خزرخبر:یکی از انواع گردشگری؛ گردشگری مذهبی است که دایره شمول آن شاید از دیگر انواع گردشگری کمتر باشد و بیشتر کشورهای اسلامی را شامل شود، اما بسیار پرطرفدار و موجب جابه جایی حجم چشمگیری مسافر و مبلغ قابل توجهی ارز می شود.

نقش مکان های مذهبی در جذب گردشگران و تاثیر آن در توسعه مناطق مختلف قدری ملموس تر از دیگر انواع گردشگری در ایران است.

بهترین نمونه آن؛ می توان از خراسان رضوی به سبب حضور بارگاه امام رضا (ع) و خواهر بزرگوار ایشان در  قم و شاه چراغ در فارس که سابقه دیرینه دارند، نام برد.

این جاذبه ها در کنار اماکن مقدس مسیحیان در استان های آذربایجان غربی و شرقی و اماکن مقدس زرتشتیان در محدوده یزد، اصفهان و فارس، همچنین شهرستان های کشور که دارای امامزاده ها و بقاع متبرکه و آتشکده و کلیساهای متعددی است؛ از نظر نوع معماری و ساخت اثر نیز قابل تامل است.

گردشکری مذهبی یا استخوان سبک کردن؛ سنت حسنه ایرانی

گردشگری مذهبی یا رفتن به زیارت و به اصطلاح عامیانه استخوان سبک کردن و آرامش روح و روان، سنتی حسنه در میان ایرانی هاست که بسته به توان مالی و اقتصادی خانواده ها انجام می شود. سفری که با هدف زیارت و خلوت با خدا در مکانی مقدس آغاز می شود و بعد با سیاحت در اطراف و مناطق خوش آب و هوا و پرمنظره آن شهر و دیار و دید و بازدید دوستان و خویشاوندان به پایان می رسد. خرید سوغات از خوردنی گرفته تا پوشیدنی و تزئینی هم جزو جدایی ناپذیر این سفرها است.

گردشگری مذهبی که در واقع قرابت زیادی با گردشگری فرهنگی دارد، آنقدر مورد توجه قرار گرفته که برخی کشورهای مسلمان به ویژه کشور مالزی با طراحی و تبلیغات وسیع در خصوص نوع خاصی از گردشگری مذهبی تحت عنوان گردشگری حلال، توانسته توجه گردشگران کشورهای اسلامی را به خود جلب کند.

احترام به اوقات شرعی و ایجاد فضاهای مناسب و قابل اعتماد برای عرضه غذاهای متنوع با مواد اولیه حلال فاکتورهای مهمی است که این کشور را به مقصد گردشگری مسلمان تبدیل کرده است؛ امکانی که در کشور ما سابقه دیرینه دارد، اما کم مشتری است.

فرصت های مازندران

در سراسر مازندران که دیار سبز علویان نام گرفته، مرقد امامزادگان زیادی وجود دارد که مقصد زائران پرشماری از سراسر کشور است.

اسفندیار در تاریخ طبرستان آورده که در این وقت (اواسط سال ۲۵۳به عدد اوراق اشجار برگ درختان(سادات مرعشی و بنی هاشم از حجاز و اطراف شام و عراق به خدمت حسن بن زیاد رسیدند. پس از آن و به همین دلیل مقبره  امام‌زادگان زیادی در گیلان و مازندران ساخته شد که اکثر آنان از فرزندان و نوادگان امام موسی کاظم (ع) هستند.

وجود این پتانسیل در کنار جاذبه های منحصر به فرد طبیعی، فرصتی شاخص برای استان است که مورد کم لطفی قرار گرفته است.

 به گفته مدیر کل اوقاف و امور خیریه مازندران؛ یک هزار و 222 امامزاده و بقاع متبرکه، 4 هزار و 400 مسجد، یک هزار و 485 تکیه در استان وجود دارد و شهرستانهای ساری، بابل، آمل، زیرآب و رامسر بیشترین ظرفیت گردشگری مذهبی را در میان شهرستان های مازندران دارد.

110 سوئیت و 800 زائرسرا مختص اماکن مذهبی در کنار ظرفیت های اقامتی استان چون هتل، متل، هتل آپارتمان و مهمانپذیر، همچنین اماکن اقامتی استیجاری، عرصه را برای برنامه ریزی این نوع از گردشگری در مازندران آسانتر کرده است.

گردشگری مذهبی سالهاست در کشور ما فعالیت دارد؛ سفرهای خروجی به عربستان برای زیارت خانه خدا و عتبات عالیات و سوریه، اما تلاش برای تورهای ورودی به قصد سفر مذهبی صورت نمی گیرد و تبلیغات در این زمینه ضعیف است.

