خزرتیترخبر: گریه‌های بدون اشک درختان، ناله‌های پرندگان، نگاه مبهوت سگ‌های ولگرد، تکرار زوزه غول‌های زباله بر، اینجا جنگل است ولی زباله‌ها خودنمایی می‌کنند.

پا به درون روستا گذاشتم نگاه اعتراض‌آمیز اهالی خسته از انتقاد وجودم را بی‌حال کرد، گناه ما چیست؟ نگاه بغض‌آلود پیرزنی که می‌گفت: به کجا باید رفت؟ به چه کسی باید اعتراض کنیم؟

نگرانی مادری که فرزند یک‌ساله را به آغوش کشیده و به سرعت به سمتم آمد و گفت: بچه من چه گناهی کرده؟ بوی تعفن ناشی از زباله آسایش مان را سلب کرده است.

بغض در گلویم تلمبار شد، نمی‌دونستم به کدامیک نگاه کنم؟ پای صحبت کدام بنشینم؟ همه نالان، شدت اعتراض به قدری زیاد بود که به سختی می‌توانستم مرهمی بر زخم‌شان باشم.

اهالی روستای نواب صفوی شهرستان چالوس در ظلم دپوی زباله در جنگل‌های مجاور روستا به ستوه آمده‌اند، فقط وعده و وعید شنیدند، بارها از شدت ناراحتی شب تا صبح جاده منتهی به محل دپوی زباله را مسدود کرده که خودروهای زباله و فاضلاب‌کش‌ها راه ورود نداشته باشند ولی باز مسئولان و باز وعده و وعید...

به گفته یکی از اهالی این مکان تا به امروز، تنها چند سال قرار بوده به عنوان مقصد دفن زباله باشد! اما با گذشت چندین سال زباله‌ها به کوه بلند تبدیل شدند!

پا به جنگل گذاشتم تا از نزدیک نظاره‌گر علت گلایه شهروندانم باشم، از بدو ورود به جنگل بوی تعفن امانم را بریده بود، برای اولین بار به این مکان آمده بودم، قدم به قدم زباله‌ها خودستایی می‌کردند، نگاه بهت زده سگ‌های ولگرد، غول‌های آهنین که از زباله‌ها پر بود، کیسه‌های پلاستیکی که باد با خود حمل می‌کرد، جاده جنگلی‌ای که هنگام حمل پر از زباله بود عذابم می‌داد.

پس از عبور از مسیر جنگلی با کوهی همچون تیر در دل طبیعت مواجه شدم، نزدیک‌تر رفتم، بوی تعفن بیداد می‌کرد علاوه بر ماسک، شالی را بر صورتم پیچیدم، تاب و توان ماندن نداشتم به سرعت برگشتم به عقب و از دور نظاره،گر شدم، ناگهان چشمم به تک گلی که گویا حرفی برای گفتن داشت، خورد.

به راستی طبیعت قدرت هضم این حجم از زباله را دارد؟ نتیجه ظلم انسان به طبیعت، حاصل بی‌خردی آدم،هایی که در خواب غفلت فرو رفته که برخورد متعاقب نسل پیش رو خواهد شد.

*جنگل پلهم کتی محل دپوی موقت زباله چالوس

جنگل زیبای پلهم کتی چالوس با طبیعت بکر و بی‌بدیل و از زیباترین جاذبه‌های گردشگری در منطقه است که اکثر نقاط شهر از آنجا نمایان است، سالیان قبل تنها به مدت چند ماه برای محل دپوی زباله انتخاب شده بود اکنون جنگل بی‌روح و جان است.

ابوالقاسم محمدپور رئیس اداره محیط زیست شهرستان چالوس در خصوص وضعیت اسفناکی که در جنگل پدید آمده است، می‌گوید: وضعیت فعلی پسماند مورد تایید این اداره نیست و باید اقدامات لازم برای رفع این مشکل انجام شود، موضوع تولید پسماند به دلیل توریستی بودن منطقه و استفاده زیاد از ظروف یک‌بار مصرف و عدم توجه به مدیریت پسماند می‌تواند تاثیر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد.

