خزرخبر: برنج به عنوان یکی از محصولات استراتژیک و اساسی با حدود 45 درصد تولید کشوری که مازندران را سردمدار تولید برنج کرده است نقشی اساسی در تامین امنیت غذایی دارد.

اما این محصول مهم که در نوار شمالی ایران بیشترین سطح کشت را دارد همواره با بی‌مهری مسئولان و طغیان واردات‌چیان روبرو بوده و این دسترنج حاصل رنج شالیکار شمالی با اهرم واردات برنج، موجب نوسانات قیمتی بازار این محصول و تلاش در بدنام کردن محصولات خوش عطر و طعم و کیفیت شده است.

شالیکاران که این روزها عرق تلاش و زحمت‌شان در زمین‌های شالیزاری و پس از کشت دوم برنج خشک نشده،حالا با خبر واردات برنج شوک زده شده و نمی‌دانند اختیار بازار برنج ایران در دست چه کسانی است؟

مافیای واردات برنج اکنون کار را تا بدانجا پیش می‌برند که تولید نه تنها امری مهم تلقی نشده که تغییر اراضی کشاورزی مازندران و استان‌های شمالی و کاهش سطح کشت برنج نشان از آن دارد که اقتصاد مقاومتی و تلاش در حفظ تولید محصولات کشاورزی، تلاشی بیهوده بوده و باید گویا امنیت غذایی کشور را فدای جیب پرطمع واردات‌چیان کرد.

مازندران در قطب اول تولید برنج کشور قدش خمیده می‌شود و به اذعان محققان برجسته برنج کشور، خبر واردات از سوی وزیر کشاورزی، جامعه کشاورزی کشور را با این سئوال روبرو می‌کند که به راستی وزیر جهادکشاورزی آیا متولی تولید و امنیت غذایی است؟

قربان‌علی نعمت‌زاده، محقق برنج کشور که سهم به‌سزایی در تولید و معرفی ارقام پرمحصول کشاورزی داشت با انتقاد از روند رو به زوال زراعت و کشاورزی، اظهار داشت: وزیر جهاد کشاورزی خود به‌سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تبدیل شده و نقل آزادسازی واردات برنج از سوی او در واقع نادیده گرفتن تلاش محققان و کشاورزان است.

شوک عظیم در بین تولیدکنندگان برنج کشور

رئیس پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان افزود: امسال در هفته پژوهش رقم " روشن " برنج معرفی می‌شود که 9 تن عملکرد دارد و مانند طارم زودرس بوده و معطر بوده که انقلابی در تولید برنج است.

این محقق برجسته برنج کشور افزود: متاسفانه شنیدیم وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده از اول آذر تا تیر 97 واردات برنج آزاد شده و این فشاری مضاعف را بر محققان برنج تحمیل کرده است.

نماینده پیشین مردم مازندران در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: انتشار این خبر موجی از نگرانی را در میان محققان ایجاد کرده است.

نعمت زاده با انتقاد شدید از اعلام خبر آزادسازی واردات برنج، خاطرنشان کرد: انتظار می‌رود وزیر که پدرعلمی و پژوهشی تولیدات کشاورزی بوده مدافع تولید باشند و جای پرسش باقی است که چرا بی تفاوت به عنوان سخنگوی وزارت بازرگانی عمل می‌کنند!

وی گفت: بحث اقتصاد مقاومتی امنیت شغلی و کاهش خروج روستاییان از روستاها پس کجاست؟ تعرفه برنج که در سال 84 بالغ بر 150 درصد بود به 20 درصد می‌رسد.

