خزرخبر: هر ساله در پاییز و اوائل بهار، مازندران شاهد به آتش‌کشیده شدن جنگل‌های فوق‌العاده آسیب‌پذیر خود است و تاکنون نیز برای این سناریوی تکراری، هیچ کارگردان دلسوز و موظفی پا پیش نگذارده تا از وقوع فاجعه زیست محیطی در این استان شمالی جلوگیری بعمل آورد؛ هرچند که وضعیت سایر مناطق جنگلی کشور بهتر از مازندران نیست.

آتش، بلای جان جنگل‌های مازندران

از نخستین روزهای سال نو در آغاز بهار 97، جنگل‌های غرب مازندران دچار حریق شد که به گفته مسئولان امر، این آتش‌سوزی‌ها منشاء انسانی داشته و ناشی از بی‌احتیاطی مسافران است و علی‌رغم گذشت یک هفته، این جنگل‌های نادر در بخش چمستان همچنان در حال نابودی است.

جنگل‌های منطقه "میناسنگ"، روستای کهنه ‌ده بخش کجور شهرستان نوشهر نیز، که از چند روز پیش طعمه حریق ‏شده است، با وجود اینکه به گفته فرماندار و مدیرکل منابع طبیعی نوشهر عملیات اطفای حریق از همان ساعات اولیه ‏با کمک نیروهای منابع طبیعی و مردمی آغاز شده بود، اما همچنان ‌جنگل‌های منطقه در آتش می‌سوزد.‏

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- نوشهر نیز طی گفت‌وگویی با بیان اینکه از زمان وقوع حریق، تمام ‏تلاش‌ها برای مهار آتش بکار گرفته شد، اظهار کرد: با گسترش آتش درخواست بالگرد نیز انجام شد که بعد از حضور در ‏منطقه به علت شرایط جوی نامساعد امکان پرواز میسر نشد اما از تمامی ظرفیت‌های منطقه استفاده کردیم و در چند ‏نقطه نیروهای بومی، بسیجی، منابع طبیعی و محیط زیست مستقر شدند.

سید وجیه‌الله موسوی ادامه داد: تنها در چند نقطه در منطقه کهنه‌ده آتش‌سوزی به صورت لکه‌ای وجود دارد که ‏درختان پوسیده‌ای هستند که درحال سوختن است و در بقیه منطقه آتش مهار و خاموش شده است.‏

وی میزان خسارت را در حدود 6 هکتار خسارت تنه‌ای و 40 هکتار خسارت سطحی پیش‌بینی کرد.‏

اعزام پاسداران و بسیجیان برای کمک به اطفای حریق

فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه نوشهر نیز طی گفت‌وگویی از اعزام 120 نفر از بسیجیان و پاسداران سپاه نوشهر ‏خبر داد و تصریح کرد: این نیروها متشکل از 80 بسیجی و 40 پاسدار جهت کمک به اطفای حریق در مناطق دچار ‏حریق مستقر و درحال اعزام هستند.‏

حسین جناسمی گفت: این نیروها در دو محور روستای کهنه‌ده و همچنین جهت پیشگیری از سرایت بیشتر آتش در ‏محور روستای دلسم و ویسر مستقر و در حال فعالیت هستند.‏

به گفته جانشین فرمانده بسیج ناحیه مقاومت نوشهر آتش اصلا مهار نشده است و 150 هکتار از عرصه‌های جنگلی و درختان دچار حریق شده است.

امکانات برای اطفاء حریق ناکافی است

سیدعلی موسوی، یکی از امدادگران، در حالی که با حسرت به آتش‌هایی که در حال خاکستر کردن جنگل هستند، خیره شده می‌گوید: از رحمت خدا ناامید نیستیم چون این آتش با این امکانات مهار شدنی نیست و فقط امید داریم که باران بیاید چرا که ما با امکانات محدود آتش را مهار می‌کنیم، اما باد دوباره با چرخش موجب گسترش آتش می‌شود و نمی‌توان گفت؛ که ما مهار کردیم آتش را بلکه ما فقط جلو گسترش آتش را می‌گیریم و آتش همچنان شعله‌ور است.