به اعتقاد کارشناسان؛ زیارت هدف اول سفر بسیاری از مردم کشورهای مسلمان و عربی است، بنابراین می توان از این امکان استفاده کرد و با تبلیغات در این گونه کشورها، زمینه ورود گردشگران مذهبی و توسعه توریسم زیارتی را فراهم کرد.

متاسفانه تحلیل شرایط موجود نشان می دهد نگاه جامعی در کشور برای بهره برداری بهینه از پتانسیل های موجود برای جذب گردشگران مذهبی وجود ندارد و همچنان شاهد از دست دادن فرصت های بسیاری در زمینه ترویج گردشگری داخلی و جذب گردشگران مذهبی خارجی هستیم.

خوشبختانه بر خلاف انواع مختلف گردشگری، بستر توسعه این نوع از گردشگری که سابقه آن به قدمت وجود ادیان الهی در دنیاست، کاملا فراهم است و هیچ توجیهی برای غفلت از فرصت ها در این بخش پذیرفته شده نیست.

آن هم در شرایطی که رونق صنعت گردشگری با اتفاق نظر موجب تحول اقتصادی در منطقه و اشتغال زایی در کشور می شود و حضور گردشگران به ویژه گردشگران مسلمان در ایران؛ سالها تبلیغات منفی و غیرواقعی را از اذهان پاک کرده و زمینه حضور گردشگران خارجی را فراهم می نماید.

 فرصت دوباره ای برای دیار علویان

نوروز امسال که با ایام فاطمیه همزمان شده فرصت دوباره ای برای استان مازندران، دیار علویان فراهم کرده تا آنچه در حوزه گردشگری مذهبی در چنته دارد به نمایش تازه بگذارد و اوقات معنوی را برای گردشگران و مسافرانی که رخت سفر بسته اند و به شمال ایران آمده اند، فراهم کند.

مدیر کل اوقاف و امور خيريه مازندران می گوید:"  براي اجراي مأموريت تبديل شدن بقاي متبرکه به قطب فرهنگي، طرح آرامش بهاري را در ايام نوروز که مصادف با شهادت حضرت زهرا (س) است را در جوار امامزادگان برگزار می کنیم، اين طرح در استان با حضور بیش از سه هزار نفر از هيأت امنا، خادمين امامزادگان و نيز 100 نفر از مبلغین اعزامی از قم و 100 مبلغ بومی اجرا مي‌شود."

ستار علیزاده می افزاید:" خدمات فرهنگی، ایستگاه سلامت با ویزیت رایگان، اقامه نماز و  پذیرایی مختصر حداقل خدمات 800 زائرسرا است."

وی می گوید:" 100 خيمه معرفت در امامزادگان شاخص با غرفه های مختلف ايجاد شد که در بخش‌هايي چون احکام، تصحيح قرائت نماز، کودک، چند رسانه‌اي، مشاوره، فرهنگ انتظار و عفاف و حجاب فعاليت می کند."

تلاش می کنیم وضعیت بهداشتی مطلوب تر از قبل باشد

علیزاده استقبال مسافران و گردشگران از بقعه های متبرکه امامزاده عبدالله آمل، امامزاده عباس و پهنه کلای ساری، امامزاده حسین شیرود را بیشتر از سایر بقاع استان در آغازین روزهای سال جدید اعلام می کند و می گوید:" طی جلسات توجیهی و بازرسی های متعدد، تلاش می کنیم وضعیت بهداشتی این اماکن به ویژه سرویس بهداشتی از وضعیت مطلوب تری نسبت به سال گذشته برخوردار باشد. که در این راستا با توجه نارضایتی مسافران از سرویس بهداشتی امامزاده عبدالله آمل، امسال سرویس های جدیدی در این مکان احداث شده است."

هزار مسجد شبانه روز باز هستند

سید اسماعیل احمدی، سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران با بیان اینکه برنامه‌های مذهبی در هزار مسجد استان اجرا می‌شود، می گوید:" در کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کتابخانه دائر است و مسافران می‌توانند از این محل استفاده کنند. همچنین این مساجد به صورت شبانه روز باز است."

 در ادامه این نوشتار به تعدادی، تنها تعدادی از اماکن مذهبی استان اشاره می شود.

 امامزاده عبدالله آمل

امامزاده عبدالله آمل در 12 کیلومتری جنوب غربی آمل، در دامنه های سرسبز البرز شمالی قرار دارد. مسیر دسترسی به آن نیز از خروجی شهر در بلوار تهران آغاز و پس از طی مسافت 4 کیلومتر در ابتدای جاده هراز به دو راهی امامزاده عبدا... می رسد.

