خزرخبر: ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﺍﺯ مطرح‌شدن ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ می‌گذرد ﻭ ﻣﺠﺎﻣﻊ بین‌المللی ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﮑﻤﯿﻞ و تکامل ﺁﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ کرده‌اند،قطعاً ﺍﺻﻮﻝ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﻔﻆ انرژی‌های ﻃﺒﯿﻌﯽ، ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ سوخت‌های ﻓﺴﯿﻠﯽ، همزیستی ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﻭ ﺍﻗﻠﯿﻢ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ مدنظر ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﻭ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ.

معماری پایدار ریشه در زیست بوم یک منطقه دارد

مرضیه جعفری معمار و استاد دانشگاه با اشاره بر نقش معماری پایدار در تاریخ یک سرزمین، گفت: ﻗﺪﺭﯼ ﺗﺄﻣﻞ ﺩﺭ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺁﻥ، ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﺎﻧﺪ، چراکه ﻣﻌﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺩﺭ اقلیم‌های مختلف توانسته‌اند ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ محدودیت‌ها ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺑﺴﺘﺮ ﻃﺮﺡ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺯﯾﺴﺘﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﺭﺑﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺯﻧﺪ.

وی با تأکید بر جایگاه معماری پایدار در کشورهای توسعه‌یافته، اظهار کرد: ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ، ﻭﺟﻮﺩ ساختمان‌هایی باکیفیت ﺑﺎﻻ ﺑﺎ بهره‌گیری ﺍﺯ فنّاوری‌های ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ، ﺗﺄﺛﯿﺮ فزاینده‌ای ﺭﺍ ﺭﻭﯼ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

معماری بومی ساده‌ترین فرم پاسخگویی به نیازهای انسانی

این دکترای معماری با اشاره به معماری بومی مازندران، تصریح کرد: ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ نمونه‌های ﻣﻮﻓﻖ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﺎﻥ باظرافت ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺩﺭﺁﻣﯿﺨﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺟﺰﺋﯽ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﺮ ﻭ ﻣﺤﯿﻂ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺍﺳﺖ، ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺁﻣﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﺮ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑه قاﺑﻠﯿت‌ها ﻭ محدودیت‌هاﯼ ﺁﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﻫﻤﺴﻮ ﺷﺪﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، چنان‌که ﺗمییز دادن آن‌ها ﺍﺯ ﻫﻢ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭ است.

جعفری بابیان اینکه معماری بومی ساده‌ترین فرم پاسخگویی به نیازهای انسانی است که به نظر می‌رسد در معماری مدرن ارزش‌های آن به دست فراموشی سپرده‌شده است، خاطرنشان کرد: رشد و گسترش معماری مدرن و ظاهر شدن کمبودهای آن سبب شد که به معماری بومی با دیدگاهی نو و در سطحی وسیع‌تر توجه شود، که این نگرش نه‌تنها در کشورهای توسعه ‌یافته بلکه دربسیاری از کشورهای درحال‌توسعه وجود دارد و مازندران با قدمتی دیرینه درزمینهٔ الگوهای معماری بومی از این قاعده مستثنا نیست.

معماری بومی مازندران رو به زوال

این استاد دانشگاه، معماری پایدار در مازندران را روبه ‌زوال دانست و گفت: بهترین اراضی مازندران به دلیل ساخت ‌وسازهای غیرمجاز در حال از بین رفتن است، تهیه طرح آمایش سرزمین در استان ضروری است و باید تمام مناطق مختلف استان را به‌خوبی رصد کنیم و برنامه‌های کلان استانی داشته باشیم.

وی به علل نابسامانی‌های موجود در ساخت‌وسازهای استان اشاره کرد و افزود: کوتاهی عمر مدیریت به ‌ویژه مدیریت شهری، بخشی نگری، منفعت‌طلبی سازمان‌ها و تبعیت نکردن از برنامه‌های کلان استان به ‌ویژه طرح‌های جامع و تفصیلی، از شاخصه‌های عدم توسعه معماری پایدار در مازندران است.

جعفری بابیان اینکه درگذشته نظام ساخت‌ وساز از یک نظام عرفی تبعیت می‌کرد و در این نظام سرزمین، آب ‌وهوا و محیط طبیعی ملاک بود و بعدها در نظام رسمی آمایش، طرح‌های منطقه‌ای، جامع و تفصیلی مطرح شد، اذعان کرد: آنچه امروز باقی‌مانده این است که نظام عرفی تقریباً از بین رفته و نظام رسمی باقی‌مانده، اما نظام رسمی طرح جامع کاری انجام نمی‌دهد و تنها دو کمیسیون ماده 100 و ماده 5 هستند که بازار ساخت‌ وساز را رهبری و هدایت می‌کنند.

