خزرتیترخبر: می‌گویند دلال نداریم، تاجر و بازرگانیم، برای فروش و ذخیره سازی در انبار و نهایت عرضه در بازار سردرختی‌ها را به تاراج می‌برند، رنگ سبز و طبیعی پرتقال نارس را با اسپری و رنگدانه، زرد و طلایی می‌کند و ضربه به بازار می‌زنند.

دلال نداریم، قبول!، این چه سورتینگ دار و بازرگانی است که میوه کال و نارس را می خرد، به چه بهایی و چرا این قدر زود به فکر برداشت افتاده است، آیا نگران بحران‌های طبیعی و ریزش سردرختی و ضرر است یا سودایی دیگر در سر دارد؟

از بهار گرفته تا پاییز، باغدار همچنان نوزاد و فرزندش برابر باران‌های بهاری، آفت‌هایی نظیر مگس مدیترانه ای، گرما و تندبادهای تابستانی، شکوفه‌ها و غنچه‌های مرکبات را در گرما و سرما محافظت می‌کند، نرخ بالای نهاده‌ها و هزاران هزینه‌های دیگر را به جان می خرد و در آخر با قیمتی ناچیز محصولش را روی درخت به کسانی می‌فروشد که نامشان را به اصطلاح سورتینگ دار و تاجر و بازرگان می‌گذارند و دست آخر معتقدند، این زنجیره عرضه و فروش، دلالی است.

از اینکه خریداران زودهنگام مرکبات را دلال می‌نامیم برآشفته می‌شوند، می‌گویند، نگویید دلال بگویید، زنجیره تولید تا مصرف. می گوئیم زنجیره تولید، آیا الان همه مشکلات این زنجیره دلالی حل شد؟ و آیا با تغییر واژه‌ها و اسامی صورت مسئله هزارتوی مرکبات شمال برای همیشه پاک می‌شود.

پای درددل باغداران که می‌نشینیم، در می‌یابیم که رنج بی شمار برای هیچ می کشند، آخر کار که حساب و کتاب می‌کنند، نه تنها چیزی عایدشان نشد بلکه یا باید وام بگیرند و یا بخشی از درختان را از تیشه قلع و قمع کنند و به فکر فروش آن باشند و این چرخه معیوب هرسال اول پاییز تکرار می‌شود.

حسینی باغداری در مرکز مازندران که همه سرمایه‌اش پنج هزار مترمربع باغی است که از پدر به ارث برده است، می‌گوید: طی سال‌ها قبل هر سال حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ متر از باغم را فروختم چون باغداری خرج دارد و هزینه بر است.

می‌گوید: یکسال اوضاع محصول آور است، قیمتش پایین است، سال دیگر که نیاور می‌شود، مشکل فروش داریم و امسال هم که افراد مختلف قیمت‌هایی بین ۲۵۰۰ تا سه هزار تومان را برای خرید سردرختی پیشنهاد کرده‌اند.

باغات و باغدار استرس گرفت!

این باغدار مازندرانی ادامه می‌دهد با سردشدن هوا باغدار نگران ریزش محصول و بروز خسارت است همان گونه که در سنوات گذشته چنین چیزی را شاهد بودیم، از این رو استرس خسارت و فروش نرفتن مرکبات همواره با کشاورز وجود دارد و در نهایت مجبور به فروش سردرختی پیش از موعد مناسب برداشت هستیم.

پای حرف متولیان امور باغبانی و فروش مرکبات که می‌نشینیم، حرفشان چیز دیگری است، از برداشت زودهنگام گلایه دارند و خواهان اطلاع رسانی به باغداران در این زمینه هستند.

حال مرکبات خوب است اگر نچینیم / ‏ دلال نداریم / ‏ دولت دلال است

محمدرضا شعبانی مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران درباره اوضاع مرکبات استان می‌گوید: اگر تعجیل در برداشت و فروش نداشتیم، حال و روز مرکبات خوب است.

وی درباره قیمت سردرختی‌ها با بیان اینکه در حال حاضر با نرخ خوب مرکبات سردرختی را خریداری می‌کنند، ادامه داد: نارنگی را بین سه هزار تا سه هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم و پرتقال را بین چهار تا چهار هزار و ۵۰۰ تومان روی درخت می خرند و حتماً این قیمت افزایش می‌یابد.

وی درپاسخ به اینکه در حال حاضر بیشتر خرید محصولات توسط چه کسانی انجام می‌شود، می‌گوید: خرید مرکبات توسط تاجران، انبارداران، سورتینگ داران انجام می‌شود و قصدشان صادرات و فروش است.

شعبانی در پاسخ به اینکه آیا می‌توان این خریداران زودهنگام مرکبات را دلال نامید، می‌گوید: چیزی به نام دلال نداریم و رد واسطه‌ها را بیشتر می‌توان در میادین میوه تره بار دید نه سرباغات.

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران با اظهار اینکه اگر من بخواهم محصول باغ شما رابخرم، دلال نام دارم؟، ادامه می‌دهد: اگر این گونه باشد وقتی گندم را به دولت می‌فروشیم پس دولت باید دلال محسوب شود.

این باغدار با عنوان اینکه دلال به کسی می‌گویند که هیچ زحمت و خدماتی انجام ندهد اما من خریدار که اقدام به خرید مرکبات می‌کنم و آن را سورتینگ و واکس می زنم و برای فروش آماده می‌کنم، دلال محسوب نمی‌شوم، گفت: این یک زنجیره و حلقه تولید است درحالی که شاهد حضور دلالان در میادین میوه و تره بار هستیم و مرکبات روی ماشین را دست به دست به دیگری می‌فروشند بدون آنکه خدماتی ارائه دهند.