در تمام طول سال، زائران زیادی از سراسر ایران و حتی خارج از کشور برای زیارت این امامزاده به آمل سفر می کنند.

وجود سوئیت و زائرسراهای متعدد، بازار و بازارچه، گرمابه عمومی، نانوایی، کشتارگاه، پارکینگ، شهربازی و... باعث شده  اقامت در این آستانه برای زائرین آسانتر باشد.

امامزاده عباس ساری

امامزاده عباس بن محمدالاعرابي بن قاسم بن حمزه بن الامام موسي بن كاظم (ع) در حاشیه شمالی و ورودی شرقی ساری قرار دارد و از نظر شیوه معماری، گنبد هرمی شکل و صندوق چوبی نفیس یکی از بناهای مشهور استان است.

این برج آجري که متعلق به قرن نهم هجري قمری است در لیست آثار ملی به ثبت رسیده است.

امكانات رفاهي مثل زائرسراي مجهز، سالن اجتماعات، پاركينگ، محوطه وسيع سرسبز و...هم برای استفاده از زائرین در جوار این آستانه مبارکه مهیاست.

برای زیارت از این امامزاده می توانید این آدرس را دنبال کنید؛ ساري ـ بلوار امام رضا، خيابان امامزاده عباس، محله آزادگله.

امامزاده ابوطالب (ع) سوادکوه

اين آستانه مباركه با فاصله كمي از امامزاده عبدالحق (ع)در شهر زيرآب یکی از شهرهای شهرستان سوادکوه، بالای تپه قراردارد. گلدسته هاي زيبا و ديدني و امكاناتي  مثل حسينيه، محوطه زيبا و وسيع، امکان اتراق در این منطقه را فراهم کرده است.

امامزاده ابراهیم (ع) بابلسر

ساختمان امامزاده ابراهیم در قرن نهم هجری قمری در مرکز شهر توریستی بابلسر ساخته شد و یکی از زیارتگاه های مهم مازندران به شمار می رود.

به روايتي نام ايشان ابراهيم ابن الاامام موسي كاظم (ع)معروف به ابوجواب معروف است.

گنبد هرمی شکل امامزاده ابراهیم عظمتی خاص دارد. ساختمان این امامزاده از نظر دارا بودن آثار ارزشمند و هنری مانند؛ درهای نفیس، صندوق چوبین و کتیبه های متعدد شهرت دارد.

روی درهای این امامزاده سه تاریخ سالهای 858،857 و 841 هجری قمری حک شده است. این اثر ملی دارای  امكاناتی مثل؛ زائرسرا، سالن اجتماعات، بازارچه، پارك كودك و...است.

 بابلسر- ميدان بسيج، بلوارشهيدشريفي، ميدان بلال.

 امامزاده محمد نبي  (ع) نوشهر

بنای امامزاده محمد نبی(ع)درفاصله يك كيلومتري درياي خزر در محوطه وسيع و با صفایی قرار دارد. وجود امكانات رفاهي مثل زائر سرا، مسجدالحاقي و...امکان زیارت از این آستانه مبارکه و سیاحت در این محوطه زیبا را فراهم کرده است. كيلومتر10جاده رويان به نوشهر- كنارجاده اصلي روستاي علويكلا(عالم كلا)

امامزاده قاسم (ع) بهشهر

آستانه مبارکه امامزاده قاسم بهشهر در فضاي سرسبز و مسير اصلي جاده در تمام طول سال پذيراي خيل عظيمي ازمشتاقان زيارت بارگاه حضرت علي بن موسي الرضا(ع) است.

وجود زائرسرا، مسجدالحاقي و....، در کنار این امامزاده باعث شده، مقصدی برای زیارت و اتراق مسافران برای رفع خستگی در طول سفر باشد. كيلومتر8 جاده گلوگاه بهشهر- روستاي ريحان آباد

امامزاده قاسم (ع)ايزد شهر

بناي امامزاده قاسم (ع) در مركز شهر زيبا و ساحلي ايزد شهر نور قرار دارد. كه مكان مناسبي براي آرامش دل و روح و خلوت با ائمه اطهار(ع) و داراي محوطه وسيع و امكانات اوليه مناسب است. كيلومتر10جاده نور به محمودآباد- شهر ايزدشهر

امامزاده سید حسین (ع)تنکابن

امامزاده سيد حسين از نوادگان امام موسي كاظم (ع)است. اين آستانه مباركه داراي كرامات فراواني است و در مجاورت آن گلزار شهدا 8 سال دفاع مقدس و مقبره خلبان سرافراز شهيد شيرودي قرار دارد. حسینییه، زینبییه و... از امکانات رفاهی این آستانه است. جاده تنکابن به رامسر-شیرود

امامزاده عبدالحق(ع) سوادکوه

سید عبدالحق بن کمال الدین بن سید قوام الدین مرعشی-بن امام زین العابدین (ع) معروف به امامزاده عبدالحق است(وفات 829 ه ق).