نعمت زاده با اشاره به آخرین اخبار درباره میزان برنج وارداتی به کشور‌ بیان کرد: اکنون بیش از 2 میلیون تن برنج تولید می‌شود و این موضوع اهمیت دارد که چرا درب واردات مملکت باز شده است؟

نقش واهی وزیر جهاد در باراز تولید برنج

وی افزود: بیش از 644 هزار تن در شش ماهه نخست امسال برنج وارد شد که به بازار ضربه زده است، با این روند واردات، کشاورز چه باید کند؟

نعمت زاده با اشاره به خسارت باغداران مرکبات، تصریح کرد: اندکی بارقه امید کشاورز زنده شده بود که در یک‌ ماه اخیر اما با این خبر و روند وجود برنج تولیداتی داخل و خرید و فروش برنج به صورت چک چه کسی پاسخگواست؟

مبتکر برنج ندا و نعمت با ابراز نارضاتی بر رواج چک ‌بازی بازار برنج گفت: آیا آقای وزیر حقوق خود را حاضر است 4 ماه بعد بگیرد؟

وی با اشاره به تولید برنج و بهاندادن به تولیدات داخل، تصریح کرد: رزق کشاورز وابسته به فروش برنج بوده و باید پرسید چگونه با این روند و اقدامات دولت، کشاورز در میدان تولید حمایت شود؟ وزیر جهاد نقشی در بازار تولید محصول ندارد.

نعمت زاده با انتقاد از وجود نابسامانی تولید، فروش و بازرگانی برنج، خاطرنشان کرد: نمایندگان مجلس باید در این زمینه پاسخگو باشند،در 5 سال گذشته نرخ تجمعی تورم را اعلام کنند که چند درصد است و باید به تاثیرات فرهنگی و حقوقی حاشیه نشینی در این ارتباط اشاره شود.

این محقق برنج گفت: در تنگنا قرار دادن تولید کننده و تنگ‌کردن عرصه به کشاورزان فشار وارد می‌کند.

نعمت زاده از تهیه نامه ای برای مجمع نمایندگان خبر داد و افزود: با واردات بیش از 600 هزار تن برنج تا شب عید و پس از آن چگونه حمایت از تولید در راستای اقتصاد مقاومتی صورت می‌گیرد؟

وی با بیان اینکه راه واردات برای تحقیقات با بی‌حمایتی‌ها نا امیدی را ایجاد کرده است، گفت: با این اوصاف چرا باید تولید رقم با کیفیت مناسب در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی داشت؟

نعمت زاده بیان کرد: کشور نیاز به تامین امنیت غذایی دارد و با واردات بی رویه برنج، متاسفانه دولت‌ها به رقیب کشاورزان تبدیل شده اند.

رئیس موسسه ژنتیک و زیست فناوری طبرستان افزود: نمایندگان موظف به پیگیری هستند و باید پاسخگو باشند.

فقدان سند کشاورزی در کشور

نعمت زاده با اشاره به اینکه ما سند کشاورزی نداریم ولی به عنوان قطب کشاورزی تولید برنج چشم انداز آن در کشور مشخص نیست، گفت: تنها در مزرعه و کلاس درس کار نکرده و پاسخگو درباره نابسامانی وضع تولید برنج را مسئولان باید پاسخگو باشند!

این محقق برنج درباره انجام مکاتبات با مسئولان بالادستی، گفت: مکاتبات در گذشته نیز فریاد بود و انگار برخی مسئولان نسبت به فریادها بیهوش شده اند.

برنج موجود در کشور، کفاف بازار را می‌کند

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: با پیگیری انجام شده توسط کمیسیون کشاورزی، وزیر جهاد کشاورزی با وزیر صنعت، معدن و تجارت مکاتبات داشته ولی تا این لحظه از متن نامه خبری در دست نیست.

علی محمد شاعری با بیان اینکه در صورتی که این نامه به غیر از عدم ممنوعیت واردات برنج باشد موضوع را از طریق رئیس جمهور پیگیر می‌شویم، گفت: برنج موجود در کشور کفاف نیاز بازار را می‌کند و این دستور واردات به نفع تولید داخل نیست و با روح اقتصاد مقاومتی در تضاد است.

سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در کشور فعلا سه میلیون و 300 هزار تن برنج موجود است، افزود: از این میزان دو میلیون و 300 هزار تن تولید داخل و یک میلیون تن نیز وارداتی است.