شعبانی افزود: کسی که مرکبات را از کشاورز می خرد یک حلقه و زنجیره به شمار می‌آید و وجود آن در این چرخه لازم است.

وی با بیان اینکه به عنوان نمونه در میدان تره بار ساری، سه نفر یک بار نیسان مرکبات را می‌فروشند، دلال محسوب می‌شوند، گفت: آنکه سرباغ محصول را می خرد و خدمات ارائه می‌دهد، دلال نیست.

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران درباره مشکل فراروی صادرات مرکبات پاسخ داد: یکی از مشکلات ما جابجایی و انتقال پول است و وقتی دولت فشار می‌آورد که باید ارز را برگردانیم و راهی برای بازگشت آن نداریم چه باید کرد.

شعبانی تصریح کرد: تاجر مجبور می‌شود در بازار ایران دلار خریداری کند و به دولت تحویل می‌دهد درحالی که ارزی وجود ندارد زیرا یا تهاتر انجام می‌دهد و یا وجه کالای صادر شده را به ریال دریافت می‌کند و دلالی بزرگ را دولت انجام می‌دهد.

مدیرعامل اتحادیه باغداران یادآور شد: وقتی صادرکننده و تاجری می‌تواند کالا تهاتر کند باید لیست کالاهای مورد نیاز را برای واردات به او بدهیم زیرا نمی‌تواند دلار بازگرداند و وارد کند.

شعبانی درباره وارتیه های مرکبات استان گفت: رقم تامسون مختص صادرات است و این محصول قابلیت ماندگاری تا ماه اردیبهشت و خرداد را دارد و تنها محصولی است که قابلیت رقابت و ماندگاری دارد.

وی وجود ایراد در بسته بندی و درجه بندی مرکبات را از چالش‌های صادرات بیان می‌کند و می‌گوید: وجود این اشکالات سبب می‌شد تا محصول در بین راه هدر رود و اکنون وضعیت سورتینگ و بسته بندی بهتر شده است.

سورتینگ داران میوه کال را رنگ می‌کنند

مدیرعامل اتحادیه باغداران مازندران رنگ افزایی مرکبات را از دیگر چالش‌ها بیان می‌کند و می‌گوید: برخی سورتینگ داران اقدام به رنگ افزایی مرکبات می‌کنند و میوه کال و نارس را به عنوان میوه رسیده عرضه می‌کنند و این مسئله اشکال کار است.

شعبانی با اظهار اینکه سال گذشته اولین سالی بود که بیش از ۲۰۰ هزار تن از مرکبات کشور صادر شد، ادامه داد: خیلی از کشورها طالب تامسون هستند اما شرایط بازگشت دلار و ارز به کشور سخت است و این مسئله بر صادرات تأثیر می‌گذارد.

مدیرعامل اتحادیه باغداران همچنین خواهان فرهنگ سازی برای جلوگیری از برداشت زودهنگام مرکبات شد و گفت: هرچند برداشت زودهنگام پرتقال ضعیف شده است اما باید فشار بیاوریم که برداشت زودهنگام مرکبات ممنوع شود زیرا اکنون محصول ترش و بی آب است و برخی‌ها با برداشت زودهنگام آن را رنگ آمیزی و عرضه می‌کنند و این به بازار لطمه می‌زند.

وی گفت: اگر در برداشت نارنگی صبر می‌کردند و عجله نمی‌کردند و اکنون نسبت به برداشت اقدام می‌کردند، نارنگی برای صادرات مهیا می‌شد، باید بدانیم خسارتی که برداشت زودهنگام می‌زند بسیار زیاد است و مردم باید تحمل کنند تا برکت مالشان از بین نرود.

مرکبات از پیمان سپاری ارزی معاف شود

حسینقلی قوانلو رئیس سازمان صمت مازندران نیز به مشکلات دیرینه و همیشگی حمل و نقل و نبود شرکت‌های بین المللی اشاره می‌کند و می‌گوید: برای صادرات مرکبات پیشنهاد شده که از پیمان سپاری ارزی این بخش معاف باشد و منتظر تصمیم گیری در هیئت وزیران هستیم.

وی ادامه داد: اگر معاف شدن مرکبات از پیمان سپاری ارزی رخ دهد و مصوب شود، بی شک صادرات مرکبات استان دو تا سه برابر سال‌های قبل خواهد شد زیرا پیمان سپاری یکی از موانع عمده صادرات است.

وی با اظهار اینکه پیمان سپاری با توجه به شرایط کنونی کشور یک ضرورت محسوب می‌شود، گفت: نهاده‌های تولید در بخش کشاورزی نیازمند ارز وارداتی است.

پیش بینی تولید مرکبات طی سال جاری در مازندران بیش از دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن است و طبق برنامه ۵۰۰ هزار تن انواع مرکبات نظیر پرتقال، نارنگی و محصولات باغی به کشورهای هدف از جمله روسیه، ارمنستان، گرجستان، عراق، ترکمنستان، حاشیه خلیج فارس و غیره صادر شود.

برندسازی محصولات باغی و مرکبات، بر ارتقای کیفیت بسته بندی در رشد صادرات مرکبات تأثیر مضاعفی خواهد داشت و توجه به این بخش امری الزامی به نظر می‌رسد.