نابودی مرغوب‌ترین اراضی با رشد افقی شهر در مازندران

سولماز اعتمادی معمار و پژوهشگر در انتقاد از نظام ساخت‌ وساز در مازندران و توجه نکردن به معماری پایدار و بومی استان، گفت: چرخه‌هایی داریم که چرخه‌های باطل‌اند، نظیر افزایش جمعیت، افزایش سکونت‌گاه، رشد صنعت، افزایش صنایع غیرفلزی، تخریب جنگل و رود و دریا و تخریب سرزمین، بنابراین اگر این وضع اتفاق بیافتد، استان مازندران به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار می‌شود؛ یعنی در 50 سال آینده نظام ساخت ‌وساز از سرمایه طبیعی، اجتماعی و فرهنگی استفاده می‌کند.

وی با بیان این‌که شهرها در مازندران با رشد افقی مواجه هستند افزود: در استانی هستیم که مرغوب‌ترین اراضی جنگلی و کشاورزی و روستاهای آن در حال تبدیل‌شدن به شهر هستند، روستاها با شهرها ادغام می‌شوند و تمام اراضی بین‌شهری با تنور داغ ساخت‌وساز روبه‌رو هستند.

سود و سوداگری، مالیخولیای معماری در اخت و سازها

این معمار با بیان این‌که فرآیندهای سودآوری مالی چنان پرقدرت است که فعالیت‌های فنی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، خاطرنشان کرد: وام‌های بانکی، رشد قیمت زمین و ساختمان در استان مازندران رتبه اول را دارد، زیرا تأمین درآمد بیش از 50 درصد شهرداری‌ها از عوارض ساختمانی و زمین و کارگر ارزان‌قیمت از علل وقوع این فرآیند سودآور است.

اعتمادی تأکید کرد: بیشتر ساخت‌وسازهای مناطق مختلف کشور ازجمله مازندران شبیه معماری پایتخت کشور است و معماری بومی محلات در این رقابت نابرابر، کمرنگ شده‌ است.

ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻧﻬﺎﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺩﺭ آن‌یکی ﺍﺯ ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﻔﯿﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ است،چراکه ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ طریق آن ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺭﻭﺯ بین‌الملل ﻧﺰﺩﯾﮏ خواهد کرد،مسلماً ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﮑﺎﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺻﺮﻑ ﺍﺯ ﺁﻥ، ﺍﻣﺮﯼ ﺑﯿﻬﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.

با ادامه ساخت‌وسازها و بی‌توجهی به معماری بومی دیری نخواهد پایید که معماری اصیل و سنتی مازندران برای آیندگان به خاطره تبدیل شود و دیگر نمی‌توان نمونه‌هایی از معماری سنتی مازندران را در روستاها و مناطق شهری مشاهده کرد،ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﺍﺯ مطرح‌شدن ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ می‌گذرد ﻭ ﻣﺠﺎﻣﻊ بین‌المللی ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﮑﻤﯿﻞ و تکامل ﺁﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ کرده‌اند،قطعاً ﺍﺻﻮﻝ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﻔﻆ انرژی‌های ﻃﺒﯿﻌﯽ، ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ سوخت‌های ﻓﺴﯿﻠﯽ، همزیستی ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﻭ ﺍﻗﻠﯿﻢ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ مدنظر ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﻭ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﯿﺮﺩ.

معماری پایدار ریشه در زیست بوم یک منطقه دارد

مرضیه جعفری معمار و استاد دانشگاه با اشاره بر نقش معماری پایدار در تاریخ یک سرزمین، گفت: ﻗﺪﺭﯼ ﺗﺄﻣﻞ ﺩﺭ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﺁﻥ، ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﺎﻧﺪ، چراکه ﻣﻌﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺩﺭ اقلیم‌های مختلف توانسته‌اند ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ محدودیت‌ها ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺑﺴﺘﺮ ﻃﺮﺡ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺯﯾﺴﺘﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﺭﺑﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳﺎﺯﻧﺪ.

وی با تأکید بر جایگاه معماری پایدار در کشورهای توسعه‌یافته، اظهار کرد: ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ، ﻭﺟﻮﺩ ساختمان‌هایی باکیفیت ﺑﺎﻻ ﺑﺎ بهره‌گیری ﺍﺯ فنّاوری‌های ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ، ﺗﺄﺛﯿﺮ فزاینده‌ای ﺭﺍ ﺭﻭﯼ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

معماری بومی ساده‌ترین فرم پاسخگویی به نیازهای انسانی

این دکترای معماری با اشاره به معماری بومی مازندران، تصریح کرد: ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ نمونه‌های ﻣﻮﻓﻖ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﺎﻥ باظرافت ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺩﺭﺁﻣﯿﺨﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺟﺰﺋﯽ ﺍﺯ ﺑﺴﺘﺮ ﻭ ﻣﺤﯿﻂ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺍﺳﺖ، ﺍﯾﻦ ﺩﺭﺁﻣﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﺮ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑه قاﺑﻠﯿت‌ها ﻭ محدودیت‌هاﯼ ﺁﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﻫﻤﺴﻮ ﺷﺪﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﺎﺯﻧﺪﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، چنان‌که ﺗمییز دادن آن‌ها ﺍﺯ ﻫﻢ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭ است.

