خزرتیترخبر: مدیریت زباله و پسماند در مازندران، مساله‌ای با چندین معادله و چندین مجهول است، از بی‌توجهی مدیران در طی سال‌های گذشته و هدر رفت بودجه پسماند استان به اذعان سازمان بازرسی کل کشور گرفته تا مشخص نبودن تکلیف زباله‌های دپو شده در دل جنگل‌ها و منابع طبیعی مازندران همه و همه معضلی است که بر محیط زیست چنبره زده است.

پروژه‌های تفکیک زباله از مبدا مازندران در استان دیرهنگام آغاز شده و در زمانی که شیرابه زباله به آب‌های زیرزمینی و کشاورزی استان سرازیر می‌شود، حداکثر میزان تفکیک از زباله شهری مازندران 7 درصد بیان می شود و در حوزه روستایی نیز خبری از طرح‌های جامع تفکیک و دفن زباله خبری نیست، مساله استفاده از تکنولوژی‌های مختلف در این حوزه نیز سردرگمی دیگری است.

اینکه در بخشی از استان زباله‌سوز راه‌اندازی شده، در برخی شهرهای مرکزی مازندران مانند آمل، محمودآباد، فریدونکنار، ساری و شهرهای دیگر تکلیف این زباله‌سوزها مشخص نیست، در برخی شهرها نیز کارخانه‌های کمپوست از 10 سال پیش تاکنون احداث شده است.

افکارعمومی بر مسئولان مازندرانی، سرعت احداث زباله سوزها در مازندران رونق گرفته، تفکیک از مبدا با جدیت بیشتری دنبال می‌شود و اگرچه هنوز کافی نیست؛ کارخانه‌های کمپوست نیز با رفع مسائل اختلاف برانگیز به بهره‌برداری نزدیک می‌شود، باز با این حال تا پایان سال خبری از بهره‌برداری این پروژه‌ها نیست.

نکته مغفول در مساله مدیریت پسماند و زباله‌های مازندران، بی‌توجهی به اختراعات و ابداعات موجود در این حوزه حتی در ابعاد ملی و یا استانی نیست و اینکه تصور می‌شود مشکل زباله مازندران نیاز به تکنولوژی‌های میلیاردی خارجی دارد.

خانه‌نشینی 10 ساله زباله‌سوز خانگی وطنی

رحمت‌الله بابایی 62 ساله نخبه سطح یک بنیاد نخبگان کشور، اهل شهرستان بابل و ساکن آمل است که در سال 89 زباله‌سوز خانگی را ابداع و اختراع کرده است.

وی با اشاره به اینکه 64 اختراع ثبت شده دارم و تاکنون چهار اختراع را تجاری‌سازی کرده‌ام، تصریح می‌کند: در داخل کشور دوندگی زیادی کردم تا اختراعاتم را تجاری کنم و عملی شوند اما موفق نشدم و مسئولان کمتر متوجه تخصص‌ها هستند و به مسائلی اینچنینی توجه نمی‌کنند.

بنابراین بعد از سال‌ها دیگر دنبال طرح‌هایی نبودم که دردسر داشته و باید ده ها نفر را ببینم تا اختراع ام را اثبات و بخواهم تجاری سازی کنم، اهل ریسک نبودن مدیران سبب شده است که بسیاری از اختراعات به مرحله اجرا نرسد.

بابایی با بیان اینکه در جشنواره‌های بسیاری شرکت و مقام اول را کسب می‌کردم، می‌گوید: رتبه سطح دو بنیاد نخبگان بودم و با تجاری‌سازی چهار طرح در خارج از کشور به سطح یک ارتقا یافتم.

لیسانس مهندسی پزشکی دارم به دلیل علاقه زیادی که به گیاه پزشکی داشتم، دکترای گیاه پزشکی در دانشگاه علوم و فنون مشهد خواندم.

وی با اشاره به اینکه ایده زباله‌سوز خانگی را از سال 74 زمانی که در شرکت اکوداس آلمان یک دوره می‌گذراندم کسب کردم، می‌افزاید: برای دانشگاه دوره خاصی در کشور آلمان داشتم، این کشور تجهیزات و بستر صنعتی بسیار خوبی دارد اما هزینه‌های آن نیز بالا است در این کشور دیدم که زباله‌ها توسط یک خودرویی که زباله‌سوز با خود حمل می‌کند، خرد می‌شوند.

