خزرتیترخبر: زباله از مهم‌ترین مشکلات استان مازندران است، این را می‌توان با یک نگاه درک کرد و نکته نگران‌کننده پیشروی این معضل به نقاط بکر طبیعت مازندران است.

وقتی صحبت از زباله به میان می‌آید نمی‌توان گفت باید از کجا شروع کرد؛ از ساحلی که غرق در زباله است یا از جنگلی که زباله در آن تلنبار شده؛ نکته مهم اینکه در همه شهرهای مازندران مشکل زباله کماکان حرف اول را می‌زند.

وجود کوه‌های زباله در شهرهای مختلف که به صورت کاملا غیراصولی دفن می‌شوند و نفوذ شیرآبه‌های خطرناک امروزه نفس طبیعت مازندران را به شماره انداخته است.

درحالی این هیولای کثیف روی هم تلنبار می‌شود که طبیعت در نبردی سخت و نابرابر کمر خم کرده؛ چراکه  سال‌های سال است که در این استان مشکل زباله وجود دارد و به یک مساله جدی تبدیل شده است،امروزه زباله‌ها در مناطق جنگلی، ساحلی و هر کجا که فکرش را بکنید دفن می‌شوند و در چنین شرایطی حضور مسافران در استان شرایط را سخت‌تر کرده است.

باتوجه به تلاش‌های صورت گرفته در زمینه مدیریت پسماند و ارائه راهکارها، لازم است این مسیر با قوت دنبال شود تا بتوان به حل مشکلات زباله در مازندران امیدوار بود،طی سال‌های گذشته چاره این مشکل باتوجه به شهرهای مختلف استان به بحث‌های مختلف نیروگاه زباله‌سوز و کارخانه کمپوست گره زده شده ولی اکنون با گذشت سال‌ها هنوز این مشکل وجود دارد؛ به‌ویژه در مرکز استان مازندران که فعالیت کارخانه زباله‌سوز متوقف شده و همین موضوع نگرانی‌ها را بیشتر کرده است.

*ضرورت توجه به مقوله فرهنگی در بحث زباله

سیدمحمد محمدی تاکامی مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری مازندران در این‌باره در گفت‌وگو با فارس، اظهار کرد: مشکل پسماند در تمامی شهرهای کشورمان وجود داشته و اکثر شهرها نیز به‌صورت تلنبار اقدام به دفع زباله می‌کنند اما همانطور که اشاره شد در شهرهای مازندران به‌دلیل سطح بالای آب‌های زیرزمینی، نزدیکی به دریا، رودخانه و جنگل و تراکم و نزدیکی سکونت‌گاه‌ها به یکدیگر موجب تشدید بحران پسماند شده است که البته حضور مسافران و چندبرابر شدن زباله‌های تولیدی در تمامی ایام سال نیز مزید بر علت است.

وی با بیان اینکه مشکل رهاسازی زباله‌ها در جنگل، طبیعت و سواحل مازندران، بیشتر یک موضوع فرهنگی است، افزود: اغلب این زباله‌ها توسط گردشگران و در اثر بی‌اطلاعی از خسارت‌های جبران‌ناپذیر رهاسازی زباله در طبیعت به وجود می‌آید.

مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری مازندران بیان کرد: از طرفی چون مناطق جنگلی از محدوده خدمات‌رسانی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها دور هستند لذا امکان جمع‌آوری زباله و پاک‌سازی جنگل به لحاظ این محدودیت‌ها وجود ندارد و به چهره زیبای طبیعت مازندران آسیب وارد کرده است.

این مسئول اضافه کرد: البته سازمان‌های مردم‌نهاد و دستگاه‌های شهرستانی در حد وسع خود نسبت به جمع‌آوری زباله‌ها اقدام می‌کنند اما این موضوع بیشتر فرهنگی است و نباید هیچ زباله‌ای در جنگل، حاشیه رودخانه‌، دریا و سایر نقاط طبیعی مازندران رها شود.