جعفری بابیان اینکه معماری بومی ساده‌ترین فرم پاسخگویی به نیازهای انسانی است که به نظر می‌رسد در معماری مدرن ارزش‌های آن به دست فراموشی سپرده‌شده است، خاطرنشان کرد: رشد و گسترش معماری مدرن و ظاهر شدن کمبودهای آن سبب شد که به معماری بومی با دیدگاهی نو و در سطحی وسیع‌تر توجه شود، که این نگرش نه‌تنها در کشورهای توسعه‌یافته بلکه دربسیاری از کشورهای درحال‌توسعه وجود دارد و مازندران با قدمتی دیرینه درزمینهٔ الگوهای معماری بومی از این قاعده مستثنا نیست.

معماری بومی مازندران رو به زوال

این استاد دانشگاه، معماری پایدار در مازندران را روبه‌زوال دانست و گفت: بهترین اراضی مازندران به دلیل ساخت‌وسازهای غیرمجاز در حال از بین رفتن است، تهیه طرح آمایش سرزمین در استان ضروری است و باید تمام مناطق مختلف استان را به‌خوبی رصد کنیم و برنامه‌های کلان استانی داشته باشیم.

وی به علل نابسامانی‌های موجود در ساخت‌وسازهای استان اشاره کرد و افزود: کوتاهی عمر مدیریت به‌ ویژه مدیریت شهری، بخشی نگری، منفعت‌طلبی سازمان‌ها و تبعیت نکردن از برنامه‌های کلان استان به‌ویژه طرح‌های جامع و تفصیلی، از شاخصه‌های عدم توسعه معماری پایدار در مازندران است.

جعفری بابیان اینکه درگذشته نظام ساخت ‌وساز از یک نظام عرفی تبعیت می‌کرد و در این نظام سرزمین، آب ‌وهوا و محیط طبیعی ملاک بود و بعدها در نظام رسمی آمایش، طرح‌های منطقه‌ای، جامع و تفصیلی مطرح شد، اذعان کرد: آنچه امروز باقی‌مانده این است که نظام عرفی تقریباً از بین رفته و نظام رسمی باقی‌مانده، اما نظام رسمی طرح جامع کاری انجام نمی‌دهد و تنها دو کمیسیون ماده 100 و ماده 5 هستند که بازار ساخت‌وساز را رهبری و هدایت می‌کنند.

نابودی مرغوب‌ترین اراضی با رشد افقی شهر در مازندران

سولماز اعتمادی معمار و پژوهشگر در انتقاد از نظام ساخت‌ وساز در مازندران و توجه نکردن به معماری پایدار و بومی استان، گفت: چرخه‌هایی داریم که چرخه‌های باطل‌اند، نظیر افزایش جمعیت، افزایش سکونت‌گاه، رشد صنعت، افزایش صنایع غیرفلزی، تخریب جنگل و رود و دریا و تخریب سرزمین، بنابراین اگر این وضع اتفاق بیافتد، استان مازندران به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار می‌شود؛ یعنی در 50 سال آینده نظام ساخت‌وساز از سرمایه طبیعی، اجتماعی و فرهنگی استفاده می‌کند.

وی با بیان این‌که شهرها در مازندران با رشد افقی مواجه هستند افزود: در استانی هستیم که مرغوب‌ترین اراضی جنگلی و کشاورزی و روستاهای آن در حال تبدیل‌شدن به شهر هستند، روستاها با شهرها ادغام می‌شوند و تمام اراضی بین‌شهری با تنور داغ ساخت‌وساز روبه‌رو هستند.

سود و سوداگری، مالیخولیای معماری در اخت و سازها

این معمار با بیان این‌که فرآیندهای سودآوری مالی چنان پرقدرت است که فعالیت‌های فنی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، خاطرنشان کرد: وام‌های بانکی، رشد قیمت زمین و ساختمان در استان مازندران رتبه اول را دارد، زیرا تأمین درآمد بیش از 50 درصد شهرداری‌ها از عوارض ساختمانی و زمین و کارگر ارزان‌قیمت از علل وقوع این فرآیند سودآور است.

اعتمادی تأکید کرد: بیشتر ساخت‌وسازهای مناطق مختلف کشور ازجمله مازندران شبیه معماری پایتخت کشور است و معماری بومی محلات در این رقابت نابرابر، کمرنگ شده‌ است.

ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻧﻬﺎﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺩﺭ آن‌یکی ﺍﺯ ﺭﺍﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﻔﯿﺪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ است،چراکه ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ طریق آن ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺭﻭﺯ بین‌الملل ﻧﺰﺩﯾﮏ خواهد کرد،مسلماً ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺑﻮﻣﯽ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﮑﺎﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﭘﺎﯾﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﺻﺮﻑ ﺍﺯ ﺁﻥ، ﺍﻣﺮﯼ ﺑﯿﻬﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.

با ادامه ساخت‌وسازها و بی‌توجهی به معماری بومی دیری نخواهد پایید که معماری اصیل و سنتی مازندران برای آیندگان به خاطره تبدیل شود و دیگر نمی‌توان نمونه‌هایی از معماری سنتی مازندران را در روستاها و مناطق شهری مشاهده کرد.