وی باد گرم و خشک را نیز مزید بر علت می‌داند و عنوان می‌کند؛ یک بالگرد برای اطفای حریق اعزام شد که با توجه به گنجایش محدود و حدود 200 لیتری آن و وسعت آتش‌سوزی و زمان‌بر بودن برای پر کردن باک برای آب باز هم مفید فایده بود که امروز این مسئله صورت نگرفت.

یکی دیگر از نیروهای مردمی، که برای اطفای حریق حضور یافته بود، نیز با اشاره به مناطقی که دچار آتش‌سوزی شده است، می‌گوید؛ بالگرد اطفای حریق تا حدودی خنک کننده بود هر چند نمی‌توانست به صورت کامل برای اطفای حریق به دلیل وسعت آتش‌سوزی کمک کنند؛ هواپیماهای سمپاش که گنجایش بیشتری دارند می‌توانند بهتر به مهار آتش کمک کنند.

راه اقدام‌های پیشگیرانه را بیابیم

آتش در جنگل‌های غرب مازندران جا خوش کرده و نیروهای اطفاءکننده نیز مشغول فعالیت هستند و امید می‌رود در کوتاه‌ترین زمان ممکن بتوانند از نابودی جنگل‌های مورد حریق جلوگیری کنند؛ اما مسئله‌ای که همواره می‌تواند آرامش‌بخش برای اطفاء هرچه سریعتر حریق در جنگل شود، راه اقدام‌های پیشگیرانه است که در همیشه این آتش‌سوزی‌ها مورد اندیشه مردم و مسئولان قرار می‌گیرد و پس از اطفاء حریق، باز هم به محاق فراموشی سپرده می‌شود.

حداقل مردم مازندران بارها در سیمای مرکز مازندران شاهد پخش فیلم‌ مانورهایی در حوزه حوادث طبیعی شامل: تصادفات، سیل، زلزله، آتش‌سوزی ...، بوده‌اند،در این فیلم‌ها بویژه دانش‌آموزان آنچنان در نقش مصدوم و امدادگر به ایفای جالب نقش خود می‌پردازند، که بیننده مانور بودن و یا اصلی بودن این حوادث را اشتباه می‌گیرد؛ اما چه می‌شود که در حوادث واقعی، میزان آمادگی نیروها، تجهیزات، آسیب‌ها و تلفات بسیار نگران‌کننده و غیرقابل باورتر از مانورها خود را بر ما تحمیل می‌کند؟

منطق ساده کار ایجاب می‌کند تا برای مواقع بحرانی، تدابیر پیشگیرانه و تمهیدات موثر در جریان کنترل بحران به اجراء گذارده شود، وقتی هر سال سیل و زلزله و سرما و گرما برای مازندران حادثه‌ساز می‌شود، طبیعی است که ستاد بحران استان با ردیف اعتباری خوب، بتواند مآل‌اندیشی کند و راه‌های دسترسی به نقاط بحرانی را متناسب با نوع حوادث تجهیز نماید.

یکی از روش‌های مقابله با حریق در جنگل، سازماندهی و آموزش و تجهیز روستائیان حاشیه جنگل است تا به محض وقوع حادثه در کوتاه‌ترین زمان ممکن خود را به محل آتش‌سوزی برسانند و به اطفاء حریق بپردازند.

ضمن آنکه مراقبت از جنگل و نظارت بر استفاده صحیح از جنگل توسط مسافران را نیز می‌توان از این روستائیان متوقع بود، در هرصورت، دادن نقش بیشتر به مردم در حفظ و صیانت از جنگل و مراتع، بهترین روش برای مقابله با مخاطراتی است که منابع طبیعی و حیاتی ما را تهدید می‌کند.