محمدی تاکامی در پاسخ به این سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه چه ارگانی پاسخگو است، تصریح کرد: براساس قانون مدیریت پسماند، چندین نوع پسماند داریم و مسئولیت اجرایی هر کدام فرق می‌کند؛ مثلا پسماند کشاورزی که حجم بسیار بالایی در بعضی از فصول سال داشته توسط سازمان جهاد کشاورزی، پسماند عفونی بر عهده دانشگاه علوم پزشکی و سازمان نظام پزشکی شهرها و پسماند صنعتی توسط اداره کل صمت و شرکت شهرک‌های صنعتی مدیریت می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین پسماند عادی یا خانگی هم در محدوده شهر برعهده شهرداری‌ها و در روستاها برعهده دهیاری‌ها است که البته نظارت بر همه اینها برعهده سازمان حفاظت محیط زیست است.

*توقف زباله‌سوز ساری با پیشرفت ۷۰ درصدی

مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری مازندران در ارتباط با آخرین وضعیت کارخانه‌های زباله‌سوز شهرستان‌های ساری و نوشهر، تصریح کرد: قرارداد زباله‌سوز نوشهر در سال ۹۰ منعقد شد و تا سال ۹۷ به‌دلیل مشکلات در تامین مالی و اجرایی، در پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصد و با سرعت بسیار کم، تقریبا متوقف مانده بود.

این مسئول ادامه داد: در سال‌های اخیر با مقامات ارشد استانی و حمایت‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اعتبارات مناسبی به پروژه‌ها تخصیص داده شد که در نتیجه در سال گذشته این زباله‌سوز با حضور رئیس‌جمهور وقت افتتاح شد.

محمدی تاکامی با اعلام اینکه درحال حاضر این زباله‌سوز تمامی زباله‌های شهرستان نوشهر را سوزانده و برای اضافه شدن شهرستان چالوس نیاز به ارتباط برق تولیدی به شبکه برق سراسری دارد، افزود: به‌دلیل تهیه طرح توسط کشور خارجی و تطابق نداشتن با استانداردهای داخلی برق ایران در حال انجام تغییراتی برای این ارتباط دارد اگرچه پست‌های برق و عملیات فیزیکی آن به اتمام رسیده و با تهیه پروتکل‌ها این مهم نیز انجام خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه قرارداد نیروگاه زباله‌سوز ساری هم در سال ۹۰ منعقد و تا سال ۹۷ به‌ دلایل اشاره شده با حدود ۲۵ درصد و با پیشرفت کندی در حال اجرا بود، اضافه کرد: این پروژه هم در سال‌های اخیر با پیگیری‌های استاندار و معاون هماهنگی امور عمرانی و فرماندار شهرستان و حمایت‌های وزیر کشور با تخصیص اعتبار به پیشرفت حدود ۷۰ درصد رسیده است ولی در ماه‌های گذشته به‌دلیل اختلاف قراردادی شهرداری با پیمانکار این پروژه متوقف شده است.

مدیرکل امور شهری و شوراهای استانداری مازندران بیان کرد: اخیرا با تغییر پیمانکار انتظار می‌رود با سرعت به روند موردنظر رسیده و ان‌شالله با مدیریت و جدیت شهرداری به‌عنوان کارفرما و همچنین تلاش‌های پیمانکار جدید و همینطور شریک پروژه، این زباله‌سوز به‌زودی مورد بهره‌برداری قرار گیرد، باتوجه به اینکه مشکلات مالی برای این پروژه نیز مرتفع شده است.

