌های آمـوزشی و پژوهشی نیز معطوف گردد، بنابراین توجه و کاربست ارزش‌ها در مدیریت فرهنگی و تعاملات بین فرهنگی بسیار مؤثر خواهد بود. 

در این شرایط است که گردشگری می‌تواند موجب حفاظت از میراث فرهنگی شده و محرک احیای ارزش‌های محلی و الگوهای فرهنگی‌ای باشد که در حال نابودی است،چرا که فرآیند توسعه شهری و رونـد تغییرات حاضر، موجب بروز وضعیت نامطلوب شهرهای امروز ایران بوده و لطمات جبران ناپذیری را به ارزش‌های نهفته در شهرها دارد.