در سطح شهر، خودروهای حمل کننده زباله‌سوز در کنار خیابان‌ها، آپارتمان‌ها و بیمارستان‌ها متوقف می‌شد، پریز برق در محوطه قرار داشت و به برق متصل می‌شد، زباله‌ها در دستگاهی که در ماشین تعبیه شده بود استریل، خرد و سپس وارد فاضلاب خانگی می‌شد.

بابایی ادامه می‌دهد: در سال 89 از این دستگاه ایده گرفتم و فکر کردم که در سطح کوچکتر مانند ماشین لباسشویی و ظرفشویی نیز می‌توان این دستگاه زباله‌سوز را ساخت به طوری که با کمترین پرتی فلزات و ورق‌های موجود در هر کارخانه‌ای به راحتی قابل تولید است.

این مخترع مازندرانی با بیان اینکه نامه‌ای به روسای جمهوری وقت و امروز نوشتم و این طرح را توضیح دادم، می‌گوید: در آن زمان از این طرح استقبال شد، در یک مجموعه‌ای از من خواستند 30 درصد عایدی کار را به آنها بدهم که این رفتارها پشیمانم کرد و ادامه ندادم.

در یک وزارتخانه مهم از من پورسانت می‌خواستند، در حالی که رئیس‌جمهور دستور داده بود و هم طرح برگزیده جشنواره شیخ بهایی اصفهان بود و من رتبه دوم را کسب کرده بودم.

وی با بیان اینکه در این طرح می‌خواستم هر خانه‌ای دارای یک زباله‌سوز شود، می‌گوید: من دعوت‌نامه اقامت در بلژیک را دارم اما دلم برای استان می‌سوزد؛ در مازندران میلیاردها تومان برای حمل زباله هزینه می‌شود و میلیاردها تومان هم خسارت ناشی از دفن زباله در جنگل برآورد شده است، پیشنهاد دادیم به دولت به هر خانه‌ای یارانه خرید زباله‌سوز دهد زیرا قیمت هر زباله‌سوز خانگی کمتر از 2 میلیون تومان است.

در زمان ربیع فلاح استاندار اسبق مازندران گفتند دستگاه را در استانداری نصب کنید ما ببینیم چگونه کار می‌کند، چطور می‌توانستم اعتماد کنم که تکنولوژی آن را سرقت نکنند، من تجربه‌های خوبی از سرقت اختراعات ندارم بنابراین اطمینان نمی‌کنم که این دستگاه‌ها را به هر فردی بفروشم.

بابایی با تاکید بر اینکه زباله‌سوز خانگی قابلیت تولید در هر کارگاهی را دارد و هم زباله تر و نیز زباله خشک را تبدیل به مقدار اندکی ضایعات و کود می‌کند، عنوان کرد: تمامی ماشین‌آلات مورد نیاز برای ساخت آن به راحتی قابل فراهم شدن است، ورق رول و قیچی و وسائل کارگاهی برای کارخانه تولیدی این ماشین هزینه زیادی ندارد، اگر این کار صورت می‌گرفت، پساب‌ها استریل می‌شد زیرا زباله با دمای 133 درجه بخار استریل خرد و پساب وارد فاضلاب خانگی می‌شود، باقی مانده که خرد شده بود به شکل کود قابل استفاده در گلخانه‌ها بود.

وی می‌افزاید: این زباله‌سوز 20 کیلوگرم زباله خانگی را به نیم تا یک کیلوگرم کود تبدیل می‌کند و مصرف برق تک فاز بسیار ابتدایی نیاز دارد، در زمان 15 دقیقه زباله را استریل کرده خشک و خرد می‌کند همچنین تیغه شیشه بر و فلز بر این دستگاه نیز جداگانه کار می‌کند.

راه‌اندازی 80 زباله‌سوز خانگی در شیراز

این مخترع مازندرانی با اشاره به اینکه کارخانه‌ای در روستای خودم بنا کردم و 80 دستگاه ساخته و در شیراز فروختم اما بعدها پشیمان شده و این واحد را تعطیل کردم، می‌گوید: اختراعات دیگری هم دارم که به راحتی تجاری‌سازی می‌شود و نیازی به دردسرهای این چنینی نیست.

نمی‌توانم امید داشته باشم طرح‌های که می‌تواند مردم منطقه را نجات دهد به ثمر برسد، دستگاه‌ها و مدیران آنها، توجهی به این اختراعات ندارند و تجاری‌سازی ایده توسط مخترع را ایراد می‌دانند در حالی که به راحتی می‌توان با این ایده‌ها، مشکلات استان مازندران را رفع کرد.