شاعری، بهترین راه برای پایان بخشیدن به این مشکل را لغو دستور واردات دانست و یادآور شد: دستور واردات در حالی صادر شد که شالیکاران کشور همچنان مشغول برداشت و فرآوری برنج هستند.

وی با بیان اینکه در صورت عدم لغو دستور واردات برنج دو پیشنهاد دیگر را دادیم گفت: باید تعرفه واردات افزایش یابد و یا اینکه ارز مبادله ای آزاد محاسبه شود تا تولیدکنندگان بتوانند با واردکنندگان در بازار داخل رقابت کنند.

احمد عالی، مدیرعامل اتحادیه زراعت‌‌کاران مازندران گفت: برنج پر محصول برخلاف نوع بومی توسط دولت و با قیمت تضمینی از کشاورزان خریداری می‌شود و برنج‌کاران نیز با مشکلات تاخیر پرداخت مطالبات دست به گریبان هستند.

وی درباره سطح زیر کشت برنج مازندران، افزود: سطح زیر کشت برنج در مازندران حدود 230 هزار هکتار از ارقام بومی و پر محصول است،تولید تقریبی این اراضی حدود یک میلیون و 400 هزار تن بوده و می‌توان گفت 40 درصد از برنج کشور را مازندران تولید می‌کند، این استان رتبه اول تولید برنج در کشور را دارد.

عالی در رابطه با واردات برنج به کشور، خاطرنشان کرد: در حال حاضر واردات برنج به کشور ممنوع شده تا فصل برداشت شالی‌کاران به پایان برسد،این ممنوعیت تا پایان مهر ادامه دارد تا برنج کاران بتوانند برنج خود را با قیمتی که تعیین کرده اند به فروش برسانند و متحمل ضرر نشوند.

وی افزود: با توجه به هزینه‌ای که تولید برنج دارد این ممنوعیت واردات باید به نوعی هزینه‌ها را برای کشاورزان جبران کند اما پس از پایان برداشت واردات دوباره انجام خواهد شد و تاثیر خود را بر بازار رنج خواهد گذاشت.

مدیر عامل اتحادیه زراعت‌کاران مازندران عنوان کرد: برداشت برنج های بومی تمام شده و بخش اعظم برنج‌های پر محصول هم برداشت شده است. بخشی از برنج های پر محصول در شرف برداشت است که به دلیل شرایط آب و هوایی مازندران و در برخی نقاط به دلیل اینکه این نوع محصول کشت دوم زمین زراعی محسوب می شود به تازگی در شرف برداشت قرار گرفته است.

عالی گفت: مشکلات تولیدکنندگان حوزه زراعت مانند گندم،‌ جو، دانه‌های روغنی، غلات و برنج، عدم پرداخت به موقع بدهی به کشاورزان در زمان فروش محصولاتشان است.

وی بیان کرد: در حوزه برنج به این دلیل که رقم محلی تضمین قیمتی ندارد و در بازار آزاد به فروش می‌رود تنها مشکل آن واردات برنج است و دولت در فروش محصولات خود دخل و تصرف ندارد،اما برنج‌های پر محصول قیمت تضمینی تعیین شده توسط دولت دارد و در این حوزه گاهی مشکلاتی وجود دارد و تسویه حساب‌ها با کشاورزان به درستی و به موقع انجام نمی‌شود.

گرچه تلاش‌ها و اعتراضات نشان‌دهنده دغدغه‌ها برای حفظ تولید است اما طرح این پرسش در جامعه کشاورزی مازندران جا دارد که آیا همبستگی و اتفاق نظر میان محققان، مسئولان اجرایی و تشکل‌های صنفی کشاورزی در ایجاد جنبش‌هایی که بتواند تولید برنج این اساسی‌ترین محصول استراتژیک کشور را در زیر چتر حمایت قرار دهد، بوجود می آید؟