وی به فرهنگ‌سازی و آموزش اشاره می‌کند و می‌افزاید: پایه و اساس محیط زیست آموزش است، فرهنگ‌سازی هزینه نیست و بازخوردش معضل بسیاری از مشکلات زیست محیطی را حل خواهد کرد فرهنگ‌سازی و آموزش همه شهروندان به ویژه کودکان درباره کاهش و تفکیک زباله از مبدا نخستین گام در مدیریت پسماند است.

به علت کارشناسی نشدن محل دپوی زباله و آهکی بودن خاک آن، مقدار زیادی شیرابه به سمت نهرهای کناری، مجاری آبی و از آنجا به مجرای اصلی انتقال پیدا می‌کند و متاسفانه یکی از خطرناک‌ترین منابع آلوده کننده آب و خاک نیز است.

 مسئولان وقت شهرستان چالوس به دلیل وجود دریا و دو رودخانه، زمینی را در ۸ کیلومتری شهرستان چالوس به عنوان محل دپوی زباله موقت به مدت چند ماه و به مساحت ۳ هزار مترمربع در نظر گرفتند، ولی تاکنون به مدت ۳۰ سال و به ۱۰ هزار متر مربع رسیده است که اگر بخواهیم اکوسیستم در نظر بگیریم مساحت حدود ۴۰ هکتار از منطقه را آسیب رسانده است.

یکی از کارشناسان محیط زیست به سرانه تولید و مدیریت نادرست اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد:  زباله در شهرستان چالوس با توجه به مسافرپذیر بودن، جاذب گردشگری و توریسم بیش از حد کشور بوده و روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ تن زباله به سایت منتقل می‌شود که این میزان در فصول خاص و مسافرپذیر به بیش از ۱۸۰ تن هم می‌رسد و به دلیل مدیریت نادرست سالانه حدود ۵ هزار مترمربع از بهترین عرصه‌های جنگلی از بین می‌رود و بر وسعت زمین زباله افزوده می‌شود.

*قصه پر غصه انهدام زباله در چالوس

بهنام کیا چهار باغی فعال محیط زیست می‌گوید: سالیان زیادی است که جمع‌آوری و دفن زباله در شهرستان چالوس به صورت سنتی انجام شده و خبری از مکانیزه شدن و تبدیل آن نیست و این امر همچنان مخاطرات زیست محیطی را تشدید می‌کند.

آثار مخرب زباله علاوه بر تهدید سلامت روستائیان اطراف و شهروندان، بلکه به گونه‌های جنگلی در این منطقه نیز آسیب می‌رساند و همچنین سرریز شیرابه‌ها‌ی ناشی از زباله تهدید جدی را برای سیستم کشاورزی و اکوسیستم‌های آبی منطقه به همراه دارد.

پسماند به عنوان یک تهدید برای محیط زیست و کاهش آن به عنوان یک راهکار اساسی است که می‌تواند جنبه پیشگیری از بروز مشکلات آتی باشد و نیاز به فرهنگ‌سازی همگانی و توجه ویژه شهروندان داریم.

از آنجا که مدیریت پسماند یکی از اصلی‌ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می‌شود، شهروندان باید طرح جداسازی زباله از مبدأ و تولید کمتر پسماند را در اولویت قرار دهند و مسئولان در کنار توسعه و گسترش زیرساخت‌های گردشگری، رفاهی و معیشتی مردم، به محیط زیست و آیندگان هم توجه جدی کنند.

همچنین لازم است برای رفع معضل زباله در استان‌های شمالی به ویژه شهرستان‌های غرب استان به جهت پذیرش میلیون‌ها مسافر در سال، بودجه ملی در نظر گرفته شود چرا که درآمد و توان شهرداری‌ها در حد منطقه‌ای است و قطعا جوابگوی مدیریت این حجم بالای زباله نیست.