بنای امامزاده در مرکز شهر دیدنی و زیبای زیرآب شهرستان سوادکوه به فاصله 100 متری راه آهن شمال قرار دارد. و دارای امکانات رفاهی زائرسرا، بازارچه، مسجد الحاقی و...است. این امامزاده به همراه امامزاده عبدالله آمل و پهنه کلای ساری جزء بهترین جاذبه های زیارتی مازندران است. سوادکوه، زیر آب-راه آهن شمال

امامزاده سید صالح (ع) قائم شهر

مسیر دسترسی به بنای تاریخی امامزاده صالح و مناظر طبیعی اطراف آن از خیابان ساری در داخل شهر قائم شهر آغاز و به طرف جنوب شرقی ادامه دارد. و پس از عبور از روستای معروف کوتنا در 17 کیلومتری قائم شهر در دامنه های زیبای البرز و بر روی یک تپه بلند به محل مذکور می رسد.

بنای آجری و مستطیل شکل با ضریح چوبی ساده و دو لنگه درب با کنده کاری و کتیبه در یک فضای مشجر زیبا و بالای تپه ای مرتفع ساخته شده و برای علاقمندان به طبیعت، آرامش و زیارت مورد استفاده قرار می گیرد.

امامزاده عبدالله(ع)و شیخ موسی بابل

این آستانه مبارکه در 70 کیلومتری بابل در میان جنگلهای سر به فلک کشیده منطقه ییلاقی بندپی شرقی قرار دارد. مسیر دسترسی به این آستانه از داخل شهر بابل شروع می شود که به جاده حبیبی معروف است.

بعد از طی مسافت 20 کیلومتر به گلوگاه مرکز بخش بندپی شرقی می رسد و در ادامه جاده با عبور از پل سجاد رود به سمت دهستان فیروزجاه ادامه پیدا می کند و بعد از روستای فیروزجاه در ارتفاعات البرز به ییلاق شیخ موسی می رسد.

کتیبه ها و نقش و نگارهای موجود روی دربها و ضریح های زیارتگاه در نوع خودش بی نظیر است. علاوه بر وجود این دو جاذبه مذهبی و تاریخی، ییلاق شیخ موسی به دلیل آب و هوای مطبوع و چشم انداز بدیع کوهپایه ای از جاذبه های طبیعی بابل هم محسوب می شود.

در محوطه این امامزاده و آستانه شیخ موسی امکانات رفاهی اولیه برای اتراق نیم روزی فراهم است.70  کیلومتری بابل به سمت گلوگاه-بند پی شرقی_روستای فیروزجاه، روستای ییلاقی شیخ موسی.

بقعه سید محمد کیا سلطان کجور

این بنا در مرکز روستای صالحان در بخش کوهستان کجور قرار دارد. در داخل بنا و صحن اصلی قبری وجود دارد که بنا به روایات تاریخی متعلق به شخصیت مذهبی فرهنگی سید محمد کیا سلطان معروف به امامزاده دبیر صالحانی است. قدمت بنا با توجه به مطالعات متون تاریخی و کشف یک عدد کاشی زرین فام تاریخ دار در آن محل، قرن هفتم است.

در ضلح شرقی صحن اصلی رواق و کفش کن و در ضلع جنوبی مقبره خواهر سید کیا سلطان بعدها به بنای اصلی الحاق شده است. این بنا قدیمی ترین بنای تاریخی دوره اسلامی منطقه غرب مازندران به شمار می آید. نوشهر-کجور روستای صالحان

 امامزاده پنج تن نکا

امامزاده پنج تن روستای ییلاقی ارم؛ معروفترین جاذبه این روستا است. ارم از روستاهای تاریخی بخش هزارجریب شهرستان نکا است. مورخان از ده ارم به کرات در کتب و نقشه های جغرافیایی نام برده اند. مورخان تبرستانی آن را جای نبرد فراشه، سردارتازی، با اسپهبد ونداد هرمز پادشاه سوادکوه به سال ۱۶۸ ق نوشته اند. و نیز در منابع مختلف از ساخت قصرهای زیبا در منطقه ارم توسط حاکمان تبرستان ذکر شده است.