این مسئول در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان به پایان مشکل زباله در استان امیدوار بود، اظهار کرد: مشکل پسماند مربوط به سال‌های اخیر نبوده و حاصل جمع شدن زباله‌های شهری از سال‌های دور است؛ مثلا زباله‌های قائمشهر از دهه ۱۳۴۰ در محل فعلی تلنبار می‌شده و در ۲۸ مرکز دفن دیگر هم شرایط مشابهی داریم که در سال‌های اخیر با مساعدت وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه کشور و در نتیجه پیگیری‌های به‌عمل آمده مدیران استانی و شهرستانی ازجمله استاندار، معاون عمرانی و مدیرکل محیط زیست، فرمانداران و شهرداران اقدامات مطلوبی نظیر افتتاح زباله‌سوز نوشهر، ساخت و افتتاح کارخانه کمپوست تنکابن، ساخت و راه‌اندازی کارخانه کمپوست بهشهر، احداث سایت بهداشتی سلول‌های دفن در شهرهای بابل و قائمشهر و همچنین شروع پروژه‌های احداث کارخانه کمپوست در شهرهای قائمشهر، نور و بابل ( ارتقای کارخانه موجود) انجام شده است.

*امیدواری برای حل مشکل زباله

وی یادآور شد: همچنین در بخش مدیریتی نیز سازمان مدیریت پسماند استان اراده‌ای در مسیر شکل‌گیری و تاسیس دارد و این اراده ملی و استانی با نگاه ویژه و پیگیری‌های جدی که در روزهای ابتدایی دولت سیزدهم از طریق بیانات ریاست جمهور و وزیر کشور دیده شده نویدبخش این است که مدیریت پسماند استان با قدرت بیشتری در مسیر رفع مشکلات قرار خواهد گرفت.

*بیشترین مشکلات زباله در شهرهای ساحلی مازندران

علی‌اکبر یداللهی معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اظهار کرد: یکی از مسائل در زمینه حل مشکلات پسماند این بوده که برخی از شهرها یا شهردار و یا سرپرست ندارند که این موضوع  یکی از مشکلات است.

وی با اشاره به پیگیری در زمینه بهره‌برداری از نیروگاه زباله‌سوز، افزود: در این زمینه پیگیر شدیم که قرار بود سال ۹۹ ابتدای ۱۴۰۰ به بهره‌برداری برسد ولی باید بدانیم هرچه با تاخیر مواجه شود هزینه‌ها افزایش می‌یابد.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان اینکه نیروگاه زباله‌سوز نوشهر پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشت، اضافه کرد: این نیروگاه با ظرفیت پایین افتتاح شد ولی با این وجود شاهد مشکلاتی هستیم که مسئولان درحال رفع این مشکلات هستند.

یداللهی بیان کرد: از دیگر مسائل، مدیریت فاضلاب خانگی است که برای این مهم درحال رایزنی و مکان‌یابی هستیم و اقدامات لازم توسط شهرداری‌ها و شرکت آب و فاضلاب درحال انجام است، ولی باید گفت سرعت انجام کارها کند است.

وی بیشترین مشکل پسماند را مربوط به شهرهای ساحلی است و عدم مدیریت درست آن دانست و تصریح کرد: موضوع مهم، مکان‌یابی خوب برای دفع زباله بوده که در این زمینه  در منطقه پایین دست آمل برنامه‌ریزی داریم و در محمودآباد نیز مکانی مشخص شده است .

یداللهی با اشاره به اینکه حل معضل پسماند مستلزم عزم استانی و ملی است، گفت: در کنار برنامه‌ریزی، همه مسائل با اعتبار گره خورده است که ضرورت دارد همه مسائل دست به دست هم دهند تا بتوان برای همیشه به مشکلات پسماند در استان پایان داد.معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران  با اعلام اینکه حل معضل پسماند در استان مازندران دست‌کم مستلزم ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار بدون تورم است، خاطرنشان کرد: طی چند دهه اخیر زباله همچنان به شکل سنتی دفن می‌شود که باید  افرادی که به عنوان شهردار انتخاب می‌شوند تخصص لازم را در این زمینه داشته باشد.

براساس این ، شیب کند حل مشکل زباله در مازندران طی سال‌های اخیر با نگرانی‌ها و امیدواری‌های مردم همراه بوده ولی درحال حاضر باتوجه به تداوم مشکلات لازم است تا دیر نشده هشدارها را جدی بگیریم و گامی اساسی در جهت حل مشکلات پسماند در مازندران با نگاه ملی برداشته شود.