کیا چهارباغی می‌افزاید: توافقاتی از قبل درباره راه‌اندازی سیستم بیوگاز با همکاری سرمایه‌گذار خارجی در مکانی به گستره حدود یک هکتار در منطقه "پل ذغال " مرزن آباد چالوس صورت گرفته بود که به دلایل عدم هماهنگی‌های لازم بین مسئولان شهری و شرکت سرمایه‌گذار اجرایی نشد.

پس امید است با رعایت استانداردهای لازم در نیروگاه زباله‌سوز نوشهر که با هدف؛  امحای زباله‌های منطقه در حال احداث است به‌زودی به بهره‌برداری برسد و این معضل دیرینه تا حدودی حل شود.

*پناهگاه سالیان دراز زباله در جنگل چالوس

رئیس منابع طبیعی شهرستان چالوس می‌گوید: انبوه زباله در جنگل چالوس به دلیل افزایش جمعیت ثابت و همچنین توریستی بودن منطقه، تولید زباله سالانه فزونی یافته که این موضوع پیامدهای وخیم‌‌تر و جبران‌ناپذیری را برای همگان به همراه خواهد داشت.

بزرگی با اشاره به معضل دپوی زباله در عرصه‌های جنگلی می‌افزاید: اداره منابع طبیعی از شیوه حمل، وضعیت محصور، دفن و دپوی زباله در جنگل‌های پلهم کتی رضایت نداشته و همچنین وضعیت ظاهری در مسیر جاده جنگلی به دلیل اینکه کامیون‌های حامل زباله با توری مهار نشده ناهنجار است.

بزرگی دفن و دفع زباله،ها در عرصه‌های جنگلی را غیراصولی بیان می‌کند و می‌گوید: تراوش و نفوذ شیرابه‌ها به درختان، سفره‌های آب زیرزمینی، حیات وحش و میکروارگانیسم‌های اکو سیستم جنگلی آسیب جدی وارد می‌کند و از آنجا که احیای منابع طبیعی سال‌ها زمان نیاز دارد از مسئولان امر می‌خواهد برای رفع معضل زباله تدابیر لازم اتخاذ کنند.

*اولین کارخانه زباله‌سوز مازندران به زودی راه‌اندازی می‌شود

علی امانی شهردار نوشهر از راه‌اندازی اولین زباله‌سوز در مازندران خبر می‌دهد و می‌گوید: اولین کارخانه زباله‌سوز استان به زودی در نوشهر راه‌اندازی می‌شود، این نیروگاه یک فرآیند کامل بوده و ‏مخلوط ‌سوز است در واقع نیاز نیست زباله‌ها از هم تفکیک داده شوند و از ‏نتیجه فرآیند نیز برق تولید می‌شود، تنها خاکستر، از ‏فرآیند سوختن زباله باقی می‌ماند که می‌توان برای تولید بلوک‌، زیرسازی آسفالت و غیره مورد استفاده قرار ‏گیرد.

وی ادامه می‌دهد؛ این نیروگاه ظرفیت امحاء ۲۰۰ تن زباله را در طول روز دارد و با استفاده از انرژی حرارتی حاصل از سوزاندن زباله و تبدیل آن به انرژی ‏الکتریکی به میزان ۳ مگاوات در ساعت برق ‏تولید می‌کند، سیستم فیلتراسیون گازهای خروجی این پروژه بر طبق ‏الزامات استاندارد‏ EPA ‎  بوده است.

شهردار نوشهر در پایان می‌گوید: به دلیل اینکه ۴۰ درصد از سرمایه‌گذاری برای شرکت TTS است و طبق قرار داد بهره‌برداری از آن به مدت ۷ سال در اختیار آن شرکت است.

*دفع زباله در جنگل و فاجعه پنهان

این وضعیت در حالی است که مسئولان از وخامت موضوع اطلاع دارند، برای رهایی از این بحران نیروگاه زباله‌سوز نوشهر چاره است؟ آیا در پیک مسافر، زباله‌سوز جوابگوی منطقه است؟

سال‌ها زمان نیاز است تا آب و خاک منطقه از شیرابه‌ها پاک شوند، امید بر آن داریم مسئولان امر برای احیا جنگل تدابیر مؤثر بیاندیشند.